خیام

نمیدونم جرا باید بدونیم از بهر جه اراست مرا اولن فرض را بر این بکیریم که واقعا خالق و مخلوقی که انهم به لطف ادبیات بر وزن عاشق ومعشوق است باشند دوما جه فرقی میکند که بدانیم یا ندانیم؟ خیام بزرک از فلسفه وارد شعر میشودودر این رباعی فقط وفقط مدخولها بدانیم که در کار افرینش باید تامل کرد

شرمنده دوستان خط اخر میخواهد درسته که نمیدونم این کلمه عجیب جطور از اب در اومد هر کاریم کردم درست نشد خلاصه ببخشید

به نظر من یک نوع تهدید و کنایه به کسایی داره میزنه که انگار در این عالم جز خوردن و خابیدن و عیاشی کاری ندارند و سر در گریبان خود فرو برده و نمیخواهند که این جهان را زیباتر ببینند و از فرصت های خود در مسیر بندگی و عشق خداوند استفاده نمیکنند!!!

یا علی!!خواستم یه چیزی بگم ولش کن...!فقط بگم منظوره این بیت اینه که میگه:من که سالم و سرحالم! هرچند که سالمم و همه چیم موزونه! (انگار هدفمنده!) ولی معلوم نشد هدف خلقت من چیه؟؟!این سوال همون سواله معروفه فلاسفه است که همیشه می پرسیدن: "خب که چی بشه؟؟؟!"دیگه ساده تر از این نمیشد گفتیا علی

جناب اردشیر گرامبا احترامبه نظر شما نقدی ندارمولی آنجا که بیتی بوشته اید که : اسرار ازل را نه تو دانی و نه من این حرف معما نه تو دانی و نه منبا استاد خودمان گفتگویی داشتیم که این بیت با دوبار تکرار ” نه تو دانی و نه من “ اشتباه استو نیز در اصلِ بیت حرف معما نیامده و چنین بوده: اسرار ازل را نه تو دانی و نه من این خطّ مقرمط نه تو خوانی و نه من.ولی شاید عده ایی معنای خطّ مقرمط را درک نکرده یا برای سهولت فهم به حرف معما تغییر داده اند آقای شاملو هم حرف معما یا حل معما خوانده است . اجازه می خواهم از جناب کیخا بگویم قرمطیان یا قرامطه گروهی بودند سرسخت و جنگجو که سالها علیه خلیفه ی عباسی جنگیدند از نشانه های آنها خطّ فشرده و ریز . قامتی بلند و استوار بقیه را رجوع کنید به ” ویکی پدیا “ مرسده

از من به تو یک نصیحت ای دوست زنهارنکنی تفسیر اشعار به ظاهر و بوست همه اشعار نغز بر معنی است همه دارند ایما و اشاره بر دوست

سلام ودرود بدوستداران خیام، گویا بد نیست نظرات یکدگر را خواند و اگاهی گرفت، اما دلیلی نیست که مطابق نظر خیام باشد.بنظر من وقتی که خیام در بیشتر اشعارش تعید بر می نوشیدن و جدی نگرفتن دنیا میکنه در اینجا هم از دیدگاه من میخواد پیامی باز بده که إنسان هیچ کاری برأی این دنیا نکرده .جز جنگ و خونریزی هر چقدر هم جوان و زیبا باشی هیچ فرقی برایه این دنیا نداره . نه بیشتر زنده میمونی، نه امتیاز خواستی هست همه و همه میریم زیر خاک.و کنایه میاد که ایا ایزدی که ما در نظر داریم حتما باید خیلی بی کار باشد که چیزه زیبای بسازد و با دست خودش خراب کند....

بحث هدف آفرینش مطرح شده که بین فلاسفه و مذهبیون همیشه مورد اختلاف هست"مذهبیون هدف آفرینش رو عبات میدونن"

خیام با این شعر برهان نظم را که فلاسفه مذهبی برای تایید عقاید خود مورد تاکید قرار می دهند به تمسخر گرفته و به زیبایی زیر سوال میبرد .

خیلی وقت که سعی میشه اشعار بزرگان عرفا و فلاسفه رو بر عکس معنی کنن، یا شنا اطلاعاتتون از خیام کم که اینو نمیتونید درک کنید یا میدونید و بقیه رو گمراه میکنید، دوستان خیام همیشه تو بیشتر اشعارش به این موضوع اشاره کرد و اینم یکی از این اشعار،میگه آقا هرچقد که زندگیم شاد اوکی دارم زندگی میکنم خوشکلم و فلان، بازم نمفهمم واسه چی افریده شدم، مثه رباعیات دیگه خیام، همیشه به این موضوع اشاره میکنه و حتی به شما پیشنهاد میکنه وقتی این و نمیفهمید پس درگیرش نشید، خیلی خیلی واضح و از عمد شمارو میپیچونن، حتی اشعار سنایی و مولوی و حافظ و عطار و ....، خواهش به این بزرگان احترام بزارید.

هرانچه که بخواهی بسازی طرح و نقشه می خواهد مدل می خواهد بدون مدل نمی شود چیزی به این عظمت ساخت که مستوجب احسن الخالقین شود موجودی با رنگ روی زیبا چون لاله سرخ و چون سرو بلند قامت خداوند بی هدف که نیافریده که این موجود به این عظمت بخورد و بیاشامد و همانند یک حیوان عمل کند طربخانه جای عشق ورزی است نه عشق همراه شهوت عشق پاک عشقی که تمامی وجود انسان را به وجد می اورد و از عالم مادیات و این عالم ظاهر جدا می کند و به عمق ژرفای وجودی( عالم معنی) می برد انوقت است که انسان چشم دلش باز می شود و انچه نادیدنی است می بیند هرکس در پوسته مانده و بجز این عالم مادی ظاهر نمی بیند سخت در اشتباه است و بد می بیند کمی تامل کنید و به عالم بی کران وجود خود متمایل شوید چشم ها را باید شست جور دیگر باید دید

شاید مراد وی این باشد که انسان نتوانسته است فلسفه خلقت را بفهمد.

"چرا؟"معجزه ای که از دوران کودکی زمینه ساز آگاهی و رشد عقلی و حرکت ماست؛ افسوس دیری نمی پاید که دچار بی تفاوتی یا توهم کمال می شویم و ساکن..

چنین پرسشی هنگامی مطرح می شود که بپذیریم جهان سازنده ای دارد. آیا واقعا جهان سازنده ای دارد؟ قانون بقاء جرم و انرژی می گوید مقدار این دو ثابتند و فقط بهم تبدیل می شوند. اگ چنین است و تمام علوم تجربی بر پایه ی آن قرار دارد، پس جهان سازنده ای ندارد. همین بوده که هست با تعییراتی بین ماده و انرژی!

شما واقعا فکر میکنید حصرت خیام نمیدونه برای چی افریده شده؟ این بزرگوار داره به ما گوش زد میکنه که به دنبال جواب این سوال بریم وزندگی خودمونو صرف هیچ و پوچ نکنیم

شاید به جرات بتوان گفت هیچ شاعری به این حد اهل تفکر نبوده است . و از این بابت رباعیات ایشان از بار فلسفی بالایی برخوردار است . خیام تمام تلاش خود را در اشعارش بکار بسته تا خواننده و شنوده را در یک تفکر عمیق فلسفی فرو ببرد .خیام همیشه تاکید بر این داشته که هیچ کس هیچ نمیداند و هر کسی به فهمی در حد تفکرات خود میرسد و خود را سرگرم دارد تا عمر را سپری کند . خیام در این رباعی هنر را فقط از جانب خالق مجسم کرده است و هنرمند بودن را یکی از اهداف خلق آدم شناسانده است .و تلاش کرده به دیگران بفهماند هر چه است در هدف خلق آدم از هنر جلوه گر خواهد شد که آدمیزاد هنوز آن هنر اصلی را که برایش خلق شده کشف نکرده است که این هنرهای کشف شده هنوز فقط مقدمه هایی بیش نیستند . که هنر اصلی که همان هدف خلقت آدم است هنر جان دادن است به خاک بی جان که ین همه طرح و نقش و وووو از آن میزنند اما هیچکدام زنده نمیشوند و روح نمیگیرند ....خیام در این رباعی چنان عجز خود را در برابر خالق نمایان میکند که عنوان میکند ما هنوز عاجزیم در کشف هنر جان دادن و روح بخشیدن که این همان هدفی است هنرش را آدم باید پیدا کند....

این دیدگاه یا بهتر بگویم برداشت شخصی من است و از جایی وام نگرفته ام:حال که معشوق (همان عشق) سرو بالا ولاله رخ و زیبا از آن من یا دربر من است وجود من بی معنی و پوچ است (نفی خود عاشق در برابر معشوق (عشق)

منظور اینجا به نظر بنده حالتی از خود بیگانگی است که با این همه نظم و تنظیمات و به عنوان پادشاه حیوانات، چه شد که مرا به خال خود گذاشتی؟

درک من از این رباعی این است: اشاره به زیبایی و درخت سرو ،خود جواب سوالی است که در بیت آخر از تمام بشریت و فلاسفه میکند که چنین چیز واضح و مشخصی . در پی زیبایی یک درخت سرو چه دلیلی میتواند وجود داشته باشد جز همان زیبایی و وجود خود درخت سرو !!! پس دیگر سوال این که چرا ما خلق شده ایم ،کاملا از میان میرود... ،در واقع به همان علت که همین الان و در این لحظه ما فقط وجود داریم ،درست همانند دیگر موجودات . که اینجا اشاره به وجود همه عالم از روی زیبایی و با تمثیل درخت سرو بسیار دلنشین و الهام بخش است . این درک من از این رباعی زیباست.

گرچند که روی و موی زیباست مراچون لاله رخ و چو سَرْو بالاست مرامعلوم نشد که اندرین گلشن دهرنقّاشِ ازل بهرِ چه آراست مرا؟

منظور اینکه خدابه بندگانش تذکرمیده که باتوجه به آینکه من تورا زیبا وبی نقص آفریدم کنیم کس از آینده خود خبر ندارد بس فکر کن وجستجوکن هدف از آفرینش و تحقیق درباره خالق یکتا

با سلام خدمت همگی  با مطالعاتی که من درباره خیام دارم ایشون با منطق و فلسفه و عشق خود رو اول خوب شناخته بوده و از اونجا دنبال خالق خودش بوده به برگی خالقش پی برده و دیده روی زمین ممکنه از طریق خلق شده ها اون رو پیدا کنه ولی به ابعاد بزرگی خالقش که پی می‌بره سرش رو بالا می‌کنه و به حجم بزرگتری میرسه ،دیگه دل از اونجا به چرخش و روز و شب و عوض شدن مکان بعد به چرخش و محاسبه و محور ، محاسبات ریاضی و منطقی شروع میشه و متوجه فیزیک و ریاضیات خالق میشه . بعد به علت خلق شدنش پی می‌بره با معادلات ریزی متوجه این میشه که با ریاضیات و منطق اینها دور هم چیده شده و مدیریت هنوز هم داره میشه ، پس خالق منطق داشته و دلیل منطقی جهت خلق .دنبال اون بوده و به هدف خالق میرسه .از اونجا که رسیدن و درک هدف خالق کار تک تک ما بوده اجازه گفتن رو نداشته که همه باید خودشون فکر کنن .خود شناسی خدا شناسی . بنابر این از راه خود شناسی به خدا شناسی مسیولیت هر خود است و نباید جواب معما رو گفت .نتیجه چون خیام نمی‌تونسته بگه با نشون دادن زیبایی ها ی خود بگه فکر کنید بخود و دلیل بودنتون رو پیدا کنید .ایشون معما طرح کرده .من تونستم به جواب معما برسم از راه ریاضیات و فیزیک و دل و یه مقدار کم فلسفه و ثابت کردنیه.به اینجا که میرسه متوجه میشی که نباید جواب رو گفت یا اشاره ، یا معما با تشبیه. با عذر خواهی نظرات شخصیه منه و قصد بی احترامی به جمع نمیباشد .  اسرار ازل را نه تو دانی و نه من  این حرف معما نه تو دانی من ( اینجام وسوه جواب معما رو با شعر میده ) قضیه تفسیر شعر نیست ، قضیه هدف شاعر چی بوده ؟ شاعرانی که این همه ما هنوز بهشون اعتقاد داریم و فهمیده بودن هیچ گاه با کاماتشون سعی بر تزلل و منحرف کردن فکر نمیکنم داشته باشن .  در آخر : روند این اشعار چطور بوده :  منظورم اینکه این معما یا سوال یا احساس رو خیام عزیز در چه سنی و در چه حالی طرح یا گفته وقتی ۱۲ سالش بوده ؟ قبل از پیدا کردن محاسبات منظومه شمسی باشه و دوران قبل از جواب سواله و اگر بعد از متوجه کل قضیه معما .  قبل از اینکه خیاممون شاعر یا فیلسوف باشه .انسانه و ناراحتی ، خوشحالی ، خشم ، بیماری ، خستگی داشته و خیام عزیزمون هم شاید در کودکی و از خاطراتی ناراحت یا خوشحال بوده ، قلب ، مغز و هورمون داشته . گفتارش در کدوم زمان و مکان بوده مثل خوده ماها فکر کردن بهش فکر میکنم مهم باشه .  

من دوست دارم اینو برداشت کنم   ای نقاش ازل ( معلومه قبول داره نقاش اون رو خوب و زیبا خلق کرده )  در طرب خانه خاک باید فقط با مستی خیالت به این فکر کنم که آیا رخصت وصال بهم میدهی یا ناکام نابود میشوم. با احترام به روح صادق هدایت و عرض پوزش از همه صاحب نظران.