اقبال لاهوری

با سلام خدمت همگی و تشکر از سایت گنجور....بنظر من سهراب سپهری وقتی شعر صدای پای اب رو سرود و اون بیت بسیار زیبای (زندگی رسم خوشایندی است) ... یک نیم نگاهی به این شعر داشته

سلام بر ادب دوستان گرامیواقعا زیباست لطفا یکی از دوستان که به اهل شعر و ادب است ابیات را جزء به جزء شرح دهد تا ما با زیبایی بشیتر این ابیات آشنا شویم.شادکام باشید.

به نام او پس از دوران درس و مدرسه این اولین باری است که قطعه شعری از علامه اقبال لاهوری چشمان مرا مزین کرده است!زهی شرف !عنوان علامه شایستهء ایشان بوده و هست.ایشان در این چند بیت به اختصار زندگی و اهداف متعالی آنرا با استادی تمام به تصویر کشیده است!زندگی در صدف خویش گهر ساختن است !در همین مصرع اول تعریفی جامع از زندگی در این جهان ارائه می نماید.جسم آدمی را به صدفی تشبیه نموده است که هدف غایی آن پروراندن گوهر وجود و تبدیل آن به در شاهوار است!مرغ باغ ملکوتم نیم از عالم خاک دو سه روزی قفسی ساخته اند از بدنموجودی خام و بی شکل در قالب تن جای می گیرد تا پرورده شده و به گوهری شکیل و مستحکم مبدل شود!در دل شعله فرو رفتن و نگداختن استهمچون خشت خامی که پس از قالب گیری بایست درون آتش پخته گردد تا استحکام یابد آدمی نیز باید در آتش حوادث و آزمون های مختلف قرار گیرد و استحام یابد تا گوهر وجودش از هم گسیخته نگردد و متعالی شود!

عشق ازین گنبد در بسته برون تاختن استشیشهٔ ماه ز طاق فلک انداختن استعشق چیست؟عشق را ابزاری برای خارج شدن از این محیط بستهء جهان خاکی تعریف می نماید!و ماه را شیشه ای که به طاق آسمان چسبیده است معرفی می کند!بنابر فلسفهء عرفانی آدمی به هیچ وسیله ای قادر به ترک این جهان مادی نیست و تنها ابزاری که قادر است او را از این جهان ظاهری خارج کرده و به جهان حقیقی خداوند برساند عشق است!عشقی که در عرفان مطرح گردیده هیچگونه سنخیتی با عشق زمینی ندارد!در عشق زمینی فردی که عاشق میگردد توسط یکی از حواس دنیوی خویش گرایشی شدید نسبت به معشوق در وجود خویش احساس می نماید که موجب فعل و انفعالاتی در روح و جسم او می گردد که احوالات او را دگرگون می سازد!بنابراین فرد عاشق یا خود معشوق را مشاهده نموده و یا توصیفات او از قبیل قد و قامت و وجاهت و دلربایی معشوق را شنیده است و این خصوصیات با ایده آل های او همسان گشته و دل از وی برده است.(به قول دوستانی که از اصطلاحات برنامهء گنج حضور استفاده می برند هم ذات پنداری نموده و عاشق گشته است!)اما عشق حقیقی یا معنوی ورای این مقولات می باشد و معشوق را نمی توان دید و توصیفات او نیز فاقد تاثیر تام می باشد.بدین معنی که احساس مستقیمی از توصیفات شامل حال عاشق نمی گردد و چنین عاشقی عاشق کذاب است!!پس چگونه می توان به عشق او دست یافت؟
پاسخ عارفان برای دستیابی به عشق او تنها از راه تسلیم و رضا به تقدیر او می باشد و در صورت کسب لیاقت عنایت او شامل حال گردد و عشق خود را به عاشق خویش موهبت فرماید.سلطنت نقد دل و دین ز کف انداختن استبه یکی داو جهان بردن و جان باختن استتنها راه تسلط بر این جهان ظاهر کنار نهادن تمامی خواستها و تمایلات این جهانی است و این قمار زندگی را برای کسب رضایت یکی باختن که در حقیقت بردن گوهر مقصود است.

روح مانند مروارید و جسم مانند صدف است ،هدف از زندگی پروراندن گوهر روح درون صدف جسم تشبیه گردیده،واقعا شعر بسیار پر مغز و گرانبهاییست.

شاید بتوان گفت که اقبال تمامی فلسفه رواقی را در دو بیت اول و اخر این شعر بیان داشته است.موضوعی که می تواند پایه یک زندگی سعادتمندانه و شاد را بنا نهد.خدا رحمتش کند و مسیرش را پر رهرو گرداند