گنج تاریخ ما - حافظ - صبح دولت می‌دمد کو جام همچون آفتاب

حمیدرضا

۱۳۸۸/۰۲/۱۱ - ۰۰:۰۳:۰۹

منبع این غزل:پیوند به وبگاه بیرونی

حمیدرضا

۱۳۸۸/۰۲/۲۵ - ۱۱:۴۵:۵۸

نسخۀ دیوان غزلیات حافظ به خط ابراهیم بوذری چاپ اقبال سال 71 بین بیت 2 و 3 این بیت:خلوت خاص است و جای امن و نزهتگاه انساین که می‏بینم به بیداریست یا رب یا به خواب؟و پیش از بیت مقطع این بیت را:شاه عالم بخش در دور طرب ایهام‏گوحافظ شیرین‏کلام بذله‏گو حاضر جواباضافه دارد.

ملیحه رجائی

۱۳۸۹/۰۸/۱۵ - ۰۸:۲۷:۱۱

مشاطه = آرایشگرحُسن طرب = شادیمی پرستان = می خوارانخیال = فکر لطف = احسانلعل مذاب = می معنی بیت 4: طبیعت چالاک که درترتیب و تزیین مانند آرایشگر است ، درباره کیفیت های عجیب و حالات غریب می فکری کرد و دید که حالات مذکور درگلاب نیست پس گلاب را در برگ گل نهان کرد به حدی که تا آتش به گل نرسد قطره ای گلاب پس نمی دهد.معنی بیت 5: شاهد و مطرب کف می زنند و مستان می رقصند و نازو عشوه ساقی هم از چشم باده نوشان خواب ربوده است.معنی بیت 6: اگر آن ماه ، مشتریِ اشعار حافظ گردد، شعر حافظ درهرمجلس خوانده می شود ، آنقدرپرشور که گویی به گوش زهره آواز موسیقی و شعر می رسد.

محمد سعید حمزوی

۱۳۹۰/۱۲/۱۸ - ۱۲:۲۴:۵۰

وقت کشتن شاه دین گفتا به ساقی بی حجابفرصتی زین به کجا یابم بده جام شرابمی ز مینای بلا جام شهادت پر از گلموسم عیش است و می در ساغر و عهد شبابشام هجران طی شد اندر کربلا بر تشنگانصبح دولت می دمد کو جام همچون آفتابدر بهشت قرب خود بهرمشام کشتگاندر ضمیر برگ گل خوش می کند پنهان گلابهر که اندر قتلگاه عشق او شد کشته دیدغمزه ساقی چو چشم می پرستان مست خواب

حسین ملیحی شجاع

۱۳۹۲/۰۳/۲۹ - ۱۰:۱۴:۲۵

دوستان فرهیخته گنجور در مورد این غزل دو نکته قابل توجه است اول این که این غزل در دیوان علامه قزوینی و دکتر غنی نیست ولی دارای شیوایی غزلیات و سبک حافظ است از طرفی بیت مقطع دلیل دیگری بر این ادعاستدوم این که بیت: از خیال لطف می مشاطهٔ چالاک طبعدر ضمیر برگ گل خوش می‌کند پنهان گلاباگر خیال لطف می را حذف کنیم مفهوم شعر روشن تر است ولی خیال لطف می معنی را پیچیده میکند و به سادگی نمیتوان معنی کردبا تمام ارادت واحترام بی حدی که برای دکتر جلالیان قایلم ولی معنای او نیز مرا قانع نکرد جهت استحضارسروران شرح دکتر جلالیان عبارتند:چه نیکو آرایشگر زبردست طبیعت، به منظور نرمی و گرمی و جاذبه هر چه بیشترِ شراب، گلاب را در برگ گل پنهان نموده نگاه می دارد

امین کیخا

۱۳۹۲/۰۳/۲۹ - ۱۶:۰۱:۴۷

کاش حسین جان معنی انرا به نگاه خودت می نوشتی ، درود بر تو باد

امین کیخا

۱۳۹۲/۰۳/۲۹ - ۲۳:۱۴:۲۴

هر چند جایی که بزرگان سخن می گویند بهتر است مانند منی خاموش باشد ولی اگر نگاه مان را بنویسیم شاید کمی از واقعیت در ان باشدمی فرماید از اثر خیال لطیف می بر نهاد ادم شاعر که در نازکی به برگ گل می ماند به نهان گلاب درست می شودیعنی پنهان قید است و پنهان کردن یعنی به پنهانی ساختنطبع را هم که درون شاعر مانند ادمی دیگر انگاشته است یعنی اورا اراینده ای دانسته که درون شاعر زیر اثر می شعری چون گلاب می اراید می دانم که نمی باید پیش بزرگان ترجمه کنم کار من همان معنی واژه است

سید عباس نامی

۱۳۹۳/۰۴/۰۵ - ۲۰:۲۱:۲۷

قیامت خواهد آمد کجاست فهم قرآن،و یا مهدی خواهد آمد کجا یابم فهم قرآنزندگی برگشت پذیر نیست فرست زندگی را دگر به ما نمی دهنداکنون که سالم هستم عاشق علی و آلشوقت نماز و نیایش و شکر و طلب عفو است چراکه آل طاهرین را همه می شناسند مثل جوانی دوبارهبیت آخر : تا امام زمان موضوع ابیات حافط گشت آنهم بدون زحمتاز خوشحالی بر همه عالم صدایم رات خواهم رساند

محمد حسن شرفی

۱۳۹۴/۰۸/۱۵ - ۰۳:۳۳:۵۰

با سلام و سپاس از زحمات شما لطفاً این غزل را به بخش غزلهای بی‌گمان و اصلی حافظ ببرید چون قطعاً از حافظ است و مشکل این بوده که از ابتدا در تصحیح قزوینی-غنی نیامده اس. در 29 نسخه از نسخ قرن نهم هجری قرن نهم آمده از جمله نسخ مورخ 801، 813، 822، 824، 825، 817-838، 834، 839 و 843

حمیدرضا

۱۳۹۹/۰۶/۱۳ - ۰۱:۳۶:۳۴

در مقالهٔ «در حاشیهٔ دیوان حافظ خرمشاهی و جاوید» به قلم «رضا ضیاء» منتشره در مجلهٔ «آیینهٔ پژوهش سال 28م شمارهٔ 3م، مرداد و شهریور 96» قابل دریافت از این نشانی صفحهٔ 89 بخش «عدم ذکر غزلهایی که در نسخ شش‌گانهٔ مشورتی هست و در قزوینی نیست» این غزل از غزلیات مسلم حافظ دانسته شده.

حافظ

شمارهٔ ۲

تصاویر و صوت

محمدرضا مومن نژاد :

محسن لیله‌کوهی :

محمدرضا ضیاء :

نظرات

حمیدرضا

حمیدرضا

ملیحه رجائی

محمد سعید حمزوی

حسین ملیحی شجاع

امین کیخا

امین کیخا

سید عباس نامی

محمد حسن شرفی

حمیدرضا