مهستی گنجوی

مهستی گنجوی

رباعی شمارۀ ۳۳

۱

سرمایهٔ خرمی به جز روی تو نیست

و آرامگه خلق به جز کوی تو نیست

۲

آن جفت که طاق است قد و سایهٔ توست

وان طاق که جفت است جز ابروی تو نیست

تصاویر و صوت

رباعیات مهستی گنجوی چاپ  آذربایجان شوروی به سال ۱۹۸۵ - تصویر ۱۷

نظرات

user_image
علی
۱۳۹۴/۰۴/۱۸ - ۰۷:۲۰:۴۳
خیلی رباعی زیبایی بود. مخصوصا ایهامی مصرع آخر: آن طاق که جفت است!
user_image
جعفر عسکری
۱۳۹۹/۰۳/۲۷ - ۱۲:۱۲:۰۸
سلامپشت دل خرمی به جز روی تو نیستآرامگه خلق به جز کوی تو نیستآن طاق که جفت است تو و سایه ی تووآن جفت که طاق است جز ابروی تو نیستاین رباعی نخستین بار بدون ذکر نام شاعر در سفینه دستنویس همایی (651 ق) ثبت شده، در مونس الاحرار ( 742 ق) نیز بدون نام سراینده نقل شده و در نسخه خطی دانشگاه استانبول کتابت سده 8 به نام مهستی آمده است.رباعی ویژگیهای سبک سخن مهستی را داراست. با اشاره ای ظریف که به بازی طاق و جفت دارد به اعتباری می توان گفت شهرآشوب است. ویژگی دیگر سخن مهستی نیز که همانا بازی با الفاظ و استفاده از صنایع بدیع لفظی و معنوی چون ایهام ، تضاد ، جناس ، مراعات نظیر و ... است؛ در این رباعی مشهود است.#طاق در اینجا در دو معنی بکار رفته است 1. در مصرع آخر به مفهوم خمیدگی و انحناطاق: آنچه خمیده باشد، انحنا، خمیدگی، مجازا بر خمیدگی ابرو و کمان اطلاق شود.حافظ گوید:طرب سرای محبت کنون شود معمورکه طاق ابروی یار منش مهندس شد.2. در مصرع سوم در معنای فردطاق: فرد، تک ، یگانه، متضاد زوج. گویا نوشتار صحیح آن تاق باشد و صورت یا تعریبی از تا، تای یا تک است.طاق و جفت: فرد و زوج، بازیی است که از چیزی یک یا چند عدد در دست دارند و از حریف جفت یا طاق بودن آن پرسند جواب حریف اگر مطابق واقع افتد برده، وگرنه باخته باشد.وحید قزوینی گوید:طاق و جفتی باختم با ابرویش، دلدار بردطاق بود ابروی او، من جفت گفتم یار برد.