خیام

اوج فارسی است اوگ بوده است و در اخترشناسی انرا بالستان بالست میگفته اند و حضیض همان نشیب است

گمان کنم مشکلات گیتی را شنیده ام نه مشکلات کلی

مصرع دوم بیت نخست: مشکلات "گیتی" درست است. مشکلات کلی آشکارا نادرست است و بی معنی! خواهشمند است درستش کنید.

با سلام بنده در سایر نسخه ها گونه دیگری از این رباعی رو دیدم که به نظر صحیح تر می آید. و احتمالا همانی است که دوست عزیزمان آقای امین کیخا نیز مد نظر داشتند. در بیت اول:از جرم حضیض خاک تا اوج زحل / کردم همه مشکلات گردون را حلواژه حضیض در مقابل واژه اوج قرار دارد (تضاد)، در علم هیئت (اخترشناسی) برای کواکب و سیارات نقاطی از دایرة البروج را نقطه اوج و نقطه حضیض در نظر می گرفتند. همچنین سیاره زحل را بالاترین فلک سیارات می انگاشتند و لذا آن را نمادی از بلند مرتبگی می دانستند. از این روی میان جرم حضیض خاک که نمادی از پایین ترین مرتبه هستی است تا اوج زحل، که اشاره به بالاترین رتبه وجود دارد، تناسب معنایی بسیار زیبایی به بر قرار است که تلمیحاً اشاره به کل مراتب عالم وجود دارد.لذا در مصراع دوم بیت اول نیز کلمه "گردون" با توضیحی که عرض شد، تناسب بیشتری دارد. در خصوص بیت دوم نیز:بیرون جستم ز بند هر مکر و حیل / هر بند گشاده شد مگر بند اجلچنانچه دوستان نیز مطلع هستند حکیم عمر خیام علاوه بر شعر، در علم نجوم نیز از بزرگان آن عرصه به شمار می آیند. در بیت دوم کلمات با توجه به اعتقاد منجمان به تأثیرات سیاره زحل انتخاب شده است که به عقیده ی بنده واقعاً بی نظیر است. (واژگانی چون: مکر، حیل، بند و اجل)

نسخه ای که این رباعی را به آن شکلی که عرض کردم ثبت کرده، متعلق است به نشر مرکز، به تصحیح دکتر میرجلال الدین کزازی

نمی دانم در کدام نسخه چه آمدهاما در فلسفه که کلی معنا دارد و این بیت بی معنا نیست.

گشادن = گشاد کردن ، باز کردن از طریق گشاد گردن گشودن = باز کردن بطور کلی پس : بگشودم همه بندهای مشکل به حیلهربند گشوده شد به جز بند اجل

این رباعی قطعا منسوب به خیام است، اصولا خیام با همه ی دانشی که از نجوم و ریاضیات داشت هرگز به آن اذعان نمیکرد. و نکته دیگر آنکه خیام در بیت دوم کمترین میزان استفاده از واژگان عربی را داشته.

از جرم حضیض خاک تا اوج زحل کردم همه مشکلات گیتی را حل بیرون جستم ز بند هر مکر و حیلهر بند گشوده شد مگر بند اجل

مسئول محترم سایت گنجوراین شعر منصوب به بوعلی سینا هست. من همدان عینا همین متن رو توی کاشی کاری های اطراف آرامگاه ایشون دیدم!!لطفا اصلاح بفرمایییییییییید.

درضمن یکی دوتا کلمه رو هم اشتباه نوشتید!!!!!!!!!! لطفا بررسی بفرمایید.

سرکار خانم فرزانه این شعر از خیام است و اگر در آرامگاه پورسینا در همدان آن را نوشته اند اشتباه کرده اند حالا یا کارگر یا سرکارگری بوده و یک میرزایی گفته بنویسید ! در کتاب ترجمه اشعار خیام به انگلیسی که نسخه ای است با عمری بیش از صد و اندی سال و نوشته ادوارد فیتزجرالد است شعر پارسی اصل آن را هم در کنارش نوشته اند از جمله همین شعر .

در تصحیح غنی و فروغی ، مصرع اول gel نبشته شده نه gol و بنظرم مورد اول درسته !

به نظر من که حتم دارم همون 《جرم گل سیاه 》کاملا درسته ودر موردش یک ساعت تغییر می‌شود می‌کنی دارم. نظرت همه دوستان که گفته بودند《 جرم حضیض خاک》 رو خوندم .

خوانش و دکلمه رباعیات خیام با صدای بسیار زیبای کیکاووس یاکیده در ویدئوی یوتیوب زیر: پیوند به وبگاه بیرونی

از جرم گل سیاه تا اوج زُحل کردم همه مشکلات گیتی را حل بگشادم بندهای مشکل به حِیَل هر بند گشاده شد مگر بند اَجَل

سلام بر همراهان جان  هر درد که باشد، بودش درمانی  خاصه اگرت جیب بود پر مانی (پول) تنها مرضی که نبودش سامانی  مرگ است که از چاره آن در مانی  تشکر از همه همراهان

سلام بر گنجوران فرهیخته ی ادبیات فارسی. ظاهرا این رباعی رو آقای ف. گابریِلی در مقاله ی "Avicenna's millenary " ص ۸۷ یا ۹۳ (؟) به شیخ الرئیس حجت الحق ابن سینا منسوب کردن. بزرگواری هم فرمودن قبل از من که رباعی منسوب به خیام است و دلایل ایشون، بخصوص دلیل اولشون بنظرم قابل قبول هست.

از جرم گل سیاه تا اوج زحل دوستان سلام بیت اول: از جرم گِل سیاه تا اوج زحل  "گل سیاه" شاید به "سیاه چاله" اشاره داشته باشد.