بیدل دهلوی

بیدل دهلوی

غزل شمارهٔ ۲۵۷۵

۱

من سنگدل چه اثر برم زحضور ذکر دوام او

چو نگین نشدکه فرو روم به خود از خجالت نام او

۲

سخن آب‌ گشت و عبارتی نشکافت رمز تبسمش

تک وتاز حسرت موج می نرسید تا خط جام او

۳

نه سری‌که سجده بناکند نه لبی‌که ترک ثناکند

به‌کدام مایه اداکند عدم ستمزده وام او

۴

سر خاک اگربه هوا رسد چونظرکنی ته پا رسد

نرسیده‌ام به عمارتی‌که ببالم از در و بام او

۵

به بیانم آن طرف سخن به تامل آنسوی وهم و وظن

ز چه عالمم‌که به من ز من نرسیده غیرپیام او

۶

تک و پوی بیهده یافتم به هزار کوچه شتافتم

دری از نفس نشکافتم‌که رسم به‌گرد خرام او

۷

به هوا سری نکشیده‌ام به نشیمنی نرسیده‌ام

ز پر شکسته تنیده‌ام به خیال حلقهٔ دام او

۸

نه دماغ دیده‌گشودنی نه سر فسانه شنودنی

همه را ربوده غنودنی به‌کنار رحمت عام او

۹

زحسد نمی‌رسی ای دنی به عروج فطرت بیدلی

تو معلم ملکوت شو که نه‌ای حریف‌ کلام او

تصاویر و صوت

نظرات

user_image
س
۱۳۹۵/۰۹/۱۰ - ۱۶:۵۷:۲۰
بیت پنجم:به بیانم آن طرف سخن به تامل آنسوی وهم و ظن
user_image
س
۱۳۹۶/۰۲/۲۲ - ۰۶:۴۲:۱۸
سلام لطفاً یا اصلاح کنید یا امکان اصلاح را باز بگذاریدبا تشکر
user_image
احمد ولید
۱۳۹۹/۱۱/۲۰ - ۱۶:۵۱:۱۵
در کتاب کلید عرفان٬ شرح ابیات غامض ابوالمعانی بیدل اثر محمد عبدالحمید اسیر بیت سوم چنین آمده.نه سری که سجده بنا کند نه لبی که تر به ثنا کندیه کدام مایه اداء کند عدم ستمزده وام او
user_image
احمد ولید
۱۳۹۹/۱۱/۲۰ - ۱۶:۵۴:۳۱
نه سری که سجده بنا کند نه لبی که تر به ثنا کندبه کدام مایه اداء کند عدم ستمزده وام او
user_image
احمد ولید
۱۳۹۹/۱۱/۲۰ - ۱۸:۰۷:۱۸
نه سری که سجده بنا کند نه لبی که تر به ثنا کندمعنی بیت: الهی سری ندارم که سجده ترا طور شایسته بجا آورم و هم چنین لبی ندارم که ثنای ترا کماحقه بگوید و به آن لب تر کند.در کتاب کلید عرفان اثر استاد عبدالحمید اسیر آمده، اگر بیت مذکور چنین خوانده شود.نه سری که سجده بنا کند نه لبی که ترک ثنا کنددر این بیت کلمه ترک نادرست است. در نسخه های چاپی و خطی به اشتباه ترک نوشته شده. با در نظرداشت این اشتباه چاپی، بیت مورد نظر چنین معنی میدهد که سر من سجده ترا بجا آورده نمیتواند اما لب من ثنای تو را میگوید. که این نوع تحلیل قاعدتاً درست نیست. هر دو جمله باید یکسان باشد یا موجبه یا سالبه تا مناسبتی در بین دو مصراع موجود شود.به شیفتگان آثار ابوالمعانی توصیه می شود تا در عبارت دقت نمایند و اغلاط طبع را از نظر دور نداشته باشند