مولانا

مولانا

بخش ۶۹ - باز تقریر ابلیس تلبیس خود را

۱

گفت هر مردی که باشد بد گمان

نشنود او راست را با صد نشان

۲

هر درونی که خیال‌اندیش شد

چون دلیل آری خیالش بیش شد

۳

چون سخن در وی رود علت شود

تیغ غازی دزد را آلت شود

۴

پس جواب او سکوت است و سکون

هست با ابله سخن گفتن جنون

۵

تو ز من با حق چه نالی ای سلیم؟

تو بنال از شر آن نفس لئیم

۶

تو خوری حلوا تو را دنبل شود

تب بگیرد طبع تو مختل شود

۷

بی‌گنه لعنت کنی ابلیس را

چون نبینی از خود آن تلبیس را

۸

نیست از ابلیس، از تست ای غوی

که چو روبه سوی دنبه می‌روی

۹

چونک در سبزه ببینی دنبه‌ها

دام باشد، این ندانی تو چرا؟

۱۰

زان ندانی کت ز دانش دور کرد

میل دنبه چشم و عقلت کور کرد

۱۱

حبک الاشیاء یعمیک یصم

نفسک السودا جنت لا تختصم

۱۲

تو گنه بر من منه کژ کژ مبین

من ز بد بیزارم و از حرص و کین

۱۳

من بدی کردم پشیمانم هنوز

انتظارم تا دیَم گردد تموز

۱۴

متهم گشتم میان خلق من

فعل خود بر من نهد هر مرد و زن

۱۵

گرگ بیچاره اگرچه گُرْسِنه‌ست

متهم باشد که او در طَنْطَنه‌ست

۱۶

از ضعیفی چون نتواند راه رفت

خلق گوید تُخَمه‌ست از لوت زفت

تصاویر و صوت

مثنوی نسخهٔ قونیه، کاتب محمد بن عبدالله القونوی، پایان کتابت ۶۷۷ ه.ق » تصویر 177
مثنوی معنوی ( دفتر اول و دوم ) بر اساس آخرین تصحیح نیکلسون و مقابله با نسخهٔ قونیه به کوشش حسن لاهوتی - جلال الدین محمد بن محمد مولوی - تصویر ۴۲۶
مثنوی معنوی ـ ج ۱ و ۲ و ۳ (براساس نسخه قونیه) به تصحیح عبدالکریم سروش - مولانا جلال الدین محمد بلخی (مولوی) - تصویر ۴۷۶

نظرات

user_image
دریایی
۱۳۹۹/۰۹/۱۰ - ۰۶:۳۶:۲۸
با سلام و تشکر از پدیدآورندگان این سایت که فرصتی را برای گردآوری نقطه نظرات دوستان فراهم کرده.گرچه شعر مولانا پیچدگی دیگر شعرا همچون حافظ را نداره ولی سراسر پند و اشارات قرآنی است.در دو بیت اول آفت بدگمانی و سو نظر مد نظر که عدم توجه به آن پیش نیاز خطا و گناهانی است که گریبانگیر انسان خواهد شد و در واقع به قول قرآن مصداق فی قلوبهم مرض خواهد شد. البته هر خیالی بد نیست منتها خیالی که در اینجا مد نظر مولوی است نکوهیده است و درنهایت بیانگر بلاهت فرد مقابل خواهد بود که بحث با این افراد ممنوع شده.
user_image
mohammad karimi
۱۴۰۱/۰۴/۱۳ - ۰۰:۴۱:۳۷
اشاره به آیه شریفه « إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً» (فرقان۶۳) و «وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا کِراما» (فرقان ۷۳) دارد.
user_image
کوروش
۱۴۰۲/۰۹/۰۹ - ۱۵:۱۷:۲۹
از ضعیفی چون نتواند راه رفت خلق گوید تخمه است از لوت زفت یعنی چه ؟
user_image
رضا از کرمان
۱۴۰۲/۰۹/۱۱ - ۰۲:۱۲:۵۲
سلام     یک ضرب المثل داریم که میگه (تویم خودم را کشته بیرونم مردم را)این بیت با این ضرب المثل کاملا هم خوانی داره یعنی گرگ از گرسنگی نمیتونه راه بره همه میگن از پرخوری  غذای زیاد ی  حالش بده .  تخمه = سوئ هاضمه در اثر پرخوری لوت = غذا ،خوراکی