شما اینجا هستید :
ازرقی هروی

ازرقی هروی

شرف‌الزمان ابوالمحاسن زین‌الدین ابوبکر جعفر بن اسمعیل وراق هِرَوی متخلص به اَزرَقی شاعر ایرانی نیمهٔ دوم قرن پنجم هجری (متوفی به حدود ۴۶۵ هجری قمری) است که در دربار سلجوقیان در زادگاه خود هرات به‌سر می‌برد و با شمس‌الدوله طغانشاه پسر الب‌ارسلان، حاکم خراسان معاصر بود و او را مدح می‌کرد. پدرش اسماعیل وراق هروی در طوس پیشهٔ وراقی (کتابفروشی) داشت (و همان کس است که به گفته نظامی عروضی، فردوسی در فرار از غزنین به طوس در خانهٔ وی مخفی شد). از وی اشعاری اندک و استوار همچون مدح خواجه عبدالله انصاری باقی مانده است. به گفته بدیع‌الزمان فروزانفر، ازرقی «در طریقه شعر گرد سبک عنصری می‌گردد و به جواب قصایدش نظر دارد ... از معانی علمی مخصوصا ریاضی شعرش خالی نیست» گونه شعر او را طلیعه خروج از سبک خراسانی و زمینه برآمدن سبک عراقی به‌شمار آورده‌اند. سروده‌های ازرقی پرآرایه و زبان اشعارش دشوار است. نقل است که او برخی از بهترین توصیف‌های طبیعت به زبان فارسی را سروده است. گویا کتاب سندبادنامه یا قسمتی از آن را ازرقی به نظم درآورده است. اشعار بازماندهٔ ازرقی هروی بر اساس کتاب دیوان ازرقی هروی با تصحیح سعید نفیسی انتشارات زوار سال ۱۳۳۶ و به همت آقای سیاوش جعفری در گنجور در دسترس قرار گرفته است.
قصاید
مقطعات
رباعیات
آمار
ردیفوزنتعداد ابیاتدرصد از کل
۱مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)۸۱۰۳۰٫۳۰
۲فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)۵۱۹۱۹٫۴۲
۳مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)۴۸۴۱۸٫۱۱
۴فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)۳۰۳۱۱٫۳۴
۵مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)۲۱۶۸٫۰۸
۶مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)۱۱۱۴٫۱۵
۷فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)۸۱۳٫۰۳
۸مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)۶۴۲٫۳۹
۹فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)۳۴۱٫۲۷
۱۰مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)۳۲۱٫۲۰
۱۱مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)۹۰٫۳۴
۱۲مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)۵۰٫۱۹
۱۳مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)۵۰٫۱۹
ردیفقالب شعریتعداد ابیاتدرصد از کل
۱قصیده۲٬۳۶۴۸۸٫۴۴
۲رباعی۲۱۴۸٫۰۱
۳مثنوی۶۴۲٫۳۹
۴قطعه۲۹۱٫۰۸
۵نامشخص۲۰٫۰۷
منابع کاغذی
ازرقی هروی
ازرقی هروی
ازرقی هروی