شما اینجا هستید :
جلال عضد

جلال عضد

سید جلال الدین عضد یزدی معروف به جلال عضد و متخلص به «جلال» شاعر سدهٔ هشتم هجری و ستایندهٔ برخی امیران چوپانی و آل اینجو بوده است. وی فرزند سیدِ عَضُدِ یزدی از شاعران سدۀ هفت و هشت هجری، و از رجال دورۀ ابوسعید بهادر و وزیر امیر مبارزالدین و بزرگ سادات یزدی بود. تاریخ تولد و وفات جلال به درستی روشن نیست. از دیوان وی برمی‌آید که وی مدتی در شیراز اقامت داشته و به این ترتیب مدتی هم همدوره و هم همشهری شاعرانی چون حافظ و خواجو بوده است. در بخشی از اشعارش به تنگدستی خود در بخشی از زندگی اشاره کرده است. محل وفات او را یزد نوشته‌اند. او را همچون پدرش از وزرای آل مظفر نوشته‌اند. فرزندش نیز به شاعری اشتهار داشته است. حکایتی در باب کودکی وی در تذکرهٔ دولتشاه سمرقندی آمده است که معروف است: «گویند روزی محمد مظفر بمکتب درآمده دید که طفلی بکتابت مشغول است پرسید که این کودک پسر کیست گفتند پسر عضد است از ناصیه آن پسر فراستی تمام پیدا بود از معلم پرسید که کدام یک از این کودکان بهتر مینویسند مولانا گفت آنکه قلمتراش تیز دارد گفت قلمتراش که تیز است گفت هر کرا پدر متمول تر است گفت پدر که منعم تر است گفت آنکه وزیر سلطان باشد محمد مظفر تحسین کرده سید جلال را طلبید و گفت چیزی بنویس تا خطت را تماشا کنم سید جلال این قطعه را ببدیهه گفت و نوشت و بدست او داد: چهار چیز است که در سنگ اگر جمع شود لعل و یاقوت شود سنگ بدان خارایی پاکی طینت و اصل و گهر و استعداد تربیت کردن مهر از فلک مینایی با من این هر سه صفت هست ولی می باید تربیت از تو که خورشید جهان آرایی» دیوان جلال عضد بالغ بر چهارهزار بیت است. وی کتاب «سندبادنامه» را نیز به نظم درآورده است که به کوشش دکتر محمدجعفر محجوب منتشر شده است. دیوان جلال عضد به همت آقای سیدمحمدرضا شهیم و با استفاده از تصحیح دکتر علیرضا قوجه زاده هلانی در گنجور در دسترس قرار گرفته است.
دیوان اشعار
آمار
ردیفوزنتعداد ابیاتدرصد از کل
۱مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)۳۹۷۱۲٫۳۱
۲فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)۳۹۳۱۲٫۱۹
۳مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)۳۸۵۱۱٫۹۴
۴فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)۳۳۳۱۰٫۳۳
۵مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)۳۳۲۱۰٫۳۰
۶مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)۲۶۲۸٫۱۳
۷فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)۲۴۸۷٫۶۹
۸مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)۱۱۷۳٫۶۳
۹مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)۱۱۶۳٫۶۰
۱۰مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)۹۴۲٫۹۲
۱۱مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)۸۲۲٫۵۴
۱۲فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)۷۰۲٫۱۷
۱۳فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)۵۶۱٫۷۴
۱۴مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)۴۷۱٫۴۶
۱۵مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)۴۶۱٫۴۳
۱۶مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)۳۸۱٫۱۸
۱۷مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)۳۱۰٫۹۶
۱۸مستفعلن فع مستفعلن فع (متقارب مثمن اثلم)۲۷۰٫۸۴
۱۹مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض)۲۶۰٫۸۱
۲۰فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلاتن (رمل مثمن مخبون)۲۰۰٫۶۲
۲۱مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)۱۸۰٫۵۶
۲۲فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن (رمل مثمن سالم)۱۷۰٫۵۳
۲۳فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)۱۶۰٫۵۰
۲۴فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)۱۵۰٫۴۷
۲۵فعلاتن فعلاتن فعلاتن۹۰٫۲۸
۲۶مفتعلن مفتعلن مفتعلن مفتعلن (رجز مثمن مطوی)۹۰٫۲۸
۲۷مستفعلتن مستفعلتن۹۰٫۲۸
۲۸مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)۸۰٫۲۵
۲۹مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)۲۰٫۰۶
۳۰وزن‌یابی نشده۱۰٫۰۳
ردیفقالب شعریتعداد ابیاتدرصد از کل
۱غزل۲٬۵۰۱۷۷٫۵۷
۲قصیده۳۷۴۱۱٫۶۰
۳ترکیب بند۱۴۱۴٫۳۷
۴رباعی۱۰۸۳٫۳۵
۵قطعه۶۵۲٫۰۲
۶غزل/قصیده/قطعه۳۵۱٫۰۹
منابع کاغذی
جلال عضد