جامی

جامی

بخش ۸۰ - حکایت آن پیر خارکش که از خار خواریش گل عزت می گشاد و جوان رعناوش که گل عزتش بوی خواری می داد

۱

خارکش پیری با دلق درشت

پشته خار همی برد به پشت

۲

لنگ لگان قدمی برمی داشت

هر قدم دانه شکری می کاشت

۳

کای فرازنده این چرخ بلند

وی نوازنده دلهای نژند

۴

کنم از جیب نظر تا دامن

چه عزیزی که نکردی با من

۵

در دولت به رخم بگشادی

تاج عزت به سرم بنهادی

۶

حد من نیست ثنایت گفتن

گوهر شکر عطایت سفتن

۷

نوجوانی به جوانی مغرور

رخش پندار همی راند ز دور

۸

آمد آن شکرگزاریش به گوش

گفت کای پیر خرف گشته خموش

۹

خار بر پشت زنی زینسان گام

دولتت چیست عزیزیت کدام

۱۰

عمر در خارکشی باخته ای

عزت از خواری نشناخته ای

۱۱

پیر گفتا که چه عزت زین به

که نیم بر در تو بالین نه

۱۲

کای فلان چاشت بده یا شامم

نان و آبی که خورم و آشامم

۱۳

شکر گویم که مرا خوار نساخت

به خسی چون تو گرفتار نساخت

۱۴

به ره حرص شتابنده نکرد

به در شاه و گدا بنده نکرد

۱۵

داد با این همه افتادگیم

عز آزادی و آزادگیم

تصاویر و صوت

نظرات

user_image
مهراد
۱۳۹۶/۰۵/۰۶ - ۰۳:۲۷:۳۴
لطفا‌‌‌ً جای مصراع های اول و دوم،در بیت دهم جابجا شوندمنبع:کتاب ادبیات فارسی سال دوم راهنماییبا تشکر
user_image
پدرام نیک گفتار
۱۳۹۶/۰۹/۲۴ - ۱۹:۰۲:۳۹
این شعر به واقع یک شاهکار هنریست.ازبچگی این مصرع در ذهن وروانم حک شده است وروزی نیست با خودم تکرارش نکنم(هرقدم دانه ی شکری میکاشت)الان اساتید موفقیت و جذب ثروت میگویند که هیچ چیز بهتر ودقیتراز قانون سپاسگذاری برای جذب موفقیت وثروت وجود ندارد
user_image
حمید
۱۳۹۶/۱۰/۰۲ - ۰۹:۴۴:۳۷
با سلام، در این شعر 2 نمونه از اشتباه تایپی می بینم.1- در بیت دوم، مصراع اول "لنگ لگان" نوشته شده است و درست این است "لنگ لنگان"2-
user_image
حمید
۱۳۹۶/۱۰/۰۲ - ۰۹:۴۶:۰۴
2- در بیت دهم، به دلیل معنا و زیبایی عوض شود
user_image
یاسین
۱۳۹۷/۰۲/۲۹ - ۱۴:۳۶:۰۲
بیت دهم جای مصراع ها درست است و در واقع زیبایی معنی به همین است و کتاب فارسی پایه هشتم رو هم که یکی از دوستان به آن اشاره کرده بودند باید بگم که این کتاب ها اصلا ملاک نیستند چون بسیاری از بیت ها حذف می شوند و یا حتی در آنها تغییر ایجاد می‌شود
user_image
^_^
۱۳۹۸/۰۴/۰۴ - ۰۹:۳۶:۱۵
واقعا هر وقت میخونمش گریم میگیرهچه کارا ک برامون نکرده و ما مثل اون نوجوون مغرور بودیمچه عزیزی که نکردی با من...
user_image
سید حسن
۱۳۹۸/۱۱/۱۸ - ۱۱:۱۹:۰۳
به به!ای فرازنده این چرخ بلندوی نوازنده دل های نژندکنم از جیب نظر تا دامن چه عزیزی که نکردی با من ...
user_image
Simorgh Parandeh
۱۳۹۹/۰۵/۲۳ - ۰۳:۳۹:۴۴
با سلام، این شعر را زمانی در دبستان آموخته بودم و اکثر اوقات آنرا زمزمه میکردم ولی قسمتهایی از اواسط شعر را فراموش کرده بودم . امروز ضمن جستجو آنرا یافتم. سپاس از خداوند و خالق مهربان که این تواناییها را به به ما عطا فرموده و سپاس از همه عزیزانی که در این راه زحمت کشیده و این امکانات را فراهم آورده اند و دسترسی به دانش و فرهنگ غنی ایرانی را برای علاقمندان آسان کرده اند. درود بر همه انسانها که به نور خدمت کرده ، میکنند . و خواهن‌د کرد
user_image
حمید
۱۳۹۹/۰۹/۱۵ - ۱۷:۴۵:۵۰
بی نظیرهیک شاهکار ادبیچند نفر داریم که مغز آدم رو به عرش میبرن مولوی.نطامی.جامی .باباطاهر و خواجه عبدالله انصاریروحشون شاد.
user_image
Shirazi
۱۳۹۹/۱۰/۲۷ - ۲۲:۰۹:۲۶
خارکش پیری با دلق درشتپیوند به وبگاه بیرونی
user_image
فاطیما
۱۴۰۰/۱۰/۲۵ - ۱۵:۰۷:۱۵
سلام. ظاهرا بیت دهم مصرع اول و دومش جابجا هست: عزت از خواری نشناخته‌ای عمر در خارکشی باخته‌ای
user_image
آرمان آرمان خواه
۱۴۰۱/۰۵/۰۹ - ۱۹:۳۲:۳۷
رخش پندار یعنی چه؟ (یعنی پنداری مانند رخش؟) «رخش، پندار» خوانده می شود؟ یا «رخشِ پندار»؟
user_image
حسن عمرانی فر
۱۴۰۲/۰۸/۲۷ - ۰۰:۰۳:۲۴
این مثنوی به درستی یکی از شاهکارهای جامی علیه الرحمه است که هرچه آنرا می‌خوانم سیر نمی‌شوم. سراسر معرفت حق است.  کنم از جیب نظر تا دامن / چه عزیزی که نکردی با من  گذشته از هنرورزی و تسلط سعدی به کلمات که در صنایع بکار رفته و آرایه های شعری زیبا میتوان یافت (مثل بازی با کلمات خوار و خار و تعابیر زیبایی مثل دانه شُکر کاشتن با ضرباهنگ گامهای پیرمرد و ... ) دقت در بند بند این مثنوی آدمی را متوجه عمق دانایی شاعر می‌کند. ملاحظه بفرمایید که شخصیت اصلی یک پیرمرد است که اصولاً عمر مفید خود را پشت سر گذاشته و به ظاهر به مال و مقامی هم نرسیده، ناخوش احوال است و به درستی و راحتی هم نمی‌تواند راه برود، کاری هم که برای ارتزاق برگزیده جمع کردن خار از بیابان است، لباسی هم که به تن دارد ضخیم و تن آزار است و ... ولی با این همه به غایت شکرگزار! طوری که در بارگاه حق تعالی خود را در اندازه قدرشناسی از این همه نعمت که خدایش عطا کرده نمی‌داند! شاعر با این وصف خواسته به من و شما که قطعا در شرایط نسبی بهتری زیست را پشت سر میگذاریم یادآور شود که چنانچه چنین کاراکتری خود را حتی در اندازه و مقام شکر نمی‌داند تکلیف من و شما چه خواهد بود. ملاحظه در این نکته هم زیباست که داشتن آزادی و آزادگی که دو نعمت و دو تعریف جدا به حساب می‌آیند، را برای خود از بزرگترین موهبت های خداوند میدانند.