مولانا

مولانا

بخش ۴۷ - مانستن بدرایی این وزیر دون در افساد مروت شاه به وزیر فرعون یعنی هامان در افساد قابلیت فرعون

۱

چند آن فرعون می‌شد نرم و رام

چون شنیدی او ز موسی آن کلام

۲

آن کلامی که بدادی سنگ شیر

از خوشی آن کلام بی‌نظیر

۳

چون بهامان که وزیرش بود او

مشورت کردی که کینش بود خو

۴

پس بگفتی تا کنون بودی خدیو

بنده گردی ژنده‌پوشی را بریو

۵

هم‌چو سنگ منجنیقی آمدی

آن سخن بر شیشه خانهٔ او زدی

۶

هر چه صد روز آن کلیم خوش‌خطاب

ساختی در یک‌دم او کردی خراب

۷

عقل تو دستور و مغلوب هواست

در وجودت ره‌زن راه خداست

۸

ناصحی ربانیی پندت دهد

آن سخن را او به فن طرحی نهد

۹

کین نه بر جایست هین از جا مشو

نیست چندان با خود آ شیدا مشو

۱۰

وای آن شه که وزیرش این بود

جای هر دو دوزخ پر کین بود

۱۱

شاد آن شاهی که او را دست‌گیر

باشد اندر کار چون آصف وزیر

۱۲

شاه عادل چون قرین او شود

نام آن نور علی نور این بود

۱۳

چون سلیمان شاه و چون آصف وزیر

نور بر نورست و عنبر بر عبیر

۱۴

شاه فرعون و چو هامانش وزیر

هر دو را نبود ز بدبختی گزیر

۱۵

پس بود ظلمات بعضی فوق بعض

نه خرد یار و نه دولت روز عرض

۱۶

من ندیدم جز شقاوت در لئام

گر تو دیدستی رسان از من سلام

۱۷

هم‌چو جان باشد شه و صاحب چو عقل

عقل فاسد روح را آرد بنقل

۱۸

آن فرشتهٔ عقل چون هاروت شد

سحرآموز دو صد طاغوت شد

۱۹

عقل جزوی را وزیر خود مگیر

عقل کل را ساز ای سلطان وزیر

۲۰

مر هوا را تو وزیر خود مساز

که برآید جان پاکت از نماز

۲۱

کین هوا پر حرص و حالی‌بین بود

عقل را اندیشه یوم دین بود

۲۲

عقل را دو دیده در پایان کار

بهر آن گل می‌کشد او رنج خار

۲۳

که نفرساید نریزد در خزان

باد هر خرطوم اخشم دور از آن

تصاویر و صوت

مثنوی نسخهٔ قونیه، کاتب محمد بن عبدالله القونوی، پایان کتابت ۶۷۷ ه.ق » تصویر 361
دوره کامل مثنوی معنوی (به انضمام چهار فهرست اعلام، اسامی رجال و نساء، امکنه و قبایل، کتب، آیات قرآن و فهرست قصص و حکایات) از روی نسخه طبع ۱۹۲۵ - ۱۹۳۳ م در لیدن از بلاد هلاند به کوشش رینولد الین نیکلسون - جلال الدین مولوی محمد بن محمد بن الحسین البلخی ثم الرومی - تصویر ۶۹۵

نظرات

user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۱۰/۱۲ - ۱۴:۰۸:۴۶
هامان وزیر فرعون خشایارشاه هم بوده است !خشایار فرعون هم به شمار می آید
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۱۰/۱۲ - ۱۴:۰۹:۱۶
منجنیق کشکانجیر هم می شود
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۱۰/۱۲ - ۱۴:۱۲:۴۲
مانستن یعنی تشبیه و مانسته را هم داریم . با افزودن پسوند به فعلهای فارسی می توان معنی نویی به آنها داد مثل مانیدن و ماندن و مانستن ! و دیگرستن و دگرسته یعنی تغییر و متفاوت و نیرز اندرستن یعنی وارد شدن با enter یک لغت است و ورودیو یا entry می شود اندری!
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۱۰/۱۲ - ۱۴:۱۴:۴۰
اندرستن همانto enter است
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۱۰/۱۲ - ۱۴:۱۷:۴۰
گزیر به معنی چاره درست است ولی معنی اصلی آن گزیریدن تصمیم گیری بوده است و گزیر معنی تصمیم می داده است . گزیر معنی گماشته در لری می دهد و با زیر نخست خوانده می شود
user_image
ناشناس
۱۳۹۲/۱۰/۱۲ - ۱۴:۳۴:۲۱
شیشه خانه او بسیار زیباست و کنایه از قلب ضعیف ست که کلام هامان او را تحت تاثیر قرار میدهد و میشکندش
user_image
تاوتک
۱۳۹۲/۱۰/۱۲ - ۱۸:۲۲:۰۱
دستور در اینجا به معنی وزیر به کار رفته است دست+ور که پسوند دارندگی است
user_image
خسرو
۱۳۹۹/۰۶/۱۳ - ۱۰:۵۹:۰۹
سلام ، در قرآن از شیطان مجسم نیز بعنوان فرعون و از رسولش بعنوان طاغوت نام برده شده و هرکسی با حضرت موسی که هدایتگر خداست و به عمر جاودانه رسیده ، دشمنی کند فرعون است
user_image
کوروش
۱۴۰۳/۰۵/۰۱ - ۲۰:۱۳:۴۵
هم‌چو جان باشد شه و صاحب چو عقل   عقل فاسد روح را آرد بنقل   مصرع دوم یعنی چه ؟