خیام

  " مقصود " با باده نشین که مُلکِ محمود این استوز چنگ شِنُو که لحنِ داوود این است از آمده و رَفته دگر یاد مکنحالی خوشباش زآن که مقصود این است - با باده نشین: با شادی همنشینی کن- مُلک: پادشاهی، بزرگی، موهبت - محمود: ستایش/ستوده شده- وز چنگ شِنُو: به آهنگ های زیبا گوش بده- لحنِ داوود: آوای بهشتی، اشاره به حضرت داوود (ع) دارد که بسیار خوش آواز بوده است، وقتی نوایِ راز و نیازش با خداوند بلند می شد، پرندگان به سوی او می‎آمدند و حیواناتِ وحشی گردن می‎کشیدند تا صدایِ دلنشین او را بشنوند- آمده و رَفته: گذشته و گذشتگان- حالی: هم اکنون- مقصود: خواسته، نهایتِ آرزویی که انسان باید در این دنیا داشته باشد برداشت آزاد:براستی؛ شادمان زندگی کردن یک موهبتی است ستایش شده که اگر همراه با نغمه هایِ دلنشین نیز باشد، شیرینیِ بودنِ در بهشت را به ارمغان می آورد، در واقع بهشت از همین دنیا آغاز می شود! برای رسیدنِ به چنین آرزوئی باید گذشته ها را فراموش کرد و با آگاهی کامل و بودنِ در زمانِ حال، از تک تکِ لحظاتِ زندگی نهایتِ شادمانی را بُرد. غمِ دنیایِ دَنی چند خوری باده بنوشحیف باشد دلِ دانا که مُشَوَّش باشد دَلق و سجاده یِ حافظ بِبَرد باده فروشگر شرابش زِ کفِ ساقیِ مَهوَش باشد دیوان حافظ » غزل 159 - دَنی: پست، خوار، فرومایه- چند: تا کِی، تا چه زمانی- باده بنوش: شاد باش و اندوهگین مباش- حیف باشد: موجب پشیمانی و افسوس است- دلِ دانا: اندیشه یِ کسی که خوب و بد را می شناسد و به مرتبه ای از آگاهی رسیده است- مُشَوَّش: پریشان، ناراحت، هراسان- دَلق: جامه درویشی، پوستین، جامه پشمینه، هرگونه لباسی که نشان دهنده زهد و تقوای آن فرد باشد که در واقع نمادِ ریا و دورویی است- سجاده : همچنین نماد ریا و دورویی است، انسان برای راز و نیاز با خدایِ خویش، نیاز به جلوه گری و تظاهر ندارد!- مَهوَش: ماه مانند، به زیباییِ ماه

در مورد واژه ملک محمود در مصرع اول رباعی، سراینده اشاره به قلمرو پادشاهی سلطان محمود غزنوی دارد.

رباعی بدین متن صحیح است: با باده نشین که ملک محمود اینست وز چنگ شنو که لحن داود اینست از نامده و رفته دگر یاد مکن خوش باش که از وجود مقصود اینست