مولانا

مولانا

بخش ۱۵ - قبول کردن نصاری مکر وزیر را

۱

صد هزاران مرد ترسا سوی او

اندک‌اندک جمع شد در کوی او

۲

او بیان می‌کرد با ایشان براز

سر انگلیون و زنار و نماز

۳

او به ظاهر واعظ احکام بود

لیک در باطن صفیر و دام بود

۴

بهر این بعضی صحابه از رسول

ملتمس بودند مکر نفس غول

۵

کو چه آمیزد ز اغراض نهان

در عبادتها و در اخلاص جان

۶

فضل طاعت را نجستندی ازو

عیب ظاهر را بجستندی که کو

۷

مو به مو و ذره ذره مکر نفس

می‌شناسیدند چون گل از کرفس

۸

موشکافان صحابه هم در آن

وعظ ایشان خیره گشتندی بجان

تصاویر و صوت

مثنوی نسخهٔ قونیه، کاتب محمد بن عبدالله القونوی، پایان کتابت ۶۷۷ ه.ق » تصویر 33
مثنوی معنوی ( دفتر اول و دوم ) بر اساس آخرین تصحیح نیکلسون و مقابله با نسخهٔ قونیه به کوشش حسن لاهوتی - جلال الدین محمد بن محمد مولوی - تصویر ۶۴
دوره کامل مثنوی معنوی (به انضمام چهار فهرست اعلام، اسامی رجال و نساء، امکنه و قبایل، کتب، آیات قرآن و فهرست قصص و حکایات) از روی نسخه طبع ۱۹۲۵ - ۱۹۳۳ م در لیدن از بلاد هلاند به کوشش رینولد الین نیکلسون - جلال الدین مولوی محمد بن محمد بن الحسین البلخی ثم الرومی - تصویر ۲۷
علیرضا محرابی :
عندلیب :

نظرات

user_image
کیوان
۱۳۹۵/۰۱/۱۷ - ۱۵:۰۲:۱۶
ممنون میشم معنی ای برای بیت های چهارم و هفتم ارائه بشه.
user_image
حُسام الدین
۱۳۹۵/۰۱/۱۷ - ۱۶:۱۳:۲۰
سلام بر شمابهر این بعضی صحابه از رسولملتمس بودند مکر نفس غول:صحابه ی پیامبر اسلام درباره ی خیر و نیکی از او می پرسیدند و یکی از آن ها درباره ی شر می پرسید. به او گفتند: چرا تو از بدی ها سوال می کنی؟ پیامبر فرمود : هر که از بدی بپرهیزد در راه خیر می افتد.نفس لطیفه ای است در درون آدمی که بدی ها و ناپسندی ها از آن پدید می آید ، و غول موجودی است که در بیابان زندگی می کند و مسافران را به بیراهه می کشاند و هلاک می کند. پرسش آن شخص از پیامبر این بود که ، نفس چگونه عبادت و اخلاص بنده را با خواستها و غرض های او می آمیزد؟ اخلاص را عرفا بدین معنی گرفته اند که بنده در برابر حق آنچه را به نیازهای مادی و نفسانی او مربوط است رها کند و اگر در این اخلاص ، غرض ها و نیازهای این جهانی آمیخته شود دیگر اخلاصی باقی نمی ماند.مو به مو و ذره ذره مکر نفسمی‌شناسیدند چون گل از کرفس:یارانی که از پیامبر درباره ی مکر نفس می پرسیدند در پی این بودند که جلوه های مکر نفس را در امور جاری و ظاهر پیدا کنند ، و جزء جزء و ذره ذره ی آن را چنان بشناسند که ما گل را از یک گیاه ساده تشخیص می دهیم .امیدوارم با فهم الکن خود ، منظور را رسانده باشم .شاگرد مکتب حُسام الدین
user_image
حُسام الدین
۱۳۹۵/۰۱/۱۷ - ۱۶:۳۰:۲۸
سلام بر شمابهر این بعضی صحابه از رسولملتمس بودند مکر نفس غول:صحابه ی پیامبر اسلام درباره ی خیر و نیکی از او می پرسیدند و یکی از آن ها درباره ی شر می پرسید. به او گفتند: چرا تو از بدی ها سوال می کنی؟ پیامبر فرمود : هر که از بدی بپرهیزد در راه خیر می افتد.نفس لطیفه ای است در درون آدمی که بدی ها و ناپسندی ها از آن پدید می آید ، و غول موجودی است که در بیابان زندگی می کند و مسافران را به بیراهه می کشاند و هلاک می کند.پرسش آن شخص از پیامبر این بود که ، نفس چگونه عبادت و اخلاص بنده را با خواستها و غرض های او می آمیزد؟ اخلاص را عرفا بدین معنی گرفته اند که بنده در برابر حق آنچه را به نیازهای مادی و نفسانی او مربوط است رها کند و اگر در این اخلاص ، غرض ها و نیازهای این جهانی آمیخته شود دیگر اخلاصی باقی نمی ماند.مو به مو و ذره ذره مکر نفسمی‌شناسیدند چون گل از کرفس:یارانی که از پیامبر درباره ی مکر نفس می پرسیدند در پی این بودند که جلوه های مکر نفس را در امور جاری و ظاهر پیدا کنند ، و جزء جزء و ذره ذره ی آن را چنان بشناسند که ما گل را از یک گیاه ساده تشخیص می دهیم .امیدوارم با فهم الکن خود ، منظور را رسانده باشم .شاگرد مکتب حُسام الدین
user_image
جلیل Jalilomidi@yahoo.com
۱۳۹۵/۱۰/۱۸ - ۱۰:۵۲:۱۵
درود بر حسام الدین و بیان شیوای او. شاعر عرب گوید:عرفتُ الشرَ لا للشرِ لکن لتوقّیهِ و من لا یعرف الشرَ من الناسِ یقع فیهِ
user_image
حامد کهن دل
۱۳۹۶/۰۳/۱۳ - ۰۳:۰۲:۴۱
بنظرم بهتر است در بیت دوم عبارت "براز" به شکل رسم الخط امروزی "به راز" نوشته شود تا مفهوم تر باشد.
user_image
روفیا
۱۳۹۶/۰۵/۰۲ - ۱۵:۲۴:۱۱
جناب کهن دل اگر طبق نظرشما پیشینیان عمل میکردند تمامی متونی که امروز به دست ما رسیده حاوی تغییر بودند!
user_image
روفیا
۱۳۹۶/۰۵/۰۳ - ۰۵:۰۸:۵۴
این روفیا در حاشیه پیشین کاذب است. می دانید که!
user_image
پروانه ضامنی
۱۳۹۶/۱۲/۱۰ - ۰۲:۲۲:۳۳
تمام اشعار مولونا ارتباط مستقیم با قران داره وراه امت واحده رو می پیماید الحق که اگر احسن الحدیث رو نخونده باشی جز معنی ظاهر باطن ان را در نمی یابی بعد از بیست سال حمل جلد کتاب نایل به دریافت بطن ان شدم ....قران مثل کتاب رفرنسی هست که شعرای نام دار ما مانند حافظ سعدی مولانا از ان استفاده کردن دور از حدیث ها وتفسیر ها وتاریخها که قران را به تاریخ می کشاند ودر تاریخ هیچ چیز زنده نیست وهمه مرده اند وخداوند زمده وپاینده است ......
user_image
سپندار
۱۳۹۷/۰۲/۱۷ - ۱۵:۵۰:۲۳
عیب ظاهر را بجستندی (نجستندی ) که کوچون در فایل صوتی شنیدم منبع رو نمی دانم اما از نظر معنی هم خوانی بیشتری دارد.
user_image
کتایون فرهادی
۱۳۹۷/۱۱/۱۶ - ۱۰:۱۶:۰۰
عشق مولانایی:شرح و تفسیر قبول کردن نصارا ، مکر وزیر راصد هزاران مرد ترسا سوی او / اندک اندک جمع شد در کوی اوصدها هزار نفر از عیسویان اندک اندک به دور او گرویدند و پیرامونش گرد آمدند .او بیان می کرد با ایشان به راز / سر انگلیون و زنار و نمازوزیر مخفیانه اسرار و حقایق انجیل و و زنار بستن و نماز گزاردن را برای مردم تشریح می کرد .– انگلیون به معنی انجیل است . چون مسیحیان شرقی انجیل را در قماش ابریشمین و ملون می پیچیدند از اینرو آن قماش را نیز انگلیون گفته اند .– اکبرآبادی گوید : انگلیون سه معنی دارد اول به معنی انجیل ، دوم به معنی کتاب مانی نقاش که پر از تصویر بود و سوم به معنی دیبای هفت رنگ او به ظاهر ، واعظ احکام بود / لیک ، در باطن صفیر و دام بودوزیر در عیان احکام شریعت عیسی را بازگو می کرد ولی در نهان همچو صیادان دام می گسترد و صفیر وحوش بر می کشید بهر این بعضی صحابه از رسول / ملتمس بودند مکر نفس غولبرای همین بود که بعضی از اصحاب پیامبر (ص) از آن حضرت می خواستند که در باره چگونگی مکر و فریب نفس اماره توضیحاتی دهد .– غول به زعم عرب به شیطان یا جنسی از شیطان گفته می شود که در بیابانها و بیشه ها زندگی می کند و بر سر راه می نشیند و مسافران را از راه به بیراهه می کشد و رنگ به رنگ می شود تا آدمی را هلاک کند .– در بیت فوق نفس اماره اماره به غول تشبیه شده از اینرو که نفس اماره مانند غول می کوشد که سالکان طریق حق را به بیراهه کشد .کو چه آمیزد ز اغراض نهان / در عبادتها و در اخلاص جان ؟اصحاب از پیامبر (ص) سوال می کردند که نفس اماره چگونه اغراض نهانی خود را در عبادات و اخلاص قلبی مردم وارد می سازد و صفای آنرا تیره و تار می کند .فضل طاعت را نجستندی از او / عیب ظاهر را بجستندی که کو ؟صحابه از آن رسول بزرگوار در باره فضیلت و ثواب حاصل از انجام طاعات سوالی نمی کردند زیرا خوب می دانستند که هر طاعت و عبادتی ستوده است ولی چیزی را که نمی دانستند بازیهای نفس اماره و وارونه کاریهای ظریف آن بود که شناخت آن از هر کسی بر نمی آید .– چه بسا طاعت و عبادت با آداب خاص خود دقیقا انجام شود ولی نفس اماره در آن خللی درآورد و آن اعمال حسنه را در نزد خداوند بی قدر کند . پس شناخت خلل و غل و غش نفس ، خود به معرفت عمیق نیاز دارد زیرا نفس اماره اهل ایمان را در لباس ایمان می فریبد .مو به مو ، ذره به ذره مکر نفس / می شناسیدند چون گل از کرفساصحاب رسول الله به کمک آن حضرت ، مکر و نیرنگ نفس اماره را مو به مو و ذره به ذره می شناختند . یعنی با توضیحات رسول خدا دقیقا به فتنه انگیزیهای مرموز نفس اماره واقف می شدند . و همانطور که گل را از کرفس تشخیص می دادند ریاکاریهای نفس اماره و حیله گریهای آن را از عمل خالصانه باز می شناختند .مو شکافان صحابه هم در آن / وعظ ایشان خیره گشتندی به جانحتی اصحاب دقیق و نکته سنج پیامبر (ص) با دقت به سخنان پند آمیز آن حضرت گوش می دادند و از شنیدن آن حیرت زده می شدند . یعنی از خطیر بودن حیله های نفس اماره مبهوت می شدند .
user_image
بینا
۱۳۹۸/۰۳/۰۹ - ۰۲:۵۸:۳۶
دروددر تصحیح نیکلسون(انتشارات امیرکبیر)، این گونه آمده است: فضل طاعت را نجستندی ازوعیب ظاهر را "نجستندی" که کو
user_image
آذر
۱۳۹۹/۰۱/۲۵ - ۱۰:۵۵:۴۴
با درود و سپاس از تلاش های گنجور و با تشکر ویژه از فرهاد
user_image
ساعد هاشمی
۱۴۰۰/۰۷/۲۵ - ۰۲:۴۳:۲۳
با درود و آرزوی بهترینها برای همه دوستان بزرگواری که این شعر ا در فایل صوتی خوانده اند ، مصراع دوم بیت 6 ( بجستندی) را (نجستندی) خوانده اند که لازمست اصلاح گردد
user_image
در سکوت
۱۴۰۱/۰۲/۰۸ - ۰۵:۱۷:۳۱
این بخش از مثنوی را "در سکوت" بشنوید: پیوند به وبگاه بیرونی