فردوسی

فردوسی

بخش ۴

۱

از آن پس برآمد ز ایران خروش

پدید آمد از هر سویی جنگ و جوش

۲

سیه گشت رخشنده روز سپید

گسستند پیوند از جمّشید

۳

بر او تیره شد فرّهٔ ایزدی

به کژی گرایید و نابخردی

۴

پدید آمد از هر سویی خسروی

یکی نامجویی ز هر پهلُوی

۵

سپه کرده و جنگ را ساخته

دل از مهر جمشید پرداخته

۶

یکایک ز ایران برآمد سپاه

سوی تازیان برگرفتند راه

۷

شنودند کان‌جا یکی مهتر است

پر از هول شاه اژدها پیکر است

۸

سواران ایران همه شاه‌جوی

نهادند یک‌سر به ضحاک روی

۹

به شاهی بر او آفرین خواندند

ورا شاه ایران زمین خواندند

۱۰

کی اژدهافش بیامد چو باد

به ایران زمین تاج بر سر نهاد

۱۱

از ایران و از تازیان لشکری

گزین کرد گرد از همه کشوری

۱۲

سوی تخت جمشید بنهاد روی

چو انگشتری کرد گیتی بروی

۱۳

چو جمشید را بخت شد کندرو

به تنگ اندر آمد جهاندار نو

۱۴

برفت و بدو داد تخت و کلاه

بزرگی و دیهیم و گنج و سپاه

۱۵

چو صد سالش اندر جهان کس ندید

بر او نام شاهی و او ناپدید

۱۶

صدم سال روزی به دریای چین

پدید آمد آن شاه ناپاک دین

۱۷

نهان گشته بود از بد اژدها

نیامد به فرجام هم ز او رها

۱۸

چو ضحاکش آورد ناگه به چنگ

یکایک ندادش زمانی درنگ

۱۹

به ارّه‌ش سراسر به دو نیم کرد

جهان را از او پاک بی‌بیم کرد

۲۰

شد آن تخت شاهی و آن دستگاه

زمانه ربودش چو بیجاده کاه

۲۱

از او بیش بر تخت شاهی که بود

بر آن رنج بردن چه آمدش سود

۲۲

گذشته بر او سالیان هفتصد

پدید آوریده همه نیک و بد

۲۳

چه باید همه زندگانی دراز

چو گیتی نخواهد گشادنت راز

۲۴

همی پروراندت با شهد و نوش

جز آواز نرمت نیاید به گوش

۲۵

یکایک چو گیتی که گسترد مهر

نخواهد نمودن به بد نیز چهر

۲۶

بدو شاد باشی و نازی بدوی

همان راز دل را گشایی بدوی

۲۷

یکی نغز بازی برون آورد

به دلت اندرون درد و خون آورد

۲۸

دلم سیر شد زین سرای سپنج

خدایا مرا زود بِرْهان ز رنج

تصاویر و صوت

شاهنامهٔ فردوسی - چاپ مسکو » تصویر 50
شاهنامه خالقی مطلق - دفتر یکم - تصویر ۱۷۱
فرید حامد :
فرشید ربانی :
فرهاد بشیریان :
محمدیزدانی جوینده :

نظرات

user_image
جواد
۱۳۹۱/۰۵/۰۸ - ۱۷:۲۲:۵۶
نیم بیت آخر در دو بیت دوم و همچنین ششم اشکال وزنی دارد.
user_image
نیما
۱۳۹۱/۰۵/۱۲ - ۰۸:۴۷:۳۰
در مورد نوشته‌ی جواد:در بیت دوم جمشید را جَمِ شید بخوانید.در بیت ششم بجای برگفتند، برگرفتند از نظر معنی و وزن صحیح است.
user_image
جمال پرگان
۱۳۹۱/۰۷/۱۹ - ۰۴:۵۴:۴۹
سوی تازیان برگفتند راهبرگرفتند راه شاید صحیحش باشه
user_image
بهروز
۱۳۹۸/۱۲/۱۰ - ۱۴:۰۰:۵۶
دیدگاه‌ دوستان درباره بیت ششم کاملاً درست است. واضح است که منظور این است که ایرانیان رنجیده از جمشید، راه به سوی تازی‌ها را در پیش گرفتند. پس "برگرفتند" صحیح است و برگفتند ضمن آنکه وزن شعر را به هم می‌ریزد، معنی درستی ندارد و قطعآً اگر اشتباه حروف‌چین نباشد، اشتباه کاتب است. لطفاً تصحیح فرمایید.
user_image
مصطفی قباخلو
۱۳۹۹/۱۲/۰۵ - ۰۵:۴۸:۴۶
با سلامبیت ماقبل آخریکایک چو گیتی که گسترد مهرنخواهد نمودن به بد نیز چهر به نظر بنده معنی نمیده و همچنین گیتی در دو بیت قبل ذکر شده اما این کونه معنی میده و وزنش بهترهیکایک ((ببینی)) که گسترد مهرنخواهد نمودن به بد نیز چهریعنی ببینی به جای به گیتی جایگزین شود.
user_image
محمدجواد بوالحسنی
۱۴۰۲/۰۸/۱۱ - ۱۹:۳۰:۳۰
درود اتفاقات پایانی پادشاهی جمشید و قدرت گرفتن ضحاک بسیار اینهمانی دارد با دوران معاصر و بس عجیب است ، گویی استاد بزرگ توس ، پیشگویی را در اختیارمان گذاشته بوده و البته دانسته نشد. یادش تا ابد گرامی باد