عطار

عطار

(۵) حکایت در ذمّ دنیا

۱

چنین گفتست آن پاکیزه گوهر

که دینی دوست از سگ هست کمتر

۲

چو مرداریست این دنیای غدّار

سگان هنگامه کرده گردِ مردار

۳

چو سگ زان سیر شد بگذارد آنرا

که تا یک سگ دگر بردارد آنرا

۴

ذخیره نهد او از هیچ روئی

نیندیشد ز فردا نیز موئی

۵

ولی هر کس که دنیاجوی باشد

همیشه در طلب چون گوی باشد

۶

چو گوئی می‌دود دایم ز عادت

که تا یک دم کند دنیا زیادت

۷

اُمید عمر یک روزش نه وانگاه

غم صد ساله بر جانش بیک راه

تصاویر و صوت

نظرات

user_image
نستوه
۱۳۹۶/۱۲/۰۱ - ۰۷:۱۱:۱۷
در مصرعِ دومِ بیتِ نخست، «دُنیی» به خطا «دینی» تایپ شده است. بیت ناظر است به «الدنیا جیفۀ و طُلّابها کلابٌ» که در برخی کتب همچون مصباح الشریعه و مثنوی به عنوان حدیثی از پیامبر اکرم (ص) آمده است، ولی عجلونی در کشف الخفا و مزیل الالباس از قول صغانی آن را حدیث جعلی دانسته و خودش آن را مَثَل سائر تلقّی کرده است. شافعی در بیتی چنین گفته است:و ما هی الّا جیفۀ مستحیلۀ/ علیها قد همّهنّ اجتذابهاجامی نیز خیلی زیبا چنین سروده است:دنیا جیفه ست و اهل دنیا/ اکثر چو سگان جیفه خوارهاگر در بیت منظور عطار از پاکیزه گوهر، شافعی نبوده باشد، حضرت علی است. زیرا عجلونی در منبع مذکور حدیث زیر را از ایشان آورده است:الدنیا جیفۀ، فمن ارادها فلیصبر علی مخالطۀ الکلاب. البته این جمله در نهج البلاغه نیامده و بعدها در مستدرک نهج البلاغه آورده اند. در غرر الحکم نیز نیامده است. شاید با جستجوی بیشتر در منابع دیگر بتوان یافت.