خیام

چون عهده نمی شود کسی فردا راحالی خوش دار این دل پر سودا را.می نوش به ماهتاب ای ماه که ماهبسیار بتابد و نیابد ما را.ترانه های خیامنوشته صادق هدایتلطفا تصحیح شود..
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

این شعر ، یکی از محکم ترین جواب ها به ناله ها و شکایتهای روزمره انسانهاست که تلنگری می زند به شعور انسان که " امروز را دریاب" و کمتر شکایت کن .

خیام گویی در گفت و گو با کسی که بیش ترین نگاهش به فرداست و از او می پرسد"فردا چه می شود؟" او را مورد خطاب قرار می دهد و می گوید:"کسی متعهد نشده که فردا(آینده) را ببینیم.پس چرا این همه به آن فکر کنیم؟آیا خیام می خواهد انسان را از فکر آینده باز دارد؟به هیچ وجه. پس چرا چنین سخنی می گوید؟ او در دنباله ی سخنش توضیح می دهد که تو در زمان حال زندگی می کنی.با گفتن"فردا،فردا"امروز را هم از کف می دهی و تفکر به این آینده ی نامعلوم،سبب نابودی حال و آینده می شود.به همین سبب غم تو نه یکی که دو می شود و با حسرت می آمیزد.اگر "حال" را در یابی ، از این که زمان را بیهوده از کف نداده ای خرسند و خوشدل خواهی شد. نظری به امروز و امشبت هم بینداز. روز را به خوشی به سر آورده ای و شب هنگام مهتابی فرارسیده است.با این خوشدلی که زمان حالت را بیهوده تلف نکرده ای و به شبی مهتابی رسیده ای چه کاری خوش تر است؟ امشب را نیز به نیکی و خوشی گذراندن. در این شب زیبا و رویایی ، شرابی نوشیدن و خوش بودن. زیرا اگر چنین نکنی،این شب را هم از دست می دهی و ماه آن قدر طلوع و غروب می کند؛می آید و می رود(زمان می گذرد) که عمر به سر می رسد.او در حقیقت می خواهد بگوید که که ما شرایط خوب به دست آمده را فدای زمان نامعلوم می کنیم. در این شعر،فردا نقطه ی مقابل حال(امروز) است. فرم درونی شعر هم آن چنان به هم بافته است که مخاطب را لحطه ای آرام نمی گذارد. مصراع اول و دوم، با واژه های فردا و حال(امروز) به هم پیوسته اند و خوش بودن در مصراع دوم با می نوشیدن به مصراع سوم دوخته شده. ماه در مصراع سوم با گردیدن در مصراع پایانی ارتباط دارد ."ماه" اول، استعاره از انسان زیبارو و خوب است و با "ماه دوم جناس تام دارد.این رباعی هم فرم درونی بسیار قوی دارد که واژه های "فردا" و "حال" و "خوش بودن" و "می نوشیدن" و "ماه" و "گردیدن" آن را یک پارچه کرده و مخاطب از آن لذت می برد. جناس "ماه" و "ما" هم موسیقی را پربارتر کرده است.همین ارتباط های افقی و عمودی ، لذت شعر را چندین برابر کرده است. وقت را غنیمت دان آن قدر که بتوانی حاصل از حیات ای جان این دم است تا دانی