گنج تاریخ ما - خیام - در پردۀ اسرار کسی را ره نیست

ناشناس

۱۳۸۷/۰۳/۰۳ - ۰۰:۲۷:۴۳

حافظ متناسب بامفهوم این رباعی گفته است:سخن از مطرب ومی گوی وراز دهر کمتر جوکه کس نگشود ونگشاید به حکمت این معما راپرده اسرار به قول خیام وراز دهر به قول حافظ اگر چه ناشناخته است ولی اعتراف شده که چنین پرده ورازی وجود دارد اصولا اینکه بدانیم که چیزهائی هست که نمیدانیم خیلی مهم است ومستلزم تواضع خاصی است پس باید کمی توقف کنیم وسرسری نگذریم زیرا در معلومات رسمی ما غرور دانستن وجود دارد وندانستن خفت محسوب میشود ونشانه جهل ماست در اینجا این شعر به یاد میآیدآنکس که نداند ونداند که نداند در جهل مرکب ابد الدهر بماندالبته اکثر ما ادعای ندانستن داریم ولی اذعان به آن نداریم متدینان غالبا همه مسائل را حل شده میا نگارند ومیگویند خدا جهان را آفریده وانسان را پدیدآورده ودر نهایت جای هر کس بهشت یا جهنم است وتمام وقائل به راز ندانسته نیستند وآنها که اعتقاد دینی ندارند باپندار هائی ظاهراعلمی بی اعتقادی خود را توجیه میکنند گوئی چیزی ورای تصورات آنها وجود ندارد وچه بسا این هردو به معنی صوری کلمات وبرداشتهای سطحی وتلقینات دیگران قانع شده اند ولی نکته مهم توجه داشتن به آنست که "ناشناخته " وجود دارد اگر معلومات فعلی هر کس کافیست پس چرا پس از تحقیق به چیزهای نو وتازه دست میآبد ودر سیر وسفر وسیاحت روحیه وافکارش دگرگون میشود دراینجا نمخواهیم بگوئیم باید خلاف نظر خیام وحافظ به اسرار نهائی در عالم اندیشه کنیم خیر مقصود هما نست که اشاره شد یعنی خوب است اعتراف به وجود نا شناخته ها داشته باشیم کلمه "غیب" در قرآن اشاره به این ناشناخته ها یا ناشناختنی ها دارد اگر اسرار جهان وراز دهر معلوم میشد کلمه غیب واعتقاد به آن معنائی نداشت.با توجه به مطالب فوق تعبیر مناسب موضوع "اعتقاد به غیب "درک اینست که نا شناخته وجود دارد واین مستلزم تواضع ومغرور نبودن به دانسته ها ودر نقطه صفر قرار دادن ذهن است اگر این حالت در کسی پیدا شود ممکن است گشایشی در روحیه خود احساس نماید وبه تصدیق درستی برسد

داوود

۱۳۸۸/۰۹/۰۶ - ۰۴:۵۱:۱۴

بابا بیچاره یک رباعی گفت در دو سطر نزدیک به بیست سطر براش تفاسیر بیمعنا نوشتی واقعا که!

اکبر

۱۳۸۸/۱۱/۰۴ - ۱۱:۵۵:۱۷

من نفهمیدم کجای شعر خیام به قران ربط داره . به نظر من خوبه آدم تا از مطلبی کامل اطلاع نداره دیگه تفسیرش نکنه ؟!!!!!

م.ح

۱۳۸۹/۰۵/۱۱ - ۰۴:۳۴:۱۹

چطور می شود به کسی که به غیب و پرده اسرار اعتقاد دارد و به ضعف و ناتوانی خویش در درک عالم اسرار پی برده اتهام بی دینی زد!!!می توان از این رباعی برداشت نمود که عقل و ادراک انسان بسان لیوانی است که فقط به اندازه گنجایشش می تواند از اقیانوس بی کران معرفت الهی پر شود نه بیشتر ...

فضل الله شهیدی

۱۳۸۹/۱۲/۱۳ - ۰۷:۲۷:۰۲

..بنظر میرسد دوستانیکه به رباعیات خیام علاقه دارند چنانکه علایق دینی داشته باشند به نفع دین چیزهائی ازاو دریافت میکنند واگربرعکس خلاف دین میاندیشند درتائید اندیشه خود ازاو برداشت هائی مینمایند واقعیت ایتست که خیام در اندیشه ودرک عالی خود بجائی رسیده که از اندیشه همه گروهها وفرقه های مخالف وموافق عبور کرده وبه ساحت آزادگی دست یافته است ، ولی اهل هر فرقه وگروهی( چه موافق یا مخالف دین) میتوانند از آثاراو بهره ببرند و عملا هم اینطور شده و وهیچگاه در مصادره جمع خاصی قرار نگرفته استمشهوراست که میگویند فرد درصورتی برجمع اثر گذار است که عضو آنها نباشد وبیطرف وازکنار سخن بگوید واین نکته ایست که صحتش به تجربه معلوم شده است

پارسا

۱۳۸۹/۱۲/۱۶ - ۰۳:۲۷:۵۸

با درودخدمت همه دوستان گرامی.جدای از هرگونه آیین و مسلکی ، تمامی اشعار خیام نیشابوری درس زندگیست و خرد ورزیست.و تمامی انسانها را به جهل گریزی و خرد ورزی دعوت می نماید. به نظر من اگر خیام به آخرت و معاد اعتقاد می داشت دیگر آوردن بیت اول معنایی پیدا نمی کرد. چون در تمام ادایان الهی هدف خلقت و سرانجام آن مشخص شده است. ولی جناب خیام می فرمایند که کسی از دلیل خلقت و آفرینش جان و اسرار آن آگاه نیست . و در بیت دوم می فرماید که تنها چیزی که روشن است اینکه همگی در نهایت اسیر خاک خواهند شد و در پایان نتیجه گیری میکند که در چنین شرایطی از فرصت زندگی استفاده کن و شاد باش که هرچه گفته می شود جز فسانه چیز دیگری نیست.با تشکر از همه دوستان

مرضیه - علمدار

۱۳۹۰/۰۱/۱۱ - ۰۸:۳۹:۴۵

کلام و نظر آقای فضل ا... شهیدی حرف و کلام خیلی ها از جمله بنده نیز میباشد که ایشان با لحنی بسیار گویا آنرا بیان کردند .

آیدا

۱۳۹۰/۰۸/۰۴ - ۰۸:۵۳:۰۸

خانمهای عزیز و آقایون گرامی از شعر لذت ببرید شاعر رو زیر سوال نبرید . عذر می خوام ولی خیام شخصیت کمی نبوده و نیست و فکر نمیکنم ما بتونیم ایشونو نقد کنیم تمام دنیا به این شاعر گرانقدر کلی ارج میگذارند امیدوارم ما هم قدر گوهری چون خیام و بدونیم .

علامت سوال

۱۳۹۰/۰۸/۱۶ - ۱۳:۳۸:۲۹

پارسا جان فقط اینو میتونم بگم که این یه تفسیر کاملا منطقی هست و شما لپ کلام رو گفتی

حاجیکلایی

۱۳۹۱/۰۲/۱۲ - ۰۱:۳۷:۵۸

با سلام و درود.بسیار زیبا و تشکر از دوستان بابت حاشیه های بسیار زیبااسرار الهی نه تو دانی و نه منوین حل معما نه تو خوانی و نه منرفت از پس پرده گفتگوی من و توچون پرده بر افتد نه تو مانی و نه منشفیعی کدکنی هم یه شعر زیبایی داره :"اگر این پرده بر افتد من و تو نیز نمانیم"و حضرت حافظ می فرماید :حافظ اسرار الهی کس نمی داند خموش از که می پرسی که دور روزگاران را چه شدبراستی منظور از اسرار الهی و پرده چیست ؟!!1حق نگهدار تمامی دوستان

یونس

۱۳۹۱/۰۷/۱۹ - ۰۴:۱۸:۵۰

با سلام :خطاب به دوست عزیز که «هست از پس پرده گفتگوی من و تو » صحیح می باشد. در مورد بعضی از دوستان هم باید عرض کنم که سقراط می فرماید نادانترین افراد کسانی هستند که خود را داناترین می دانند با توجه به اینکه خیام میگه «هفتاد و دو سال فکر کردم شب و روز معلومم شد که هیچ معلوم نشد» ؛ اولاً اقرار به نادانی میکنه(برخلاف ما که چیزی رو ندانسته ادعای فهم میکنبم و به راحتی به خودمون اجازه قضاوت میدیم) ثانیاً اگر کافر هم باشه تمام عمرش رو به تفکر گذرونده نه به می خوارگی و عیاشی

سعید قبله مرکید

۱۳۹۲/۰۵/۱۰ - ۰۵:۴۴:۳۱

در بیت اول خیام عالم ماوراء الطبیعه را دور از دسترس حواس انسان دانسته و بر این اساس در بیت دوم نتیجه می گیرد که به شنیده ها و ادعا های افراد که بعضاً مدعی ارتباط با عالم غیب هستند در این خصوص نمی توان اعتماد کامل کرد ( با حواس انسان قابل اثبات نیست ) . لذا خیام انسان را به بهره مندی از محسوسات و امکانات واقعی دنیا ( که در اینجا با عنوان می مطرح می سازد ) دعوت می نماید و تذکر می دهد که عمر انسان به پایان می رسد و از فرصت ها باید بهره جست.

رادمن

۱۳۹۲/۱۰/۱۴ - ۱۵:۳۷:۵۵

من زیاد با آقای شهیدی موافق نیستم چون از قدیم گفتن تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیز هاموضوعاتی که در حاشیه های خیام هست هیچ جای دیگه دیده نمیشه و این یعنی اشعار خیام ریشه ی متریالیستی داره

فرهاد

۱۳۹۳/۰۲/۰۹ - ۰۹:۴۸:۵۳

خیام دانشمند است و شاعر. به همین دلیل شعرش از گونه دیگر است. مانند یک دانشمند، فقط به واقعیت های شناخته شده تاکید میکند، و هر چیز ناشناخته ای را "معلوم" فرض نمیکند.میگوید از راز زندگی و مرگ هیچکس خبر ندارد، و تنها چیزی که معلوم است این است که ما به زیر خاک خواهیم رفت. پس می بنوش که این افسانه ها (افسانه هایی که در باره مرگ و زندگی گفته اند) سر دراز دارند.

رامین راقب

۱۳۹۳/۰۴/۲۶ - ۰۸:۰۳:۰۲

دوستان اندیشمند و اندیش بند خیام رو همون جور که هست ببینید نه طوری که دلتون میخواد, به کسی چه مربوط که خیام چه مرام و مسلکی داشته همین قدربس که قرنهاست ملیاردها ادم از دانشمند و بی سواد رو سر کار گذاشته و هیچ کی تا به حال دستشو نخونده نشون میده که طرف خیلی از ما بهتر تو کارش وارده پس جلو یه همچین آدمی تو رو خدا سعی کنید دهن به هر گزافه ای باز نکنید و جانب احتیاط رو رعایت کنید و الا وقتی تبدیل به خاک کوزه گری شدید اون کوزه گر دهر از شما به جای خمره ی شراب گیل شیب زنه می سازده ها گفته باشم . گیل شیب زنه = نوعی سوت گلی که در شمال کشور می سازند و در آن آب میریزند و شبیه بلبل است و کودکان با دمیدن در آن صدای بلبل در می آورند

سام

۱۳۹۴/۱۲/۲۰ - ۱۶:۰۸:۳۲

به نگرش همدیگر نگاه کنید هر شخص جهان رو همان طور می بیند که نگرشش به او اجازه می دهد پس دوست عزیزی که می گن تفکر خیام کومونیستی یا دوستان دیگری که از هم انتقاد می کنند خواهش می کنم نقطه نظر و دیدگاه خودشون رو بنویسند دیگران هم استفاده کنند.آن کس که خطای خویش بیند که رواستتقریر مکن صواب نزدش که خطاستآن روی نمایدش که در طینت اوستآیینهٔ کج جمال ننماید راست

سام

۱۳۹۴/۱۲/۲۰ - ۱۶:۲۲:۰۰

کیستی تو؟کسی جز تکه پاره های هزاران شخصیت بهم دوخته شده که خود را نمی شناسد؟ تا از این شخصیت ها خودی سر هم کرده ای سرنوشتت خاک است و آینده ات تکه پاره ای برای صد ها خود بیخود دیگر...

محسن حبیبی

۱۳۹۷/۱۰/۲۰ - ۰۳:۵۵:۳۴

اولین چیزی ما از وجود عرفای بزرگ از جمله خیام باید بفهمیم اینه که انسان میتواند به درجات عالی دست پیدا کند .من یک وصیت میکنم برای برادر ها و خواهر های گلی که اهل دل هستند .( اون چیزی که میبینید و فقط میم شو باور کنید )

علی خیاط

۱۳۹۷/۱۱/۰۲ - ۲۳:۲۴:۱۸

دل مشغولی خیلم همان است که همه انسانهای فهیم با ان دست بگریبان هستند این چهان چطور و از کجا پدید امده ،و نقش انسان چیست ،از کجا امده ایم به کجا می رویم ،منتها با شیوایی بیان نموده و ربطی به دیانت ندارد ولی با حافظ نی شود مقایسه کرد جون می گوید که به جکمت این معما را یعنی پس به روش دیگری می توان معما را حل نمود یعنی عارفانه شهودی ،مانند مولوی و خود حافظ و این فرق با خیام می باشد که اصلا بحثی در این موارد نمب کند با تشکر

خیام شناس

۱۳۹۹/۰۷/۲۹ - ۱۴:۱۰:۲۳

اگر راز خیام رو برملا کنم نصف طرفداراشو از دست میده اما راز مگوست وچاره جز سکوت نیست تا بچرخد این چرخ درود برتو ای فاروق دوم

احمد نیکو

۱۳۹۹/۰۸/۲۵ - ۰۳:۲۸:۳۴

در پرده اسرار کسی را ره نیستزین تعبیه جان هیچ کس آگه نیستجز در دل خاک تیره منزلگه نیستمی خور که چنین فسانه‌ها کوته نیست

پارمین

۱۳۹۹/۰۹/۲۹ - ۰۳:۲۰:۰۲

به نظر من خیام نه بی دین بوده نه دین دار خدای خودش رو داشته و نهایت اعتقاد و بندگی رو به جا می‌آورده. هر کسی برداشت خودش رو از شعر داره زیبایی ادبیات و شعر ها همینه مثل ریاضی نیست که همیشه دو ضربدر دو بشه چهار. شعر های خیام پر از درس زندگیه.

Kazem Hafezi

۱۳۹۹/۱۰/۳۰ - ۰۰:۵۲:۴۰

با سلام خدمت گرنانندگان این سایتبا تشکر از زحمتتاتون فقط خواستم بگم که غلط دستوری و وزنی خیلی زیاده;مثلا مصرع دوم بنظرم هیچکسی بوده چون اگر هیچکس باشه وزن شعر کلا به هم میریزه

Alireza ‌

۱۴۰۰/۰۷/۲۹ - ۰۴:۵۸:۵۷

به نظر بنده خیام بنده عقل بوده

حبیب شاکر

۱۴۰۰/۱۲/۰۴ - ۰۸:۱۴:۵۸

سلام بردوستان عزیز اندر پس پرده چیست؟کس آگه نیست یک بازی عاشقی ست؟کس آگه نیست آینده چه می شود؟در ابهام است این آخر زندگیست؟کس آگه نیست تشکر

حبیب شاکر

۱۴۰۰/۱۲/۰۴ - ۱۲:۱۳:۴۱

سلام دوستان اگر در مورد رباعیات بنده هم نظر بدهید سپاسگزارم.ممنون

رضا از کرمان

۱۴۰۰/۱۲/۰۴ - ۱۶:۵۴:۵۰

اقای شاکر سلام فکر میکنم اگه مصرع سوم بفرمایید (در ابهام بود ) روانتر میشه خوانش رباعی البته پیشنهاد بنده است ( بود # با ضمه ب وفتحه و) نفست گرم شاد وخرم باشی

کامران هیچ

۱۴۰۱/۰۴/۱۸ - ۰۴:۲۲:۰۵

والا بلا خیام انسان مذهبی نبود اشعار او هم ربطی به دین و قرآن ندارد او یک فیلسوف ندانم گراست انسان خنده اش میگیره از این کج فهمی

خیام

رباعی شمارهٔ ۳۲

تصاویر و صوت

زهرا بهمنی :

داوود ملک زاده :

نازنین بازیان :

علی قلندری :

نظرات

ناشناس

داوود

اکبر

م.ح

فضل الله شهیدی

پارسا

مرضیه - علمدار

آیدا

علامت سوال

حاجیکلایی

یونس

سعید قبله مرکید

رادمن

فرهاد

رامین راقب

سام

سام

محسن حبیبی

علی خیاط

خیام شناس

احمد نیکو

پارمین

Kazem Hafezi

Alireza ‌

حبیب شاکر

حبیب شاکر

رضا از کرمان

کامران هیچ