شما اینجا هستید :
ملک‌الشعرا بهار

ملک‌الشعرا بهار

شمارهٔ ۷۴ - رنج و گنج

۱

بروکار می کن مگو چیست کار

که سرمایهٔ جاودانی است کار

۲

نگر تاکه دهقان دانا چه گفت

به ‌فرزندگان‌، چون‌ همی‌خواست خفت

۳

که میراث خود را بدارید دوست

که گنجی ز پیشینیان‌ اندر اوست

۴

من آن را ندانستم اندرکجاست

پژوهیدن و یافتن با شماست

۵

چوشد مهرمه کشتگه‌برکنید

همه جای آن زیر و بالا کنید

۶

نمانید ناکنده جایی ز باغ

بگیرید از آن گنج هرجا سراغ

۷

پدر مرد و پوران به امید گنج

به کاویدن دشت بردند رنج

۸

به گاوآهن و بیل کندند زود

هم‌اینجا، هم‌آنجا و هرجا که بود

۹

قضا را در آن‌ سال‌ از آن خوب شخم

ز هرتخم برخاست هفتاد تخم

۱۰

نشد گنج پیدا ولی رنجشان

چنان چون پدرگفت شد گنجشان

تصاویر و صوت

دیوان اشعار ملک الشعرای بهار (بر اساس نسخه چاپ ۱۳۴۴) - تصویر ۹۸۸

نظرات

user_image
محمد ص
۱۳۹۳/۰۷/۲۰ - ۱۲:۳۶:۲۲
تلفظ صحیح ترکیب مهر مه - بدون کسره میباشد چون این ترکیب در اصل همان ماهِ مهر بوده که به صورت مضاف ومضاف الیه مقلوب و مخفف به مهر مه تبدیل شده و نباید با کسره خوانده شود زیرا معنای آن عوض می شود.
user_image
آوا
۱۳۹۴/۰۱/۰۳ - ۰۵:۱۳:۰۴
سلام من رو یاد کلاس چهارم انداختید . باید این شعر رو حفظ می کردیم.ممنونم
user_image
مصطفی منصوری
۱۳۹۴/۰۲/۱۳ - ۱۰:۳۳:۳۹
خدایش بیامرزد ملک اشعرای بهار را که این شعرش که در کتاب درسی دوران ابتدایی ما آمده بود، اکنون خاطرات و احساسات لطیف را در من برانگیخت.
user_image
غلامرضاجویبار
۱۳۹۴/۰۳/۳۱ - ۰۴:۲۴:۵۸
این شعر این قدر شاهکار است که بعضی به اشتباه می افتندو به سعدی نسبت می دهند برای پی بردن به مقام شاعری بهار به کتاب باچراغ واینه اثر دکترشفیعی کدکنی مراجعه کنید
user_image
دکتر رضا شاکری
۱۳۹۵/۰۱/۱۱ - ۰۰:۰۵:۵۰
آیا اکنون هم باید فرزندان را فریب بدهیم تا کار بکنند؟آیا کشاورزان پدر خودشان حاضر به شخم زدن هستند ؟آیا خبر دارید که الان هم تا پدر نمرده باشد پسر کشاورزی نمیکند؟آیا میدانید چرا؟چون1_ با تصمیمات بانک مرکزی ایران کشاورزی اصلا مقرون به صرفه نیست.2 _ مدیریت کشاورزی کشور فدایی منافع تاجران واردکننده محصولات کشاورزی شده.3_ مصالح اقتصادی و صنعتی کشور در میان شعارها گم شده.4 - هیچکس حاضر به مقایسه میزان بازده تن بر هکتار زمینهایی کشاورزان ایرانی و خارجی نیست.
user_image
زهرا
۱۳۹۵/۰۵/۱۰ - ۰۲:۳۲:۰۴
سلام به یاد شعر های دوران دبستان افتادم که دوست داشتم ارتباط برقرارکنم شعر رنج وگنج مرحوم ملک الشعرای بهار که کلاس چهارم باید آن را حفظ می کردیم چه لذتی داشت آن دوران کاش درک الان را آن موقع داشتم حس جالبی است
user_image
نادره پهلوان
۱۳۹۶/۰۱/۱۲ - ۲۳:۱۳:۰۳
سرانجام شاعری پیدا شد که مردم را به کار کردن و تلاش در چکامه هایش تشویق کند ،. انقدر کار کردن و سخت کوشی در فرهنگ فعلی ایران ضد ارزش شده که هر فردی هم بخواهد بطور جدی و مسئولیت پذیر کار کند به او لقب خر حمال میدهند شوربختانه
user_image
اکبر
۱۳۹۶/۰۴/۱۳ - ۰۵:۵۱:۱۴
مهم این است که افراد متوجه شوند که هدف از کار کردن در این شعر این نبوده که جوانان را به خدمت سرمایه داران در آورَد، بلکه در این شعر، فرزندان، خود مالک زمین گردیده روی آن کار کردند. منظورم بیان هدف شعر بوده که مقصود از کار کردن به خدمت سرمایه داران در آمدن نیست. ولی متأسفانه اکثر پدر و مادرها فقط مصرع اول را بلد هستند و اصلاً نمی دانند موضوع داستان چه بوده. می دانم که خواهید گفت الآن دیگر کشاورزی سودی ندارد. ولی قصد من فقط بیان معنای کار در این شعر بوده که کاملاً مخالف با معنایی است که پدر و مادرها از کار کردن می دانند که همان خدمت به سرمایه دار است.
user_image
nabavar
۱۳۹۶/۰۴/۱۳ - ۱۶:۴۲:۱۱
اکبر جان این شعر ربطی به خدمت جوانان برای سرمایه دار و طرز فکر پدران و مادران ندارد می گوید : تا کار نکنی گنجی حاصل نمی شود ، از تن پروری بپرهیزید که سرمایه ی زندگی کار است .
user_image
میثم
۱۳۹۶/۰۴/۱۸ - ۱۸:۵۷:۰۷
استاد شفیعی کدکنی در کتاب باچراغ و آینه، در بخش جای پای شعر فرنگی از این اثر مرحوم بهار یادمی کنند و این شعر را ترجمه ای منظوم از شعر لافونتن می دانند و می گویند این شعر « سال ها و سال ها زینت بخش کتب درسی بود، به روزگاری که خردمندان جامعه در تدوین کتاب های درسی نظارت داشتند.»( با چراغ و آینه، 152)
user_image
میثم
۱۳۹۶/۰۴/۱۸ - ۱۹:۰۰:۳۷
استاد شفیعی این شعر را ترجمه ای از شعر لافونتن دانسته اند(با چراغ و آینه، 152)
user_image
محمد علی مدرسی عالم
۱۳۹۹/۰۹/۱۷ - ۰۶:۰۷:۲۹
با زمزمه این شعر نقاش ذهن من خاطره دوران دور دبستان را برایم بتصویر میکشد. سپاس بر معجزه ذهن خداداد که لحظه لحظه حیات را بازسازی مینماید. درود و ستایش سزاوار همه دست اندر کارانی است که آموزش و پرورش را به پشتوانه شعر وادب فارسی هستی بخشیدند.
user_image
حمید معصومی
۱۳۹۹/۱۱/۰۵ - ۱۶:۰۹:۰۷
البته کار کردن بسیار خوب و شایسته است این را همگان می دانند و دوستان توضیح دادند ولی من چند نکته را در این مورد یاداور می شوم 1) مفهوم کار کردن امروزه با روزگار گذشته تفاوت دارد در قدیم کار کردن فقط کار بدنی بود ولی امروزه شامل کار فکری و خدماتی و... هم می شود در قدیم اگر می گفتند کسی با بازی کردن ( مثلا فوتبال ) هم پول حلال بدست اورده و هم خدمت بزرگی به جامعه کرده ولی امروزه این شدنی است . 2) کسی که کار بدنی نمی کند ولی به روش های دیگری( با فکر و نبوغ خودش) یک بیزینس راه انداخته و پول حلال بدست می آورد شاید برای جامعه کاری نکرده ولی این هم شامل کار می شود .3) با این حساب کارهای خدماتی وفرهنگی و... که طرف بدون کار بدنی پول حلال بدست می اورد هم کار حساب می شود .4) با این حساب مفهوم کار کردن فقط شامل کار بدنی و... نیست استفاده از نبوغ و استعداد و.... برای کسب درآمد حلال هم کار حساب می شود . 6) بنابراین کسب درآمد حرام ( حتی کارهای به ظاهر قانونی مانند دلالی و واستگی و...) کار حساب نمی شود
user_image
علیرضابابایی شیخی
۱۳۹۹/۱۱/۳۰ - ۰۲:۰۲:۰۴
پدرم درروستایمان کلگه شهرستان باغملک زمین کشاورزی دیم نسبتا خوبی داشت وبسیارمردقوی وبااستقامتی بود وهرسال درمهرماه این زمینها راباگاوشخم میزد ودرگرمای طاقت فرسای تیرماه بادست و داس درو می کرد ،اما چون دیم بودن وشرایط بارندگی خوب نبود،بااینهمه کار و زحمت ، محصول با ارزشی نصیبش نمیشد وبنده درهمان موقع ها بااین شعر درکتاب های درسی آشنا شدم وازکودکی شاهد ماجراهای کاروتلاش ودرآخرنبود مزدش بودم ،تااینکه بزرگ شدم وخاطره رنج وتلاش پدر درذهنم باقی ماند باخود عهدبستم بافکر واندیشه وعلم این زمینها راآبادکنم وباپیگیری وتلاش 20ساله باایجادایستگاه پمپاژ زمینها راازدزم به آبی تبدیل کردم ،ودرحال حاضربه کمک برادران محصول ارزشمندی برداست میکنیم،،، والبته درهمان کودکی موقع شخم ودرو پدرم بالبخند ومهربانی وصدای نسبتا بلند همین شعرملک الشعرای بهار ، که فرمود برو کارمیکن مگو چیست کار را زمزمه میکرد ،یادزحمت هاومهربانی های پدرم بخیر باد،وحالا پیر وعلیل دربستربیماری بسرمیبرد
user_image
علیرضا اردلان
۱۴۰۰/۰۱/۱۷ - ۰۸:۵۸:۲۴
چرا خوانش نداره؟
user_image
ناپیدا
۱۴۰۱/۰۲/۰۹ - ۲۲:۳۳:۴۷
... Life is truly dark; Unless it is passion, and passion is always blind unless it is knowledge, and knowledge is always useless; Unless it is work, and work is always empty, unless it is love. If you are not able to mix your work with love, and constantly carry the burden of a task reluctantly, then stop working; For he who reluctantly puts dough in the oven is a bitter bread that satisfies man only half full. The work is the embodiment of love! جبران خلیل جبران در کتاب پیامبر و دیوانه ! بدون علاقه نمیشود به چیزی گرایش پیدا کرد ؛  فقط با عشق میتوان تلاش و همت بی حد خود را صرف آن چیز کرد .  
user_image
ناپیدا
۱۴۰۱/۰۲/۰۹ - ۲۲:۳۵:۰۳
عالم بدون عمل به چه ماند ؟ به زنبور بی عسل!  
user_image
ناپیدا
۱۴۰۱/۰۲/۰۹ - ۲۲:۴۲:۱۹
No pain!,No gain