مولانا

مولانا

بخش ۱۹۲ - جواب گفتن عاشق عاذلان را

۱

گفت او ای ناصحان من بی ندم

از جهان زندگی سیر آمدم

۲

منبلی‌ام زخم جو و زخم‌خواه

عافیت کم جوی از منبل براه

۳

منبلی نی کو بود خود برگ‌جو

منبلی‌ام لاابالی مرگ‌جو

۴

منبلی نی کو به کف پول آورد

منبلی چستی کزین پل بگذرد

۵

آن نه کو بر هر دکانی بر زند

بل جهد از کون و کانی بر زند

۶

مرگ شیرین گشت و نقلم زین سرا

چون قفس هشتن پریدن مرغ را

۷

آن قفس که هست عین باغ در

مرغ می‌بیند گلستان و شجر

۸

جوق مرغان از برون گرد قفس

خوش همی‌خوانند ز آزادی قصص

۹

مرغ را اندر قفس زان سبزه‌زار

نه خورش ماندست و نه صبر و قرار

۱۰

سر ز هر سوراخ بیرون می‌کند

تا بود کین بند از پا برکند

۱۱

چون دل و جانش چنین بیرون بود

آن قفس را در گشایی چون بود

۱۲

نه چنان مرغ قفس در اندهان

گرد بر گردش به حلقه گربگان

۱۳

کی بود او را درین خوف و حزن

آرزوی از قفس بیرون شدن

۱۴

او همی‌خواهد کزین ناخوش حصص

صد قفس باشد بگرد این قفس

تصاویر و صوت

مثنوی نسخهٔ قونیه، کاتب محمد بن عبدالله القونوی، پایان کتابت ۶۷۷ ه.ق » تصویر 305

نظرات

user_image
محمد مهدی رضائی
۱۴۰۰/۱۲/۱۹ - ۱۱:۳۶:۱۰
منبل . [ مُم ْ ب ِ / ب َ ] (ص ) به معنی منکر است که انکارکننده و از راه و روش دور باشد. (برهان ) (از ناظم الاطباء). منکر و از راه و روش دور. (انجمن آرا).
user_image
mehdi Hoseyini
۱۴۰۳/۰۳/۰۶ - ۰۱:۰۰:۱۶
این حکایت ونمثیل بارها در مثنوی تکرار شده گویی مولانا با تکرار این تمثیل مدام یاداور میشود که این جهان فقس شکل است و زندان و راه درست حفره کردن این زندان است منبل یعنی گدا کاهل که خود مولانا مجددا آن را معنا میکند چنانکه در معنی ابله هم معنایی جدید ارائه می دهد :ابلهی نه کو به مسخرگی دو توست ، ابلهی کو واله وحیران اوست گدا و کاهل هم در این داستان گدایی است که از هر ثروتمندی غنی تر است او دنبال مواهب مادی نیست بلکه جستجو گر و گدای راهی است برای رهایی از تمامی مظاهر مادی و مثنوی به تمامی حکایت این راه گشودن است از اولین بیت نی نامه تا اخرین بیت که با کلمه ی روزنه ناتمام میماند و چه عجب که مثنوی ناتمام است گویی مولانا با این کار آخرین نکته را یاداور میشود که حکایت تعالی و رشد اتسان داستانی بی پایان است چنانکه غلطیدین در دره ی تباهی اش را نیز انتهایی نیست چرا که انسان ذاتا بی انتهاست . این سخن پایان ندارد ای پسر....