عطار

عطار

بخش ۳ - الحکایه و التمثیل

۱

شنودم من که فردوسی طوسی

که کرد او در حکایت بی فسوسی

۲

به بیست و پنج سال از نوک خامه

به‌سر می‌برد نقش شاهنامه

۳

به‌آخر چون شد آن عمرش به‌آخر

ابوالقاسم که بد شیخ اکابر

۴

اگرچه بود پیری پر نیاز او

نکرد از راه دین بر وی نماز او

۵

چنین گفت او که فردوسی بسی گفت

همه در مدح گبری ناکسی گفت

۶

به مدح گبر کان عمری بسر برد

چو وقت رفتن آمد بی‌خبر مرد

۷

مرا در کار او برگ ریا نیست

نمازم بر چنین شاعر روا نیست

۸

چو فردوسی مسکین را ببردند

به زیر خاک تاریکش سپردند

۹

در آن شب شیخ او را دید در خواب

که پیش شیخ آمد دیده پر آب

۱۰

زمرد رنگ تاجی سبز بر سر

لباسی سبزتر از سبزه در بر

۱۱

به پیش شیخ بنشست و چنین گفت

که ای جان تو با نور یقین جفت

۱۲

نکردی آن نماز از بی نیازی

که می ننگ آمدت زین نانمازی

۱۳

خدای تو جهانی پر فرشته

همه از فیض روحانی سرشته

۱۴

فرستاد اینت لطف کار سازی

که تا کردند بر خاکم نمازی

۱۵

خطم دادند بر فردوس اعلی

که فردوسی به فردوس است اولی

۱۶

خطاب آمد که ای فردوسی پیر

اگر راندت ز پیش آن طوسی پیر

۱۷

پذیرفتم منت تا خوش بخفتی

بدان یک بیت توحیدم که گفتی

۱۸

مشو نومید از فضل الهی

مده بر فضل ما بخل گواهی

۱۹

یقین می‌دان چو هستی مرد اسرار

که عاصی اندک‌ست و فضل بسیار

۲۰

گر آمرزم به یک ره خلق را پاک

نیامرزیده باشم جز کفی خاک

۲۱

خداوندا تو می‌دانی که عطار

همه توحید تو گوید در اشعار

۲۲

ز نور تو شعاعی می‌نماید

چو فردوسی فقاعی می‌گشاید

۲۳

چو فردوسی ببخشش رایگان تو

به فضل خود به فردوسش رسان تو

۲۴

به فردوسی که علیین‌ش خوانند

مقام صدق و قصر دین‌ش خوانند

تصاویر و صوت

اسرارنامه عطار نیشابوری به تصحیح سید صادق گوهرین - فریدالدین عطار نیشابوری - تصویر ۲۰۹

نظرات

user_image
گلی اشرف مدرس
۱۳۹۲/۰۷/۱۶ - ۱۱:۳۰:۱۲
با درود فراوان به روان پاک فردوسی و عطار که به گمانم در این بیت ها به روشنی تکلیف دین و مذهب فردوسی را مشخص کرده است. دین و مذهبی که شوربختانه به جای این که عامل پیوند مردم و ملت ها باشد و به همگان آرامش بدهد، دست آویزی برای آفرینش جنگ ها و تنش های گوناگون شده است و به گونه ای شگفت انگیز آرامش را از مردمان ربوده است. خوب است همه ی کسانی که مذهب فردوسی را دست مایه ی درگیری هایشان کرده اند،بدانند که فردوسی یگانه پرست بوده است و بس. چنان که در این بیت ها آمده است.به پیش شیخ بنشست و چنین گفتکه ای جان تو با نور یقین جفتنکردی آن نماز از بی نیازیکه می ننگ آمدت زین نانمازی نماز خواندن برجسته ترین ویژگی یک مسلمان است و در بیت بالا منظور از «نانماز» فردوسی است. این بیت های عطار را نیز یک بار دیگر بخوانیم.خطاب آمد که ای فردوسی پیراگر راندت ز پیش آن طوسی پیرپذیرفتم منت تا خوش بخفتیبدان یک بیت توحیدم که گفتی چنان که می بینیم او تنها برای ستودن خدا به یگانگی پذیرفته ی درگاه خداوند شده است نه برای دین یا مذهبی خاص.
user_image
Hamishe bidar
۱۳۹۴/۰۷/۰۲ - ۰۴:۱۴:۲۸
در آن شب شیخ او را دید خوابکه پیش شیخ آمد دیده پر آبمن فکر میکنم این بیت این طوری درست است: در آن شب شیخ او را دید در خوابکه پیش شیخ آمد دیده پر آب
user_image
توانای دانا
۱۳۹۷/۰۱/۲۵ - ۰۳:۵۲:۵۵
در تذکره الشعرا سمرقندی اشاره می کند شیخ ابوالقاسم گرگانی بر پیکر فردوسی بزرگ نماز نخواند و گفت او کافر است و چون به خواب رفت در خواب شیخ, فردوسی را بدید پس گفت ای مرد تو کافر بودی چگونه در بهشت عیش کنی بگفت من شیعه بودمی و ستایش علی را زیاد کردمی پس بگفت خداوند عزوجل مرا به خاطر ان بیت که در توحید خدای گفتم مرا به بهشت بردجهان را بلندی و پستی تویی. ندانم چه ای هرچه هستی تویی
user_image
فیراس
۱۴۰۱/۱۰/۱۱ - ۱۶:۱۲:۵۹
بدون شک عطار از ستارگان بی نظیر عرفان و صوفی گری است که آثار وی جایگاه رفیعی در تاریخ ادب و معرفت ایران داراست. ولی به نظر این کوچکترین، گویا عطار چنان غرق و محو در عوالم عرفانی است که هیچ توجهی به تاریخ ایران و اقدام متهورانه فردوسی در بنا کردن کاخ رفیع و بی گزند زبان پارسی که عطار را نیز در خلق آثارش مرهون خود ساخته،  ندارد و از فردوسی چنین یاد می کند