خیام

ناب در اصل اناب بوده و الف ان افتاده معنی ان بی اب بوده است و برای موادی که خشک انها گران تر است به کار می رفته است

با سلام البته بنده در صحت و سقم این که در این رباعی معنای ادبی "ناب" به آن معنی که شما اشاره نمودید سوادی ندارم که اظهار نظر کنم.اما درسی که خیام در این رباعی به خواننده می دهد اینست که استعاره ی "می" رسیدن به به آگاهی ورای عقل است، آگاهی که از سرچشمه ی آگاهی ها برگرفته شده و برای همین "ناب" و "خالص" است.خیام بدلیل اینکه خدمات بسیاری را در زمینه ریاضیات، نجوم و فلسفه به بشر کرد، در بسیاری از اظهار نظر ها فردی عقلگرا معرفی می گردد، که مقام عشق را رد کرده است، که خود در رباعی دیگری اذعان می دارد که "فلسفی نیم" و خط بطلانی بر این نظرات است.اما در این رباعی به وضوح عقل را سدی در مقابل کسب آگاهی در مقام عشق می داند. و اشاره ایشان به "ناب" یعنی آگاهی خالص یا همام اشراق و الهام که انسان را در معرض دریافتهایی قرار می دهد که تا کنون از آن بی خبر بوده، و به همین جهت خالص و عاری از تخلیط و غش با تجربه های عقلی است.خیام مقام عقل را نیز رد نمی کند، بلکه مقام عشق جای دریافت الهام و الهام فراعقلی و شهود است و مقام عقل جای استنتاج و ترجمه دریافت ها.از صبر و حوضله خوانندگان سپساسگزارم

با درود به امیر جانم سپاس از خواندنت