مولانا

مولانا

غزل شمارهٔ ۱۱

۱

ای طوطی عیسی نفس وی بلبل شیرین نوا

هین زُهره را کالیوه کن زان نغمه‌های جان‌فزا

۲

دعوی خوبی کن بیا تا صد عدو و آشنا

با چهره‌ای چون زعفران با چشم تر آید گوا

۳

غم جمله را نالان کند تا مرد و زن افغان کند

که داد ده ما را ز غم‌، کاو گشت در ظلم اژدها

۴

غم را بدرانی شکم با دورباش‌ِ زیر و بم

تا غلغل افتد در عدم از عدل تو ای خوش صدا

۵

ساقی تو ما را یاد کن صد خیک را پرباد کن

ارواح را فرهاد کن در عشق آن شیرین لقا

۶

چون تو سرافیل‌ِ دلی‌، زنده‌کن‌ِ آب و گلی

دردم ز راه مقبلی در گوش ما نفخه خدا

۷

ما همچو خرمن ریخته گندم به کاه آمیخته

هین از نسیم باد‌ِ جان‌، که را ز گندم کن جدا

۸

تا غم به سوی غم رود خرم سوی خرم رود

تا گل به سوی گل رود تا دل برآید بر سما

۹

این دانه‌های نازنین محبوس مانده در زمین

در گوش یک باران خوش موقوف یک باد صبا

۱۰

تا کار جان چون زر شود با دلبران هم‌بر شود

پا بود اکنون سر شود‌، که بود اکنون کهربا

۱۱

خاموش کن آخر دمی دستور بودی گفتمی

سرّی که نفکنده‌ست کس در گوش اخوان صفا

تصاویر و صوت

کلیات شمس یا دیوان کبیر با تصحیحات و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر » تصویر 43
کلیات شمس تبریزی انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۷۶ » تصویر 43
سهیل قاسمی :
سیده سحر حسینی :
محسن لیله‌کوهی :
پری ساتکنی عندلیب :
نازنین بازیان :

نظرات

user_image
حنا
۱۳۹۳/۰۷/۰۹ - ۱۴:۵۳:۰۵
تعداد ابیات واقعا کمه یا خودتون کمش کردین؟
user_image
میلاد
۱۳۹۴/۰۶/۲۳ - ۰۵:۵۳:۴۸
کالیوه به معنای سرگشته و دیوانه است.
user_image
میلادی رومی
۱۳۹۵/۰۵/۳۰ - ۰۴:۵۴:۲۹
کالیو امروزه به کودکانی میگویند که بهره هوشی آن ها از 70 -90 است و عمر آنها بیشتر 6 تا 7 سال نمیشود و دوست عزیزمان میلاد به معنای سرگشته و دیوانه است
user_image
همایون
۱۳۹۶/۰۹/۱۳ - ۱۹:۱۲:۳۹
در زمین و طبیعت همه چیز در هم آمیخته است غم و شادی ، بهار و خزان، کاه و گندمکار انسان جدا کردن نیک و بد و صفا دادن است. جلال دین بسیار از اخوان صفا تعریف می‌‌کند و آنها را می‌‌پسنددآنها طرفدار طبیعت و عقل و آبادانی و تلاش بودند و بسیار از مخفی‌ کاری بهره می‌‌بردند و کار‌ها را بسیار دوستانه و جمعی‌ پیش می‌‌بردندنسبت به زمان خود (قرن چهارم و پنجم هجری) بسیار پیش رو و مترقی در گوش یک باران یعنی‌ منتظر باران، یا همان راز و معرفتی که جلال دین به آن آگاه است
user_image
مهراب
۱۳۹۷/۱۰/۲۳ - ۰۱:۲۰:۴۰
طوطی عیسی نفس همان گل نرگس مهدی صاحی زمان( عج) هست که با دم مسیحایی خود مردگان را جان می بخشد و جانِ جان است و مادرش زهرا( س) جانِ جانِ جان هستند و خداوند لطیف در شعر مولوی میشود جانِ جانِ جانِ جان.یعنی کسی که جان بخشیده زهرا را و بواسطه زهرا جان بخشیده مهدی را و بواسطه ایشان جان بخشیده ما را. اشاره به حدیث لولاک لما خلقت الافلاک.درمتن شعر مولانا اسراری را از وجود آقا رمز گونه بیان میکند و در آخر سخن را کوتاه کرده و به خودش دستور میدهد که خاموش باشخاموش کن آخر دمی دستور بودی گفتمی سری که نفکندست کس در گوش اخوان صفااسرار آفرینش را نباید بگویی.چرا که این اسرار برای اهل صفا و معرفت و مومنان واقعی و محبین چهارده نور اهل بیت فاش میشود و کسی این اسرار را برایشان بازگو نکرده بلکه بواسطه صاف بودن( صفا) آینه ی دل ،اسرار در آینه ی قلبشان نمایان شده و به قولی چشم دلشان بینا شده.کسی که چشم ظاهر بین دارد و تلاش نمیکند که از ظاهر به باطن برسد اسرار را نباید برایش فاش کرد تا خودش به جست و جو برود.
user_image
دانیال
۱۳۹۹/۱۰/۱۱ - ۱۰:۰۳:۱۲
درود بر اهل ادب. لطفا معنی و مفهوم بیت سوم را با افاضات فضلتان بشکافید.
user_image
nabavar
۱۳۹۹/۱۰/۱۱ - ۱۳:۰۹:۴۶
گرامی دانیالغم جمله را نالان کند تا مرد و زن افغان کندکه داد ده ما را ز غم کو گشت در ظلم اژدهامرد و زن گله مند و نالان از ظلمِ غم، آرزومند رهایی از این ظلم که بس بزرگ است و چون اژدهایی خود نمایی می کند
user_image
دانیال
۱۳۹۹/۱۰/۱۲ - ۱۲:۴۲:۵۱
جناب ناباور ارجمند! سپاس از بذل فیضتان. من باید اذعان کنم که هنوز مصرع دوم این بیت برایم شکافته نشده؛ به ویژه پیوند میان "داد" و "ده".
user_image
nabavar
۱۳۹۹/۱۰/۱۲ - ۱۳:۳۷:۵۸
گرامی دانیال آرزومند رهایی از این ظلم، به مانای داد ده است شاید باید روشنتر می نوشتم که داد ده یعنی به دادم برس داد دادن همان به داد رسیدن است، داد خواهی می کند از ظلم غم، که جمله مردو زن را به فغان آوردهپایدارباشید
user_image
دانیال
۱۳۹۹/۱۰/۱۲ - ۱۷:۰۳:۱۸
جناب ناباور! با همین چند واژه، سپاسم را بجای می آورم. عزت و احترامتان زیاد.
user_image
nabavar
۱۳۹۹/۱۰/۱۲ - ۱۹:۲۶:۲۲
گرامی دانیالقابلی نداشت. شاد زی بر دوام.
user_image
امیررضا عطایی
۱۴۰۰/۰۷/۰۸ - ۱۵:۴۴:۵۱
دعوی خوبی.... ....با چشم تر آید گوا. به نظرم با این آیه در ارتباط میاد  آیه ۸۳سوره مایده :....تری اعینهم...شاهدین.      
user_image
میرزایی
۱۴۰۰/۰۸/۰۶ - ۰۹:۳۴:۱۹
دردم ز راه مقبلی در گوش ما نفخه خدا به چه معناست؟؟؟
user_image
آیدین
۱۴۰۰/۰۹/۰۳ - ۱۹:۰۶:۰۳
دردم یعنی سریع نفخه هم یعنی نفس همانطور که اسرافیل در سور خود میدمد و انسان را برای رستاخیز بیدار میکند، تو هم سریع از راه درستی نفس خدا را در گوش ما زمزمه کن یا مارا از خواب غفلت بیدار کن.