حافظ

حافظ

غزل شمارهٔ ۴۵۶

۱

نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشی

که بسی گل بدمد باز و تو در گل باشی

۲

من نگویم که کنون با که نشین و چه بنوش

که تو خود دانی اگر زیرک و عاقل باشی

۳

چنگ در پرده همین می‌دهدت پند ولی

وعظت آن گاه کند سود که قابل باشی

۴

در چمن هر ورقی دفتر حالی دگر است

حیف باشد که ز کار همه غافل باشی

۵

نقد عمرت ببرد غصه دنیا به گزاف

گر شب و روز در این قصه مشکل باشی

۶

گرچه راهیست پر از بیم ز ما تا بر دوست

رفتن آسان بود ار واقف منزل باشی

۷

حافظا گر مدد از بخت بلندت باشد

صید آن شاهد مطبوع شمایل باشی

تصاویر و صوت

دیوان حافظ به اهتمام محمد قزوینی و دکتر قاسم غنی، به خط حسن زرین خط، مرداد ۱۳۲۰ شمسی ، زوار، چاپ سینا، تهران » تصویر 449
دیوان حافظ به خط سلطانعلی مشهدی با تصاویر حاشیهٔ افزوده در دورهٔ گورکانی هند » تصویر 217
دیوان حافظ دانشگاه پرینستون نوشته شده به تاریخ جمادی الثانی ۹۲۶ هجری قمری » تصویر 236
دیوان حافظ نسخه‌برداری شده در رمضان ۸۵۵ ه.ق توسط سلیمان الفوشنجی » تصویر 260
دیوان حافظ به خط محمدرضا ابن عبدالعزیز مورخ ۱۲۱۶ هجری قمری » تصویر 386
دیوان لسان الغیب سنهٔ ۹۲۰ هجری قمری دارای مقدمهٔ منثور » تصویر 311
دیوان مولانا شمس الدین محمد حافظ شیرازی به اهتمام دکتر یحیی قریب - حافظ شیرازی - تصویر ۴۳۲
دیوان حافظ (براساس نسخه خلخالی «مورخ ۸۲۷ ق» با مقابله نسخه بادلیان «۸۴۳ ق» و پنجاب «۸۹۴ ق») به تصحیح بهاءالدین خرمشاهی - شمس الدین محمد حافظ - تصویر ۵۰۳
دیوان حافظ به توضیح و تصحیح پرویز ناتل خانلری - ج ۱ (غزلیات) - شمس الدین محمد حافظ - تصویر ۹۱۶
دیوان کهنه حافظ (از روی نسخه خطی نزدیک به زمان شاعر) به کوشش ایرج افشار - مولانا خواجه شمس الدین محمد حافظ - تصویر ۴۶۹
خاطر مجموع (جامع دیوان جامع حافظ بر اساس بیست و یک متن معتبر چاپی) تدوین و توضیح شفیع شجاعی ادیب - شمس الدین محمد حافظ - تصویر ۱۰۰۱
فریدون فرح‌اندوز :
سهیل قاسمی :
مریم فقیهی کیا :
محسن لیله‌کوهی :
فاطمه زندی :
محمدرضا مومن نژاد :
عندلیب :
افسر آریا :
شاپرک شیرازی :
بهنام محمدیان :

نظرات

user_image
بهمن
۱۳۹۴/۰۱/۱۳ - ۲۱:۳۹:۱۸
در بیت چهارم مصرع دوم با توجه به نسخ مکتوب 812 الی 817 ه.ق. و 824 ه.ق. شکل صحیح اینگونه است که به نظر بهتر است:در چمن هر ورقی دفنر حالی دگر است،حیف باشد که ز حال همه غافل باشیو همچنین بیت ششم و هفتم نیز باید با یکدبگر جا به جا شوندتصحیح دکتر نذیر احمد و محمدرضا جلالی نائینی، امیرکبیر، چاپ نهم، 1381
user_image
بهمن
۱۳۹۴/۰۱/۱۳ - ۲۱:۴۰:۵۷
دفتر!!
user_image
بهمن
۱۳۹۴/۰۱/۱۳ - ۲۱:۴۲:۰۹
و همچنین یکدیگر!!:|
user_image
بی لب
۱۳۹۴/۰۳/۲۸ - ۱۴:۱۶:۴۳
در برنامه گلهای تازه شماره 13 ، این غزل در ماهور با صدای محمدرضا شجریان ، ویلن حبیب الله بدیعی ، سنتور منصور صارمی ، عود منصور نریمان و تنبک جهانگیر ملک اجرا شده
user_image
mahbod arshadi
۱۳۹۴/۰۴/۰۱ - ۱۵:۰۰:۲۴
پیوند به وبگاه بیرونی
user_image
محمد گلشنی
۱۳۹۵/۰۹/۲۹ - ۱۴:۱۴:۲۴
علیرضا قربانی این شعر را در قطعه فراق آلبوم رسوای زمانه اجرا کرده است.
user_image
ارشیا جعفری
۱۳۹۶/۱۲/۱۴ - ۲۲:۳۸:۴۶
دوستان میشه یکی لطف کنه و بیت آخر رو توضیح بده
user_image
nabavar
۱۳۹۶/۱۲/۱۵ - ۱۴:۰۳:۰۴
arshia جانحافظا گر مدد از بخت بلندت باشدصید آن شاهد مطبوع شمایل باشی می گوید : ای حافظ اگر بخت تو یار باشد و اقبالت بلند ، چون شکاری ، در دام آن لعبت والا خواهی افتادمطبوع شمایل =خوش اندام و دلربازنده باشی
user_image
مسعود هوشمند
۱۳۹۷/۰۶/۲۷ - ۱۹:۰۵:۵۴
برگ درختان سبز در نظر هوشیار هر ورقش دفتری است معرفت کردگارسعدی
user_image
رضا ساقی
۱۳۹۷/۰۹/۲۴ - ۱۲:۴۲:۳۰
نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشیکه بسی گل بدمد باز و تو در گِل باشدمعنی بیت: موسم نوبهاراست سعی کن تونیزهمپای طبیعت خوش وخرّم وشادمان باشی بدان وآگاه باش که چه بهاران بسیاری خواهد آمد وچه گلهای بسیاری خواهدشکفت درحالی که تودرزیرخاک خفته ای و ازمشاهده ی بهارمحروم مانده ای. بنابراین فرصت راغنیمت بشماروبااین نوبهارتونیزبه شادمانی بپرداز.زمان خوشدلی دریاب و در یابکه دایم در صدف گوهر نباشدغنیمت دان و می خور در گلستانکه گل تا هفته دیگر نباشدمن نگویم که کنون با که نشین و چه بنوشکه تو خود دانی اگر زیرک و عاقل باشیمعنی بیت: من توصیه نمی کنم که اکنون که نوبهاراست باچه کسی بنشین وچه چیزی بنوش برای اینکه توخوداگرزیرک وباهوش باشی خودت خوب می دانی که دراین موسم فرحبخش باچه کسی همنشین گردی وبه چه کاری بپردازی.ساقیا سایه ی ابر است و بهار و لب جویمن نگویم چه کن اَر اهل دلی خود تو بگویچنگ در پرده همین می‌دهدت پند ولیوعظت آن گاه کند سود که قابل باشیچنگ: آلت موسیقیدر پرده: 1- سربسته وپنهانی2- در پرده ی موسیقی وَعظ: موعظه، پند و اندرز.قابل باشی: قابلیّت وفهم داشته باشیمعنی بیت: تواگرزیرک وعاقل وقابل بوده باشی حتماً دریافته ای که چنگ نیزهمین خوشدلی وشادمانی رابصورت سربسته ودرمیان آهنگها توصیه می کند. البته که "چنگ" همواره پند واندرزمی دهد ولی موعظه وقتی اثرگذار خواهدبود که شنونده توانایی فهم نکته هاراداشته باشد.چنگ خمیده قامت می‌خواندت به عشرتبشنو که پند پیران هیچت زیان ندارددر چمن هر ورقی دفتر حالی دگر استحیف باشد که ز کار همه غافل باشیحالی دگر است: حالی ویژه و مخصوص است، شادی و شَعفی دیگراست.معنی بیت: درباغ وگلشن اگردرمورد هربرگی تامّل کنی درمی یابی که هرورق برگ، خودکتابی ازشیوه ی شادمانی وشادخواریست وبازگوکننده ی داستانی نکته دار است حیف نیست که توازین همه قصّه ونکته های عبرت آموز غافل باشی؟ازنظرگاه حافظ،اگرکسی توانسته باشد باچشم وگوش دل درباغ به تفرّج وتامّل بپردازد بی گمان ازدرختان نکته ی توحید خواهد شنید ازروی هرورق برگی، داستان عبرت انگیزی خواهد خواند وازرفتارگلها طریق طرب وخوشدلی خواهد آموخت. صحن باغ وگلستان درچشمان خیالپرورحافظ، بسان صحنه ی شورانگیزبازیگریست وهر گل وهردرختی مشغول ایفای نقشی متفاوت ورسول نکته ای سعادت بخش هستند.یکی چو باده پرستان صراحی اندر دستیکی چو ساقی مستان به کف گرفته ایاغگشاده نرگس رعنا ز حسرت آب از چشمنهاده لاله ز سودا به جان و دل صد داغزبان کشیده چو تیغی به سرزنش سوسندهان گشاده شقایق چو مردم ایغاغنقد عمرت ببرد غصّه ی دنیا به گزافگر شب و روز در این قصّه ی مشکل باشینقد عمر: سرمایه ی عمرگزاف: بیهوده و باطلمعنی بیت: اگرشب وروزاز ناپایداری وبی وفاییِ دنیا اندوهگین باشی بدان که تمام سرمایه ی عمرخودرابه بیهودگی ازدست خواهی داد چراکه بی وفایی دنیاپایانی ندارد( باید سعی کنی دراین دنیای گذرا به عیش وعشرت بپردازی، زیرک باشی وبدانی که باچه کسی همنشینی کنی وچه بنوشی وازروی هرورق برگ گلی نکته ای عبرت آموز وخیال پرور برداشت نمایی تاسعادتمند ورستگارگردی. )گوش کن پند ای پسروزبهردنیا غم مخورگفتمت چون دُر حدیثی گر توانی داشت هوش گر چه راهیست پر از بیم ز ما تا بر دوسترفتن آسان بود اَر واقف منزل باشیواقف: آگاهمعنی بیت: اگرچه ازما تا سرمنزل ِ مقصود ورسیدن به دوست راهی طولانی وپرخطر است امّاچنانچه باشناخت خطرات وآگاهی ازپیچ وخم وفرازوفرود راه آشنا باشیم رفتن ورسیدن به منزل دوست سهل وآسان است. سالک از نور هدایت ببرد راه به دوستکه به جایی نرسد گر به ضلالت برود حافظا گر مدد از بخت بلندت باشدصید آن شاهد مطبوع شمایل باشیشاهد: دلبر مطبوع: دلپذیر، پسندیده شمایل: اندام، هیکلمعنی بیت:ای حافظ اگر خوش اقبال ونکوبخت باشی وبخت تورایاری کند امید هست که نظر آن دلبرپسندیده وخوش اندام به سوی توجلب گردد وتورا شکارکند.مرغ سان از قفس خاک هوایی گشتمبه هوایی که مگر صید کند شهبازم
user_image
محمدامین
۱۳۹۷/۱۲/۲۷ - ۰۳:۰۵:۴۱
سلام و درودپایان سال 97 است و در طلیعه نوبهار 98 هستیم و در جلسه پایانی سال و در مباحثه و بررسی آیات سوره کهف و داستان موسی و خضر علیهم السلام که به تعبیری نکات زیبایی از استاد شاگردی و... دارد. در پایان جلسه استاد عزیزم این بیت از غزل زیبای حافظ را هدیه نمودند:نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشیکه بسی گل بدمد باز و تو در گِل باشی
user_image
احسان
۱۳۹۸/۰۶/۰۳ - ۱۵:۳۹:۱۶
حافظ علیه الرحمه در این شعر درباره جوانی (نوبهار)و مغتنم دانستن این ایام جهت رسیدن به جایگاهی که خدا خود خواهان آدمی میشود، میگوید
user_image
MOHAMMAD
۱۳۹۹/۱۲/۱۹ - ۰۷:۳۹:۲۴
خیلی ممنون من برای یک کاری می خواستمکلش رو از این سایت دیدمواقعا ممنون
user_image
در سکوت
۱۴۰۱/۰۹/۲۷ - ۲۱:۱۰:۴۸
این غزل را "در سکوت" بشنوید