مولانا

مولانا

بخش ۸۱ - بیان رسول علیه السلام سبب تفضیل و اختیار کردن او آن هذیلی را به امیری و سرلشکری بر پیران و کاردیدگان

۱

حکم اغلب راست چون غالب بدند

تیغ را از دست ره‌زن بستدند

۲

گفت پیغامبر کای ظاهرنگر

تو مبین او را جوان و بی‌هنر

۳

ای بسا ریش سیاه و مرد پیر

ای بسا ریش سپید و دل چو قیر

۴

عقل او را آزمودم بارها

کرد پیری آن جوان در کارها

۵

پیر پیر عقل باشد ای پسر

نه سپیدی موی اندر ریش و سر

۶

از بلیس او پیرتر خود کی بود

چونک عقلش نیست او لاشی بود

۷

طفل گیرش چون بود عیسی نفس

پاک باشد از غرور و از هوس

۸

آن سپیدی مو دلیل پختگیست

پیش چشم بسته کش کوته‌تگیست

۹

آن مقلد چون نداند جز دلیل

در علامت جوید او دایم سبیل

۱۰

بهر او گفتیم که تدبیر را

چونک خواهی کرد بگزین پیر را

۱۱

آنک او از پردهٔ تقلید جست

او به نور حق ببیند آنچ هست

۱۲

نور پاکش بی‌دلیل و بی‌بیان

پوست بشکافد در آید در میان

۱۳

پیش ظاهربین چه قلب و چه سره

او چه داند چیست اندر قوصره

۱۴

ای بسا زر سیه کرده بدود

تا رهد از دست هر دزدی حسود

۱۵

ای بسا مس زر اندوده به زر

تا فروشد آن به عقل مختصر

۱۶

ما که باطن‌بین جملهٔ کشوریم

دل ببینیم و به ظاهر ننگریم

۱۷

قاضیانی که به ظاهر می‌تنند

حکم بر اشکال ظاهر می‌کنند

۱۸

چون شهادت گفت و ایمانی نمود

حکم او مؤمن کنند این قوم زود

۱۹

بس منافق کاندرین ظاهر گریخت

خون صد مؤمن به پنهانی بریخت

۲۰

جهد کن تا پیر عقل و دین شوی

تا چو عقل کل تو باطن‌بین شوی

۲۱

از عدم چون عقل زیبا رو گشاد

خلعتش داد و هزارش نام داد

۲۲

کمترین زان نامهای خوش‌نفس

این که نبود هیچ او محتاج کس

۲۳

گر به صورت وا نماید عقل رو

تیره باشد روز پیش نور او

۲۴

ور مثال احمقی پیدا شود

ظلمت شب پیش او روشن بود

۲۵

کو ز شب مظلم‌تر و تاری‌ترست

لیک خفاش شقی ظلمت‌خرست

۲۶

اندک اندک خوی کن با نور روز

ورنه خفاشی بمانی بیفروز

۲۷

عاشق هر جا شکال و مشکلیست

دشمن هر جا چراغ مقبلیست

۲۸

ظلمت اشکال زان جوید دلش

تا که افزون‌تر نماید حاصلش

۲۹

تا ترا مشغول آن مشکل کند

وز نهاد زشت خود غافل کند

تصاویر و صوت

مثنوی نسخهٔ قونیه، کاتب محمد بن عبدالله القونوی، پایان کتابت ۶۷۷ ه.ق » تصویر 382
دوره کامل مثنوی معنوی (به انضمام چهار فهرست اعلام، اسامی رجال و نساء، امکنه و قبایل، کتب، آیات قرآن و فهرست قصص و حکایات) از روی نسخه طبع ۱۹۲۵ - ۱۹۳۳ م در لیدن از بلاد هلاند به کوشش رینولد الین نیکلسون - جلال الدین مولوی محمد بن محمد بن الحسین البلخی ثم الرومی - تصویر ۷۴۰
مثنوی معنوی ـ ج ۴ و ۵ و ۶ (براساس نسخه قونیه) به تصحیح عبدالکریم سروش - مولانا جلال الدین محمد بلخی (مولوی) - تصویر ۱۴۰

نظرات

user_image
وحید نوید آذر
۱۳۸۹/۰۴/۰۱ - ۰۶:۳۶:۰۰
در جستجوی کلمه قوصره به انشائ دیگری از این رسیدم به شکل قوسره و به معنی زنبیل خرما که به نظر حقیر صحیح تر استمنبع:: پیوند به وبگاه بیرونی
پاسخ: با تشکر، این کلمه با هر دو املا و به یک معنی در لغت نامهٔ دهخدا آمده است:پیوند به وبگاه بیرونیوپیوند به وبگاه بیرونی
user_image
عبدالستار
۱۳۹۲/۰۷/۲۱ - ۱۰:۳۲:۴۹
با سلام و تشکر لطفا این مصرع را تصحیح کنید:ای بسا ریش سیاه و مردت پیر...صحیح:ای بسا ریش سیاه و مرد پیر
user_image
تاوتک
۱۳۹۲/۱۰/۱۶ - ۰۶:۲۲:۲۰
بیت 8 تگ همان ته است و کوته تگی باید کم عمقی باشد اما اینجا میشود کوتاه نظری یا بی کیاستی و یا حتی کم فهمی معنی نمود
user_image
تاوتک
۱۳۹۲/۱۰/۱۶ - ۰۶:۲۶:۲۱
قوسره به معنی سبد صحیح است اما گمان کنم چون ظاهر بین در ممصرع قبل آمده و نیز با توجه به معنی بیت و موضوع میتوان منظور از قوصره را خود انسان دانست .
user_image
یادگیری زبان انگلیسی
۱۳۹۵/۰۴/۰۳ - ۰۷:۳۶:۱۸
الماس های مولانا همیشه درخشان و خواندنی هستند. لذت بردم
user_image
سید حبیب
۱۳۹۵/۰۸/۰۸ - ۱۸:۵۵:۴۲
باسلام.آن که او از پرده تقلید جست.............