مولانا

مولانا

بخش ۴۸ - تفسیر وَ هُوَ مَعَکُمْ

۱

یک سپد پر نان ترا بر فرق سر

تو همی خواهی لب نان در به در

۲

در سر خود پیچ هل خیره‌سری

رو در دل زن چرا بر هر دری

۳

تا بزانویی میان آب‌ِ جو

غافل از خود زین و آن تو آب‌جو

۴

پیش آب و پس هم آب با مدد

چشمها را پیش سد و خلف سد

۵

اسپ زیر ران و فارس اسپ‌جو

چیست این گفت اسپ لیکن اسپ کو

۶

هی نه اسپست این به زیر تو پدید

گفت آری لیک خود اسپی که دید

۷

مست آب و پیش روی اوست آن

اندر آب و بی‌خبر ز آب روان

۸

چون گهر در بحر گوید بحر کو

وآن خیال چون صدف دیوار او

۹

گفتن آن کو حجابش می‌شود

ابر تاب آفتابش می‌شود

۱۰

بند چشم اوست هم چشم بدش

عین رفع سد او گشته سدش

۱۱

بند گوش او شده هم هوش او

هوش با حق دار ای مدهوش او

تصاویر و صوت

مثنوی نسخهٔ قونیه، کاتب محمد بن عبدالله القونوی، پایان کتابت ۶۷۷ ه.ق » تصویر 456
مثنوی معنوی ـ ج ۴ و ۵ و ۶ (براساس نسخه قونیه) به تصحیح عبدالکریم سروش - مولانا جلال الدین محمد بلخی (مولوی) - تصویر ۲۶۷

نظرات

user_image
مجتبی میرسمیعی
۱۳۹۰/۱۱/۱۷ - ۰۵:۵۱:۲۷
یک سپد پر نان ترا بی‌فرق سربا سلام ... فکر میکنم این مصرع باید به این صورت باشد :یک سبد پر نان ترا بر فرق سر
user_image
Sahar
۱۳۹۷/۰۸/۱۰ - ۰۶:۴۶:۰۸
سلاملطف میکنید ابیات زیر رو برای من شفاف کنید؟بند چشم اوست هم چشم بدشعین رفع سد او گشته سدشبند گوش او شده هم هوش اوهوش با حق دار ای مدهوش او
user_image
H.A.
۱۳۹۹/۰۱/۱۹ - ۰۹:۳۳:۳۳
بند چشم اوست هم چشم بدش/عین رفع سد او، گشته سدشبند گوش او شده هم هوش او/هوش با حق دار ای مدهوش اوچشم انسان زمانی که انسان، متکی به معلومات خود باشد(بخواهد با دانسته های خود ببیند) به تعبیر مولانا، "چشم بد" است و توانایی دیدن حقیقت را ندارد، هر چند شخص مدعی است که دارد با چشمش می بیند ولی همین امر(دیدن با چشم بد)، بند چشم او میشود و شخص، هر چقدر که می خواهد آن بند و سد را از جلوی چشم خود بردارد، اتفاقا این تلاش(رفع کردن سد) مانع و سدی میشود که بیشتر نبیند.شخصی که متکی به هوش خودش است این هم بندی میشود بر گوش او تا نتواند حقیقت را بشنود پس چاره آن است که تسلیم حق باشد و هوش را با حق، همراه و ملازم گرداند. در دو بیت فوق مولانا به چشم و گوش که کار دیدن و شنیدن را انجام می دهند اشاره کرده است که متناظر چشم، نور است(چون چشم نور را می بیند یا بعبارتی با نور می بیند) و متناظر گوش، صوت است(چون گوش صوت را می شنود). پس نور و صوت بسیار مهم اند. هوش با حق دار ای مدهوش او.
user_image
قطره
۱۴۰۰/۱۰/۲۹ - ۰۳:۱۴:۰۲
آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم