
دقیقی
ابو منصور محمد بن احمد طوسی (زاده شده پس از ۳۲۰ هجری قمری، درگذشته میان ۳۶۷ تا ۳۶۹ هجری قمری) با تخلص دقیقی از نخستین کسانی بود که پیش از فردوسی تلاش کرد داستانهای ملی ایران را به شعر درآورد و از پیشگامان حماسهسرایی به زبان فارسی است.
دقیقی با دربار شاهان سامانی در پیوند بود و به تشویق نوح دوم سامانی به نظم درآوردن شاهنامه ابومنصوری را آغاز کرد. اما پیش از آنکه آن را به پایان برساند، به دست غلام خود کشته شد.
فردوسی در شاهنامهٔ خود داستان زندگی دقیقی را به کوتاهی نقل کرده و هزار بیتی که دقیقی سروده را هم در شاهنامهٔ خود گنجانده و بدینگونه از ازدسترفتن آنها جلوگیری کرده است.
آمار
ردیف | وزن | تعداد ابیات | درصد از کل |
۱ | مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) | ۸۲ | ۵۶٫۵۵ |
۲ | فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) | ۱۰ | ۶٫۹۰ |
۳ | فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) | ۱۰ | ۶٫۹۰ |
۴ | مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) | ۹ | ۶٫۲۱ |
۵ | مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) | ۶ | ۴٫۱۴ |
۶ | مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) | ۵ | ۳٫۴۵ |
۷ | فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) | ۵ | ۳٫۴۵ |
۸ | فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) | ۵ | ۳٫۴۵ |
۹ | مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض) | ۴ | ۲٫۷۶ |
۱۰ | فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) | ۳ | ۲٫۰۷ |
۱۱ | مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) | ۲ | ۱٫۳۸ |
۱۲ | مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) | ۲ | ۱٫۳۸ |
۱۳ | مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور) | ۱ | ۰٫۶۹ |
۱۴ | فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) | ۱ | ۰٫۶۹ |
ردیف | قالب شعری | تعداد ابیات | درصد از کل |
۱ | غزل/قصیده/قطعه | ۸۰ | ۵۵٫۱۷ |
۲ | قصیده | ۵۵ | ۳۷٫۹۳ |
۳ | قطعه | ۸ | ۵٫۵۲ |
۴ | رباعی | ۲ | ۱٫۳۸ |
منابع کاغذی
