فروغی بسطامی

فروغی بسطامی

غزل شمارهٔ ۲۸۰

۱

من نمی‌گویم که عاقل باش یا دیوانه باش

گر به جانان آشنایی از جهان بیگانه باش

۲

گر سرِ مقصود داری مو به مو جوینده شو

ور وصالِ گنج خواهی سر به سر ویرانه باش

۳

گر ز تیرِ غمزه خونت ریخت ساقی دم مزن

ور به جای باده زهرت داد در شکرانه باش

۴

چون قدح از دستِ مستان می‌خوری مستانه خور

چون قدم در خیلِ مردان می‌زنی مردانه باش

۵

گر مقامِ خوش‌دلی می‌خواهی از دور سپهر

شام در مستی، سحر در نعرهٔ مستانه باش

۶

گر شبی در خانهٔ جانانه مهمانت کنند

گولِ نعمت را مخور مشغولِ صاحب‌خانه باش

۷

یا به چشمِ آرزو سیرِ رخِ صیاد کن

یا به صحرای طلب در جستجوی دانه باش

۸

یا مشامت را ز بوی سنبلش مشکین مخواه

یا هم‌آغوشِ صبا یا هم‌نشینِ شانه باش

۹

یا گلِ نورسته شو یا بلبلِ شوریده‌حال

یا چراغِ خانه یا آتش به جان، پروانه باش

۱۰

یا که طبلِ عاشقی و کوسِ معشوقی بزن

یا به رندی شهره شو یا در جمال، افسانه باش

۱۱

یا به زاهد هم‌قدم شو یا به شاهد هم‌نشین

یا خریدارِ خَزَف یا گوهرِ یک‌دانه باش

۱۲

یا مسلمان باش یا کافر، دورنگی تا به کی

یا مقیمِ کعبه شو یا ساکنِ بت‌خانه باش

۱۳

یا که در ظاهر فروغی ذکرِ درویشی مکن

یا که در باطن مریدِ خسرو فرزانه باش

۱۴

ناصرالدین شه که چرخش عرضه می‌دارد مدام

شادکام از وصلِ معشوق و لبِ پیمانه باش

تصاویر و صوت

دیوان کامل فروغی بسطامی به کوشش حسین نخعی - تصویر ۱۳۶
دیوان کامل فروغی بسطامی به کوشش م. درویش - فروغی بسطامی - تصویر ۱۵۵

نظرات

user_image
س
۱۳۹۱/۰۷/۱۶ - ۰۴:۴۲:۱۳
استاد شیخ حسین انصاریان در یک سخنرانی در سیمای جمهوری اسلامی یکی از این ابیات (گر شبی در خانه جانانه مهمانت کنند...) را توصیف و شاعر را ستودند. هرچند گفتند که نمی دانم این شعر از کیست. ولی حتما خداوند روز قیامت پاداش خوبی بابت این بیت به او خواهد داد. چرا که وصف کسانی است که غرق در نعمت هستند و خالق نعمت را نمی بینند و توجه ندارند..
user_image
س۰۹۱۲۷۵۰۴۲۳۶
۱۳۹۱/۰۷/۱۶ - ۰۴:۴۳:۲۵
استاد انصاریان سخنران شهیر و معروف
user_image
حمید
۱۳۹۴/۱۲/۱۰ - ۰۶:۳۶:۱۰
این شعر خیلی زیباست و انسان را به تفکر وا می دارد
user_image
بهرام مشهور
۱۳۹۸/۱۱/۰۳ - ۱۵:۲۸:۱۳
در مصرع نخست از بیت پنجم : خوشدلی درست است که باید سرِ هم باشد و در ضمن در مصرع اول از بیت دهم : درستش این است : یا که طبل عاشقی یا کوس معشوقی بزن . بعلاوه در مصرع دوم از بیت 12 نیز بتخانه سرِ هم است در غیر اینصورت بتِ خانه خوانده می شود . منبع : دیوان کامل فروغی بسطامی چاپ آذر 1342 چاپخانه علمی . انتشارات جاویدان حواشی و تعلیقات از م - درویش . مقدمه و شرح حال از استاد سعید نفیسی - صفحه 124
user_image
روح و ریحان
۱۴۰۲/۱۰/۰۸ - ۰۷:۵۸:۳۱
گر تو را در منزل جانانه مهمانت کنند گول نعمت را نخور مشغول صاحبخانه باش  نقلی هست که علامه حسن زاده روزی در روستای ایر، در خانه را باز میکنن و مردم میریزن و هر چی سیب به درخت ها هست را میخورن مگر چند نفری، اونجا ایشون یاده این بیت میفتن.