کسایی

کسایی

کتان و ماه

۱

تا تو آن خیش ببستی به سر اندر، پسرا

بر دلم گشت فزون از عدد ریشه‌ش ریش

۲

ماهرویا، به سر خویش، تو آن خیش مبند

نشنیدی که کند ماه تبه جامهٔ خیش ؟

تصاویر و صوت

کسایی مروزی، تألیف و تحقیق دکتر محمد امین‌ریاحی (زندگی، اندیشه و شعر او) - محمدامین ریاحی - تصویر ۸۵

نظرات

user_image
محمد رضا نظام
۱۴۰۲/۱۰/۰۸ - ۰۳:۵۰:۴۳
سلام قدما را عقیده بر این بود که پارچه ی کتان اگر در مقابل نور ماه قرار گیرد خراب و فاسد می شود . و به همین علت خواسته است که آن ماه روی ( کسی که رویش همچون ماه است ) آن پارچه را از سرخود باز کند تا به خاطر در کنار چهره ی همچون ماه قرار گرفتن ، پارچه ی کتان فاسد نشود . به نوعی حسن تعلیل قایل شده است برای برداشتن حجاب ماه رو. خیش . [ خی / خ َ ] (ع اِ)جامه ٔ رقیق باف ستبرتار از بدترین کتان و یا از ستبرتر عصب . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ). نوعی از پارچه و بافته کتان . پارچه ای از پشم و پنبه با هم بافته شده . (ناظم الاطباء) (برهان قاطع) : و از بصره نعلین خیزد و فوطه های نیک و جامه های کتان و خیش مرتفع. (حدود العالم ). و از وی جامه ٔ کتان و دستار خیش و فرش طبری خیزد. (حدود العالم ).تا تو آن خیش ببستی به سر اندر پسرابر دلم گشت فزون از عدد ریشش ریشماه رویا بسر خویش تو آن خیش مبندنشنیدی که کند ماه تبه جامه ٔ خیش .کسائی (از رادویانی ).ولی را در دهان نوشی عدو را بر جگر نیشیعدو خیش است و تو چون ماه تابان آفت خیشی .فرخی .