مولانا

مولانا

بخش ۶۵ - فرستادن میکائیل را علیه‌السلام به قبض حفنه‌ای خاک از زمین جهت ترکیب ترتیب جسم مبارک ابوالبشر خلیفة الحق مسجود الملک و معلمهم آدم علیه‌السلام

۱

گفت میکائیل را تو رو به زیر

مشت خاکی در ربا از وی چو شیر

۲

چونک میکائیل شد تا خاکدان

دست کرد او تا که برباید از آن

۳

خاک لرزید و درآمد در گریز

گشت او لابه‌کنان و اشک‌ریز

۴

سینه سوزان لابه کرد و اجتهاد

با سرشک پر ز خون سوگند داد

۵

که به یزدان لطیف بی‌ندید

که بکردت حامل عرش مجید

۶

کیل ارزاق جهان را مشرفی

تشنگان فضل را تو مغرفی

۷

زانک میکائیل از کیل اشتقاق

دارد و کیال شد در ارتزاق

۸

که امانم ده مرا آزاد کن

بین که خون‌آلود می‌گویم سخن

۹

معدن رحم اله آمد ملک

گفت چون ریزم بر آن ریش این نمک

۱۰

هم‌چنانک معدن قهرست دیو

که برآورد از بنی آدم غریو

۱۱

سبق رحمت بر غضب هست ای فتا

لطف غالب بود در وصف خدا

۱۲

بندگان دارند لابد خوی او

مشکهاشان پر ز آب جوی او

۱۳

آن رسول حق قلاوز سلوک

گفت الناس علی دین الملوک

۱۴

رفت میکائیل سوی رب دین

خالی از مقصود دست و آستین

۱۵

گفت ای دانای سر و شاه فرد

خاک از زاری و گریه بسته کرد

۱۶

آب دیده پیش تو با قدر بود

من نتانستم که آرم ناشنود

۱۷

آه و زاری پیش تو بس قدر داشت

من نتانستم حقوق آن گذاشت

۱۸

پیش تو بس قدر دارد چشم تر

من چگونه گشتمی استیزه‌گر

۱۹

دعوت زاریست روزی پنج بار

بنده را که در نماز آ و بزار

۲۰

نعرهٔ مؤذن که حیا عل فلاح

وآن فلاح این زاری است و اقتراح

۲۱

آن که خواهی کز غمش خسته کنی

راه زاری بر دلش بسته کنی

۲۲

تا فرو آید بلا بی‌دافعی

چون نباشد از تضرع شافعی

۲۳

وانک خواهی کز بلااش وا خری

جان او را در تضرع آوری

۲۴

گفته‌ای اندر نبی که آن امتان

که بریشان آمد آن قهر گران

۲۵

چون تضرع می‌نکردند آن نفس

تا بلا زیشان بگشتی باز پس

۲۶

لیک دلهاشان چون قاسی گشته بود

آن گنههاشان عبادت می‌نمود

۲۷

تا نداند خویش را مجرم عنید

آب از چشمش کجا داند دوید

تصاویر و صوت

مثنوی نسخهٔ قونیه، کاتب محمد بن عبدالله القونوی، پایان کتابت ۶۷۷ ه.ق » تصویر 470
مثنوی معنوی ـ ج ۴ و ۵ و ۶ (براساس نسخه قونیه) به تصحیح عبدالکریم سروش - مولانا جلال الدین محمد بلخی (مولوی) - تصویر ۲۸۹
مثنوی معنوی ( دفتر پنجم و ششم )  بر اساس آخرین تصحیح نیکلسون و مقابله با نسخهٔ قونیه به کوشش حسن لاهوتی - جلال الدین محمد بن محمد مولوی - تصویر ۱۰۵

نظرات

user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۱۱/۰۱ - ۱۶:۲۱:۵۰
اینجا مولانا بر این باور است میکاییل از واژه کیل درست شده است یعنی پیمانه به همین دلیل پیمانه دار رزق است !! خوب این باید درست نباشد چون ییل پسوند است ! به فارسی به میکال بشتر می گفته اند درود بر او باد .
user_image
تاوتک
۱۳۹۲/۱۱/۰۱ - ۱۷:۴۴:۵۲
جبرییل را پادشاه فرشتگان میداندو مظهر اسم محیی و رحمن در مقابل عزراییل که مظهر قهار است
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۱۱/۰۲ - ۰۴:۵۶:۰۳
البته عزراییل را در فیه ما فیه بسیار گش و لطیف معرفی می کند و این توضیح به فکر صوفیانه مولانا نمی خواند
user_image
جواد
۱۳۹۵/۰۸/۰۷ - ۰۴:۱۴:۰۵
که برآورد از نبی آدم غریوبا سلام در مصرع فوق ، واژه نبی به بنی تصحیح گردد با سپاس