قصاب کاشانی
سعید قصاب کاشانی از شاعران دورهٔ صفویه بود که در سدهٔ یازدهم و دوازدهم قمری می‌زیست. از زندگی وی اطلاعات دقیقی در دست نیست و خود نیز در اشعارش به امور زندگی اشارتی نکرده است. اما آنچه به طور جسته و گریخته از اشعار او درک می‌شود این است که مردی کاسب و تهیدست بوده است. به‌طور قطع و یقین حرفهٔ او قصابی بوده و به همان جهت تخلص خود را «قصاب» قرار داده است. وی در مقاطع بعضی غزل‌ها از حرفهٔ خود مضامین عالی برآورده است، مانند تشبیه مژه‌ها به قناره (چنگک قصابی) در بیت زیر:
«قصاب! دور دیده ز مژگان شوخ او
از هر طرف ز بهر دل ما قناره‌ای‌ست»
در تذکرة المعاصرین حزین لاهیجی آمده: سعید قصاب اهل کاشان بود و حرفه‌اش قصابی. وی شعر بسیاری از مردم را حفظ داشت و به مجلس شعرا رفته و در گفتن غزل‌ها با ایشان همراهی می‌کرده‌است. وی معاصر و معاشر صائب تبریزی بود و مکرر اشعار خود را نزد وی می‌خواند و نزد او می‌آموخت.
گفته‌اند که او سواد نداشته اما معروف بوده که در قوافی و استعمال لفظ اشتباه نمی‌کرده است.
نقل شده که قصاب کاشانی در اواخر عمر ترک پیشهٔ خود کرده و ساکن مشهد شده و تا آخر عمر آنجا ساکن بوده است. وی پس از درگذشت در آنجا دفن شد (در مورد محل دفن و سال درگذشت او اطلاعات دقیقی در در دست نیست اما با توجه به ذکر درگذشت او در تذکرهٔ حزین، می‌بایست چند سالی قبل از سال تألیف آن کتاب یعنی ۱۱۶۵ هجری قمری درگذشته باشد).
دیوان قصاب کاشانی به همت آقای سعید محمدی در گنجور در دسترس قرار گرفته است.
آمار
| ردیف | وزن | تعداد ابیات | درصد از کل |
| ۱ | فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) | ۶۸۳ | ۲۷٫۳۰ |
| ۲ | مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) | ۴۹۱ | ۱۹٫۶۲ |
| ۳ | مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) | ۴۳۴ | ۱۷٫۳۵ |
| ۴ | مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) | ۲۹۵ | ۱۱٫۷۹ |
| ۵ | فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) | ۱۷۲ | ۶٫۸۷ |
| ۶ | مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) | ۱۶۳ | ۶٫۵۱ |
| ۷ | مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون) | ۶۱ | ۲٫۴۴ |
| ۸ | مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) | ۴۹ | ۱٫۹۶ |
| ۹ | فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) | ۳۹ | ۱٫۵۶ |
| ۱۰ | فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) | ۳۰ | ۱٫۲۰ |
| ۱۱ | مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) | ۲۴ | ۰٫۹۶ |
| ۱۲ | مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم) | ۲۲ | ۰٫۸۸ |
| ۱۳ | فاعلن مفاعیلن فاعلن مفاعیلن (مقتضب مثمن مطوی مقطوع) | ۹ | ۰٫۳۶ |
| ۱۴ | مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) | ۸ | ۰٫۳۲ |
| ۱۵ | مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) | ۸ | ۰٫۳۲ |
| ۱۶ | فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) | ۶ | ۰٫۲۴ |
| ۱۷ | فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) | ۵ | ۰٫۲۰ |
| ۱۸ | فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف) | ۲ | ۰٫۰۸ |
| ۱۹ | فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) | ۱ | ۰٫۰۴ |
| ردیف | قالب شعری | تعداد ابیات | درصد از کل |
| ۱ | غزل | ۲٬۲۴۲ | ۸۹٫۶۱ |
| ۲ | ترکیب بند | ۲۱۶ | ۸٫۶۳ |
| ۳ | غزل/قصیده/قطعه | ۴۴ | ۱٫۷۶ |
منابع کاغذی
