غروی اصفهانی

غروی اصفهانی

محمدحسین غروی اصفهانی(۱۲۹۶ هـ.ق _ ۱۳۶۱ هـ.ق) معروف به «کمپانی اصفهانی» فقیه، شاعر و از مجتهدین مشهور معاصر شیعهٔ امامیه بود. وی در اشعارش، «مفتقر» تخلص می‌کرد. وی در روز دوم محرم سال ۱۲۹۶ هجری قمری در کاظمین به دنیا آمد. او که فرزند «محمدحسن» یکی از بازرگانان متدین و ثروتمند بود از این موقعیت در راه تحصیل علم و علوم استفاده نمود. پدرش اصالتاً نخجوانی بود و پس از امضای قرارداد ترکمانچای نخست به تبریز و بعد به اصفهان مهاجرت کرد و سپس به کاظمین رفت. محمدحسین در دههٔ دوم زندگی به حوزه نجف رفت و مشغول تعلیم در نزد استادان حوزه آن روز شد. وی در پنجم ذیحجهٔ سال ۱۳۶۱ هجری قمری برابر ۲۳ آذر ۱۳۲۱ شمسی در نجف درگذشت و در حرم علی بن ابی طالب در اتاقی که جنب گلدسته قرار دارد به خاک سپرده شد. وی آثار و تألیفات متعددی در باب فقه و اصول دارد. علت شهرت وی را به «کمپانی» شغل پدرش عنوان کرده‌اند. گفته شده است وی از این نام ناخشنود بود. با این حال، دیوان اشعار او در یکی از چاپ‌ها به نام «دیوان کمپانی» منتشر شده است. دیوان کمپانی، سروده‌های فارسی محمدحسین غروی اصفهانی در مدایح و مراثی اهل بیت(ع) است که غزلیات وی نیز به آن ملحق شده است. گفته شده، سروده‌های بخش نخست، بدون ترتیب خاصی نوشته شده بودند. کاظم موسوی، از تصحیح‌کنندگان این دیوان، اشعار را به ترتیب چهارده معصوم(ع) تنظیم کرده است. به باور یکی از تصحیح‌کنندگان دیوان کمپانی، همهٔ غزل‌های این دیوان برای امام مهدی(عج) سروده شده است. سروده‌های دیوان کمپانی، در قالب‌های قصیده، مسمط، ترکیب‌بند، ترجیع‌بند، مُستزاد، غزل و مثنوی است. ترکیب‌بندهای او، از نکات قوت کار او دانسته شده؛ به ویژه ترکیب‌بندی که به استقبال از ترکیب‌بند محتشم کاشانی سروده است. غروی اصفهانی را در کنار مولوی، سنائی غزنوی و اهلی شیرازی جزء اندک شاعران فارسی‌زبان دانسته‌اند که در زِحاف خَبَب از بحر مُتدارَک، یکی از وزن‌های شعر عربی شعر ارزشمند سروده است. ولی غزل‌های او را به قدرت دیگر سروده‌های او ندانسته‌اند.‌ دیوان کمپانی به همت آقای سیدمحمدرضا شهیم در گنجور در دسترس قرار گرفته است.
آمار
ردیفوزنتعداد ابیاتدرصد از کل
۱فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)۵۸۴۱۴٫۲۲
۲مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)۳۵۰۸٫۵۲
۳مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)۳۰۲۷٫۳۵
۴فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)۲۷۵۶٫۶۹
۵مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)۲۳۰۵٫۶۰
۶مفعول مفاعلتن فعلن۲۱۴۵٫۲۱
۷مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)۲۰۸۵٫۰۶
۸مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)۱۹۱۴٫۶۵
۹فاعلن مفاعیلن فاعلن مفاعیلن (مقتضب مثمن مطوی مقطوع)۱۹۰۴٫۶۳
۱۰مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)۱۴۴۳٫۵۱
۱۱مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)۱۲۴۳٫۰۲
۱۲مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع۱۲۰۲٫۹۲
۱۳فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)۱۰۵۲٫۵۶
۱۴فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)۹۸۲٫۳۹
۱۵فاعلن فاعلن فاعلن فع۹۵۲٫۳۱
۱۶مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)۸۹۲٫۱۷
۱۷مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)۸۰۱٫۹۵
۱۸مفاعلن مفاعلن مفاعلن مفاعلن۷۱۱٫۷۳
۱۹مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)۵۴۱٫۳۱
۲۰مفاعلن فع مفاعلن فع۵۲۱٫۲۷
۲۱مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)۵۰۱٫۲۲
۲۲مستفعلتن مستفعلتن۴۸۱٫۱۷
۲۳فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن فاعلاتن فاعلن۴۴۱٫۰۷
۲۴مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)۳۷۰٫۹۰
۲۵مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)۳۳۰٫۸۰
۲۶فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)۳۲۰٫۷۸
۲۷مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)۳۲۰٫۷۸
۲۸مفاعلن فع مفاعلن فع مفاعلن فع مفاعلن فع۲۹۰٫۷۱
۲۹مستفعلن فعلن مستفعلن فع۲۴۰٫۵۸
۳۰فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)۲۳۰٫۵۶
۳۱فاعلاتن فع مفاعلتن۲۰۰٫۴۹
۳۲مفاعلن فاعلن مفاعلن فاعلن۱۹۰٫۴۶
۳۳متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن۱۹۰٫۴۶
۳۴فاعلات مفعولن فاعلات مفتعلن ۱۸۰٫۴۴
۳۵متفاعلتن متفاعلتن۱۵۰٫۳۷
۳۶مفتعلن مفتعلن فعولن فعولن۱۴۰٫۳۴
۳۷فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن (رمل مثمن سالم)۱۰۰٫۲۴
۳۸مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)۱۰۰٫۲۴
۳۹مفعول مفاعیلن فعلن۹۰٫۲۲
۴۰فاعلات فعلن فاعلات فعلن۸۰٫۱۹
۴۱مفعول مفاعیلن فعل۸۰٫۱۹
۴۲مفعول مفاعلن مفعولن۸۰٫۱۹
۴۳فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلاتن (رمل مثمن مخبون)۸۰٫۱۹
۴۴مستفعلن فع مستفعلن فع (متقارب مثمن اثلم)۸۰٫۱۹
۴۵مفعول مفاعیل فاعلن۶۰٫۱۵
ردیفقالب شعریتعداد ابیاتدرصد از کل
۱غزل۱٬۱۴۳۲۷٫۸۲
۲غزل/قصیده/قطعه۹۶۶۲۳٫۵۲
۳مستزاد۵۳۸۱۳٫۱۰
۴ترکیب بند۴۶۵۱۱٫۳۲
۵ترجیع بند۳۶۹۸٫۹۸
۶مسمط مخمس۲۲۸۵٫۵۵
۷مثنوی۲۰۲۴٫۹۲
۸چند بندی۱۴۵۳٫۵۳
۹مسمط مربع۳۰۰٫۷۳
۱۰مسمط۲۲۰٫۵۴
منابع کاغذی
غروی اصفهانی