عطار

عطار

غزل شمارهٔ ۷۶

۱

ره میخانه و مسجد کدام است

که هر دو بر من مسکین حرام است

۲

نه در مسجد گذارندم که رند است

نه در میخانه کین خمار خام است

۳

میان مسجد و میخانه راهی است

بجویید ای عزیزان کین کدام است

۴

به میخانه امامی مست خفته است

نمی‌دانم که آن بت را چه نام است

۵

مرا کعبه خرابات است امروز

حریفم قاضی و ساقی امام است

۶

برو عطار کو خود می‌شناسد

که سرور کیست سرگردان کدام است

تصاویر و صوت

دیوان غزلیات و قصاید عطار به کوشش دکتر تقی تفضلی - فریدالدین محمد عطار نیشابوری - تصویر ۱۲۲
دیوان عطار به کوشش بدیع الزمان فروزانفر - فریدالدین محمد عطار نیشابوری - تصویر ۱۸۳
دیوان عطار نیشابوری (قصاید، غزلیات، ترجیعات، ترکیبات و فتوت نامه) حواشی و تعلیقات م. درویش - فریدالدین عطار نیشابوری - تصویر ۱۹۳

نظرات

user_image
رحیل
۱۳۹۰/۰۸/۱۴ - ۱۵:۲۰:۰۸
بیت سوم مصرع دوم: "بجویید ای عزیزان کین ره کدام است"واژه "ره" از ثبت باز مانده است. به نظر من این شعر به تطبیق مجدد با اصل نیاز دارد.
user_image
رحیل
۱۳۹۰/۰۸/۱۴ - ۱۵:۲۳:۲۵
تبصره پیشین بنده نادرست بوده است. آنچه درینجا آمده است درست است. یعنی " بجویید ای عزیزان کین کدام است".
user_image
حامد
۱۳۹۲/۰۴/۲۳ - ۰۳:۵۴:۴۳
بیت پنجم مصرع دوم: "حریفم قاضی و ساقی امام است"آیا ساقی رهام است درست نیست؟
user_image
Ali
۱۳۹۲/۱۲/۰۷ - ۰۸:۰۵:۵۴
میگن ره جا افتاده اما در این مورد 2 روایت هست این هم درست است استاد شجریان هم به صورت بالا خوانده است .
user_image
khosro tajik
۱۳۹۳/۰۳/۰۷ - ۱۱:۵۸:۲۲
بیت سوم مصرع دوم :غریبم سائلم این ره کدام است
user_image
احمدرضا قاسمی
۱۳۹۳/۰۶/۱۰ - ۰۴:۲۳:۳۲
بیت اول ره میخانه کو مسجد کدام است دربیت سوم مصرع دوم باید این باشد غریبم عاشقم آن ره کدام است ودربیت پنجم هم بایدنوشته شودمرا کعبه خرابات است آنجا نه امروز آقای حسام الدین سراج این غزل با نوای بسیا زیبای خودخوانده است
user_image
آرزو
۱۳۹۳/۰۸/۲۸ - ۱۱:۲۳:۰۲
"غریبم عاشقم آن ره کدام است"، شعری است از شیخ احمد جامی ژنده پیل."بجویید ای عزیزان کین کدام است"، سروده ی عطار نیشابوری است.در نسخه ای دیدم "ورای مسجد و میخانه راهیست" به گمانم این درست تر میاید.
user_image
یوسف
۱۳۹۳/۱۲/۲۶ - ۰۴:۴۲:۰۸
با سلام اگه میشه در مورد بیت سوم توضیح بدید با تشکر
user_image
رابعه
۱۳۹۴/۰۵/۲۹ - ۱۰:۵۴:۰۷
با صدای استاد شجریان بی نشیر است
user_image
مهدی
۱۳۹۴/۰۷/۱۲ - ۱۷:۰۹:۳۶
باسلامبه نظر بنده در بیت دوم،مصرع اول،نه در مسجد گذارندم که رندم،صحیح میباشدهمچنین ورای مسجد و میخانه راهی ستبجویید ای عزیزان کاین کدام است
user_image
محمد ویسی
۱۳۹۴/۰۷/۱۹ - ۰۲:۴۷:۱۹
با سلام خدمت دوستان عزیز لطفا مفهوم این بیتو برایم شرح دهید؛ به میخانه امامی مست خفته استنمی‌دانم که آن بت را چه نام استبا تشکر
user_image
محمد طاها کوشان mkushantaha@yahoo.com
۱۳۹۴/۱۲/۲۶ - ۰۱:۳۴:۲۳
بیت سوم مصرع دوم را چون در بالا ازخامی رهرو سرگردان یاد شده باید از پختگان راه را پرسید. چنین: نمایید پختگان کین ره کدام است.
user_image
اسدالله " شفیع"
۱۳۹۵/۱۰/۱۳ - ۱۵:۴۸:۱۷
مصراع سوم بایست خاصیت صورت سوالیه را داشته باشد،چون مصراع ماقبل تفاضای چنین حالتی را میکند زیرا هر دو راه مسجد ومیخانه به بنبست رسیده وناگزیر راه سومی را چستجو کرد . محتملا اشتباه طباعتی است.وبایست چنین اصلاح گرددمیان مسجدو میخانه راه است؟
user_image
شمشاد کشت‌کار
۱۳۹۷/۰۲/۲۳ - ۱۰:۵۸:۳۳
پیشنهاد می‌شودکین به صورت کاین نوشته شود.
user_image
دلیر
۱۳۹۷/۰۵/۱۶ - ۰۹:۲۰:۱۴
دوست عزیز . بیت زیر:به میخانه امامی مست خفته استنمی‌دانم که آن بت را چه نام استبه این مفهوم است که شاعر در میخانه بوده و شخصی که تمام افراد به او توجه میکردند ( امام استعاره از این شخص است) زیبارویی مست است، به همین دلیل میپرسد که ام زیبا رو یا با چه نام دارد.البته مفاهیم بت و میخانه مفاهیم استعاری و عرفانی می‌باشند.
user_image
جلال جهان‌خواه
۱۳۹۷/۰۶/۰۳ - ۰۵:۵۳:۱۰
میان مسجد و میخانه راهی ستبجوئید ای عزیزان "کان" کدام است"کان" بجای "کین" درست تر بنظر میاد چون دلالت داره به راهی که همچنان از نظر شاعر و مخاطبین مجهول هست.
user_image
masoud۸۸۶۷
۱۳۹۷/۱۱/۰۵ - ۱۲:۳۳:۵۱
بیت سوم میشه ورای مسجد و میخانه . بهترین ملاک واسه تعیین درستی گوش دادن به اجرای استاد شجریان است که بدون شک معتبرترین منبع اشعار رو در اختیار دارن
user_image
Oryan
۱۳۹۸/۰۳/۲۴ - ۰۳:۱۳:۴۳
باسلام خدمت دوستان ذوقمند شعر و طریقت.گاهی فریدالدین عطار بدون پرده و حجاب با یاران خود کوتاه همچون دریاچه ی سخن می گوید ولی برای عبور از صورت کلامش باید وجود خود را به دریاهای خروشان قرار دهی. زیراکه حرف از عشق و ساقی حریفی می طلبد که در دل محدوده ی نهنگان دریانوردی کرده باشد!!!حال در این غزل و کلام ،راه مسجد و میخانه را نشان می دهد،و آشکارا، نیت و سو قصد خود را به عالم بیان می کند که بین ره مسجد و میخانه راهی باریکی است که باید برای رسیدن به آن،اول به پختگی و کمال برسی،و تا رسیدن به آن طاقت دشوار و صبرها می طلبد آدمی را.
user_image
روح الله
۱۳۹۸/۰۹/۲۵ - ۱۵:۳۳:۳۹
سلام و دروددر بیت سوم فکر میکنم ورآی مسجد میخانه راهیست درست باشه تااینکه میان مسجد و میخانه
user_image
حامی
۱۳۹۹/۰۲/۲۲ - ۲۳:۰۴:۲۳
بنظرم سیر تکامل دغدغه های فلسفی عطار است ، گذار از مرحله پوچی به یقین و تصویری از زایش جهان بینی او ؛ره میخانه و مسجد کدام است؟ - که هردو، بر من مسکین حرام است؟نه در مسجد گذارندم که رندم - نه در میخانه، کاین خمار خام است!ورای مسجد و میخانه راهی ست - بجویید ای غریبان، کاین کدام است؟به میخانه امامی مست خفته است - نمی دانم که آن بت را چه نام است؟عجز عطار در هضم این تضاد که چرا آن مست انگشت نمای رسوا در پاکی، سزاوار امامت است ولی هوشیار به احوال دیگران نیست!آن یکی در هیبت امام ، همچو بت، پرستش و تعظیم را از دیگران می خواهد؟مرا کعبه، خرابات است امروز - حریفم قاضی و ساقی، امام استبرو عطار کو خود می شناسد - که سر بر کیست؟ سرگردان کدام استخرابات، رویای آن مست رسواست
user_image
هاوژان شارویرانی
۱۳۹۹/۰۵/۳۰ - ۰۳:۰۹:۳۳
سلام دوستان خسته نباشید ممنون از زحماتتون...ی سوال داشتم چرا فقط غزلیات سعدی و حافظ رو دکلمه میکنید.خب واس همه شاعرا دکلمه بذارید بنظرم اینطورب خیلی بهتره...خب بجز سعدی و حافظ این همه شاعر بزرگ داریم..با سپاس
user_image
Mehdi
۱۳۹۹/۰۶/۱۵ - ۲۰:۳۶:۴۵
با توجه به بست دوم که میگهنه تو مسجد راهم میدن نه توی میخونه، پس باید بیت سوم ورای مسجد و میخانه راهیست باشد که درست تر مینماید
user_image
Göttin
۱۳۹۹/۰۷/۰۹ - ۱۹:۱۵:۲۲
عطار مهربان
user_image
میثم
۱۳۹۹/۱۱/۱۴ - ۱۵:۲۳:۲۹
سلام ب نظرم ب جای در پراکنی و کلمات کتابی و ایراد از متن لطفا ی تفسیری از شعر ب این پر معنایی بزارید ک من نادان ی استفاده ای کرده باشم
user_image
مهدی
۱۴۰۰/۰۲/۰۲ - ۰۳:۴۷:۵۱
باسلامعطار داره تو این شعر به انسان کامل اشاره میکنهکه هرکسی در مدت زمان حیاتش پیداش نکنه زندگیش بی ارزش و بی نتیجه میمونه
user_image
غمناک ابددوست
۱۴۰۰/۰۸/۰۵ - ۰۸:۳۵:۲۷
"مرو" کعبه خرابات است امروز   به نظر میرسه استاد شجریان اینگونه میخواند
user_image
یوسف
۱۴۰۱/۰۳/۲۴ - ۰۱:۴۳:۲۶
مسجد نماد ظاهر شریعت و میخانه نماد باطن دین است  همانطور که شیخ عطار در منطق الطیر نیز بیان نموده زمانی که تعدادی از پرندگان دعوت هدهد را میپذیرند و با او همراه میشوند در ابتدا وارد وادی هولناک و سختی میشوند که اهل سلوک واقف بر این مطلب هستند که بعد از یقظه و تصمیم سالک برای سلوک فشارها و قبض های شدیدی به او وارد میشود که از طرفی سالک میخواد از ظاهر شریعت که همان مسجد است به باطن آن که میخانه است سلوک کند منتها به آسانی هر کسی را در آن راه نمیدهند و به تعبیری مدتی بس طولانی از اینجا رانده و از آنجا مانده میشود که دیگر نه او را در مسجد راه میدهند نه میخانه عرفا بر طبق آیات قرآن از این وادی به وادی تیه نام میبرند که قوم بنی اسرائیل چهل سال در آن سرگردان بود  و شیخ عطار به زیبایی این وادی را در بیت اول و دوم بیان میکند و علامه حسن زاده هم زیبا فرموده که :   به حقیقت برسیدم ولی از راه مجاز وه چه راهی که بسی سخت و بسی دور و دراز چو چهل سال ز سرگشتگی وادی تیه بسر آمد دری از رحمت حق گشت فراز   و در بیت :   میان مسجد و میخانه راهی است بجوئید ای عزیزان کین کدام است    هم شیخ عطار به راه میان ظاهر و باطن و یا مسجد و میخانه اشاره میکند که راه طریقت است و به نوعی دعوت به سلوک در راه طریقت را عنوان میکند و به قول شیخ شبستری:   شریعت پوست، مغز آمد حقیقت میان این و آن باشد طریقت      
user_image
بیان معنوی
۱۴۰۱/۱۱/۲۷ - ۰۶:۲۶:۲۴
سلام علیکم و رحمة الله. در
پاسخ گویمش و گفتم و گویم الی قیام یوم الدین:. ره مسجد و میخانه غلامیست به درگاهشگر تکلیف را حق و نتیجه را بسپارد درگاهش . گر دل بندی به میخانه و مسجد عقب اُفتیکه دگر باز زمان نخواهند داد به درگاهش
user_image
سفید
۱۴۰۲/۰۴/۰۸ - ۱۷:۲۴:۵۰
  نه در مسجد گذارندم که رند است نه در میخانه کاین خمار خام است  
user_image
رضا صدر
۱۴۰۲/۰۸/۰۶ - ۰۷:۳۶:۵۲
چند بیت این غزل زیبا رو از جمله زنده یاد شجریان در یک اجرای خصوصی به آواز خوانده: پیوند به وبگاه بیرونی