خیام

مصرع نخست، چون نیست... درست است.

قدیم بودن دنیا قولی کفر امیز بوده که البته بعضی ها ان را گفته اند و البته رنجش را هم برده اند

  "قدیم و مُحدَث" چون نیست مُقامِ ما در این دَهر، مُقیمپس بی مِی و معشوق خطائیست عظیم تا کِی ز قدیم و مُحدَث امیّدم و بیم؟چون من رفتم، جهان چه مُحدَث چه قدیم - مُقام: جایگاه- دَهر: دنیا، جهان - مُقیم: همیشگی و جاودان- قدیم/ مُحدَث (1): نامی از نام های خداوند/ نامی از نام های قرآن مجید- امید و بیم : امیدِ بهشت و ترسِ از جهنم- مُحدَث (2): نظریه فلسفی ای که می گوید جهان هستی برای مدّت زمانی نبوده و سپس به وجود آمده است - قدیم (2): نظریه فلسفی که به ازلی بودن جهان هستی و بودن آن از آغازِ آفرینش تاکید دارد. برداشت آزاد:چون زندگی ما در این دنیا همیشگی نیست، بنابراین بدون شادمانی و با اندوه و رنج زندگی کردن اشتباهی بسیار بزرگ است. تا چه زمانی قرار است بخاطر ترسِ بیجا از خدا و قرآن و رفتنِ به بهشت یا جهنّم که ساخته شده یِ ذهنِ عده ای است ، از شاد زیستن و عشق ورزیدن که از نعمتها و الطافِ خداوندی است، خود را بی بهره کنیم؟ تا چه زمانی قرار است بخاطر افکار ِبیهوده که این دنیا چطور و چه موقع بوجود آمده و سوال هایی از این دست، عَمر خود را تلف کرده و خود را از زندگی کردن محروم کنیم! چو امکانِ خُلود ای دل در این فیروزه ایوان نیستمَجالِ عیش فرصت دان به فیروزی و بِهروزی سخن در پرده می گویم چو گُل از غنچه بیرون آیکه بیش از پنج روزی نیست حُکمِ میرِ نوروزی به عُجبِ علم نتوان شد زِ اسبابِ طَرب محرومبیا ساقی که جاهل را هَنیتر می رسد روزی دیوان حافظ » غزل 454 - خُلود: جاودانگی، همیشه بودن- فیروزه ایوان: آسمان آبی، دنیا- حُکمِ میرِنوروزی: اشاره به رسمی کهن است که براساس آن از روز نهم تا پایان روز سیزدهم فروردین، یک نفر را برای خنده و شادمانی به عنوان پادشاه بر تخت می نشاندند واطرافیان نیز اوامر او را اجرا و به شادمانی می پرداختند.- عُجب: خودپسندی، فخرفروشی- عُجبِ عِلم: غروری است که در دانشگاهیان و علما وجود دارد که خود را متمایز از مردم عادی می دانند! و به همین دلیل از خیلی از لذت هایی که مردم عادی از آن بهره می برند، خود را بی نصیب می کنند- اسبابِ طَرب: شادمانی- هَنیتر: گواراتر، بدون دردسر- چو امکانِ خُلود ای دل در این فیروزه ایوان نیست: ای دل وقتی که قرار است همه چیز در زیرِ این آسمانِ آبی نابود شود و هیچ چیز و هیچ کس در این دنیا جاودان نیست- مَجالِ عیش فرصت دان به فیروزی و بهروزی: پس با شادکامی و داشتن اوقاتِ خوش سپاسگزار و قدردانِ این فرصتِ زندگی باش- سخن در پرده می گویم چو گُل از غنچه بیرون آی: سربسته و مختصر به تو می گویم که همچون گُل از پرده یِ خودخواهی و خودپسندی بیرون بیا و بی دریغ و بدونِ توقع, به دیگران خوبی کن و شادی ببخش- که بیش از پنج روزی نیست حُکمِ میرِ نوروزی: که شادابی و جوانی همانند پادشاهیِ میرِ نوروزی ناپایدار و زودگذر است. این پنج روزه یِ عُمر را غنیمت دان و در شادمان کردن دیگران سهیم باش که خیلی زودتر از آنچه که می پنداری زندگیت به پایان خواهد رسید- به عُجبِ علم نتوان شد زِ اسبابِ طرب محروم: نباید بخاطرِ غرور و تَوهم بیجایِ علمی و خوددانشمند بینی! خود را از لذتِ زندگی کردن محروم کرد!- بیا ساقی که جاهل را هَنیتر می رسد روزی: ای ساقی (خطاب به همه ما که توانایی خوشحال بودن و خوشحال کردنِ دیگران را داریم) بیا مثلِ کودکان که از گیر و دارِ این دنیا آسوده اند, ما نیز خود را به نفهمی زده که از قدیم گفته اند، قسمت و روزیِ افراد نادان گواراتر و بدونِ دردسر می رسد