مولانا

مولانا

غزل شمارهٔ ۱۳۸۳

۱

تا من بدیدم روی تو ای ماه و شمع روشنم

هر جا نشینم خرمم هر جا روم در گلشنم

۲

هر جا خیال شه بود باغ و تماشاگه بود

در هر مقامی که روم بر عشرتی بر می تنم

۳

درها اگر بسته شود زین خانقاه شش دری

آن ماه رو از لامکان سر درکند در روزنم

۴

گوید سلام علیک هی آوردمت صد نقل و می

من شاهم و شاهنشهم پرده سپاهان می زنم

۵

من آفتاب انورم خوش پرده‌ها را بردرم

من نوبهارم آمدم تا خارها را برکنم

۶

هر کس که خواهد روز و شب عیش و تماشا و طرب

من قندها را لذتم بادام‌ها را روغنم

۷

گویم سخن را بازگو مردی کرم ز آغاز گو

هین بی‌ملولی شرح کن من سخت کند و کودنم

۸

گوید که آن گوش گران بهتر ز هوش دیگران

صد فضل دارد این بر آن کان جا هوا این جا منم

۹

رو رو که صاحب دولتی جان حیات و عشرتی

رضوان و حور و جنتی زیرا گرفتی دامنم

۱۰

هم کوه و هم عنقا توی هم عروه الوثقی توی

هم آب و هم سقا توی هم باغ و سرو و سوسنم

۱۱

افلاک پیشت سر نهد املاک پیشت پر نهد

دل گویدت مومم تو را با دیگران چون آهنم

تصاویر و صوت

کلیات شمس یا دیوان کبیر با تصحیحات و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر » تصویر 716
کلیات شمس تبریزی انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۷۶ » تصویر 526
امیرحسین بذرافشان :
عندلیب :

نظرات

user_image
محمد رضا
۱۳۸۸/۱۱/۲۳ - ۱۲:۰۴:۳۴
تو عشق زیبای منی هم من توام هم تو منی خشمین تویی راضی تویی هم شادی و هم درد و غملطف تو سابق میشود جان من عاشق میشود بر قهر سابق میشود چون روشنایی بر ظلم
user_image
محمدعلی
۱۳۹۵/۰۲/۱۰ - ۱۴:۵۹:۰۱
در بیت هفتم که آمده : "گویم سخن را باز گو، مردی کرم ز آغاز گو" ؛ ظاهرا عبارت " مر دیگرم ز آغاز گو" باید صحیح باشد. به این معنی که : بار دیگر از آغاز برایم بگو. چه اینکه "مردی کرم ز آغاز گو" معنای روشنی ندارد.
user_image
سید محمد
۱۳۹۵/۰۲/۱۰ - ۱۶:۵۵:۱۸
محمد علی جان آیا معنای هرچه را که فهم نمی کنیم حق داریم به میل خود تغییرش دهیم ؟”مر دیگرم زآغازگو“ به چه معناست؟ من درآوردی ست ؟
user_image
مولانا
۱۳۹۵/۰۴/۰۲ - ۱۲:۲۹:۱۹
مردی کرم ز آغاز گو نادرست است و مر دیگرم ز آغاز گو درست است.من خود مولانا هستم.به جای تجلیل از من اشعارم را به درستی تحلیل و تعریف و نه تحریف کنید.
user_image
محمد
۱۳۹۵/۰۶/۱۲ - ۰۵:۱۳:۱۴
مردی، کرم، ز آغاز گوبا توجه به بیت بعد و معنای " گوش گران " کالا درست است. معنای تحت الفظی : جوانمردی کن، کر هستم، دوباره بگو .. مصراع بعد هم دقیقا شح همین معناست
user_image
مرتضی
۱۳۹۵/۰۸/۱۲ - ۱۱:۵۱:۴۲
درها اگر بسته شود زین خانقاه شش دریآن ماه رو از لامکان سر درکند در روزنمخانقاه شش دری استعاره از حواس ششگانه است.
user_image
مسعود قیصری منوچهری
۱۳۹۵/۱۲/۱۱ - ۱۸:۵۳:۰۳
مرتضی جان حواس پنج‌گانه شنیده بودیم، حواس شش‌گانه نشنیده بودیم! خیر، منظور شش جهت جلو، عقب، راست، چپ، بالا، و پایین می‌باشد. یعنی اگر هر شش جهت به رویم بسته شود، باز آن ماه‌رو از سوراخی خارج از بُعد مکان به کمکم می‌آید.دوستمان هم که فرمودند «مر دیگرم ز آغاز گو» صحیح است، شاید اینطور باشد. «مرّ» به عربی یعنی بار و دفعه. یعنی «بار دیگر برایم از ابتدا بگو» یا «مرا دگربار از ابتدا گو». درحالیکه هرگز معنی زیبایی از «مردی کرم ز آغاز گو» استخراج نمی‌شود و باید خیلی مسائل را نادیده بگیریم تا بتوان آنرا بامعنی فرض کرد. دقت کنید دوستان اشعار مولانا ابتدا به صورت خطی و قطعاً با کاغذ و جوهر نامرغوب زمان گذشته نوشته شده بودند و کاتبین هم به علت خستگی یا بی‌دقتی با بدخطی بی‌تقصیر نیستند. لذا ممکن است بیتی ببینیم که با یک سرکش یا یک نقطه یا یک فاصله معنای خیلی مناسب‌تری پیدا کند و هیچ بعید نیست که اینطور باشد.
user_image
مسعود قیصری منوچهری
۱۳۹۵/۱۲/۱۱ - ۱۹:۰۵:۵۸
البته نظر بنده این است که شکل صحیح این مصرع اینگونه است:مرتیکه رمز آغاز گو!یعنی مرتیکه، رمزتو از اول وارد کن. احتمالاً در دوران مولانا، تلفن‌بانک‌ها خیلی مؤدب نبودند و اگر کسی موقع پرداخت قبض رمز کارتشو اشتباه می‌زده، به این شکل اعلام می‌کرده‌اند.این هم برای اینکه روحیه‌تان شاد شود.
user_image
نادر..
۱۳۹۵/۱۲/۱۱ - ۲۲:۱۸:۳۲
مردی کرم ز آغاز گو .. : فرض کن مَردِ (فرد) کری هستم .. ناراحت مشو و دیگر بار و دیگر بار اسرار بگوی ..
user_image
مسعود قیصری منوچهری
۱۳۹۵/۱۲/۱۴ - ۱۰:۱۸:۳۴
درود بر شما نادر عزیز، تفسیر زیبا و جالبی ارائه نمودید.
user_image
نادر..
۱۳۹۵/۱۲/۱۴ - ۱۳:۳۱:۲۰
درود بر شما دوست عزیزامیدوارم جسارت مرا به بزرگی خود ببخشایید ..
user_image
سجاد
۱۳۹۵/۱۲/۲۶ - ۱۶:۰۸:۱۷
بیتی که میگه: گوید که این گوش گران بهتر ز هوش دیگران/صد فضل دارد این بر آن کانجا هوا اینجا منم/درس بزرگی برای ما دارد و تلمیح به سخن امام خمینی دارد که فرمود:ما با همین عقل ناقص خودمان کشور را اداره کنیم بهتر از آن است که به سوی اجانب دست دراز کنیم.
user_image
رضا
۱۳۹۶/۰۱/۱۵ - ۱۳:۱۸:۳۹
با تشکر از سجاد عزیز، با توجه به بیت بعدی که شاعر اشاره به گوشهای سنگین و ناشوا میکند،پس میتوانیم بگوییم که در بیت قبل آن نیز مقصود شاعر از مردی کرم یعنی شخصی با گوشهای سنگین و ناشنوا هستم ،میباشد.
user_image
...
۱۳۹۶/۰۵/۱۵ - ۰۵:۴۶:۱۳
عذر میخوام سجاد عزیزشعر مولانا تلمیح به سخن خمینی داره؟؟؟عجب!!!
user_image
رنگارنگ
۱۳۹۶/۰۵/۱۵ - ۱۴:۲۶:۵۶
نروفیای گرامی ترجیح می دهم بدون چای به حاشیه های حقارت آمیز و ریش روحانی دوستان بخندمداده های کدخدا پیش کش نوکرانش
user_image
روفیا
۱۳۹۶/۰۵/۱۵ - ۱۵:۳۱:۱۱
جناب رنگارنگ پر ز رنگ!به عمل کار بر آید به سخندانی نیست!اگر ترجیح میدهید داده های کدخدا را پیش کش کنید همین الان تکنولوژی که با آن سرگرم حاشیه خوانی و حاشیه سازی!! شده اید را ببوسیدو به کناری بگذارید و به همان زمان قاجار که تخصصتان است دلمشغولیی بیابید!در ضمن نوشیدن چای را کنار نگذارید چون ممکن است این خندیدن از سرعجز و ناتوانی چهار سال دیگر طول بکشد!
user_image
nabavar
۱۳۹۶/۰۵/۱۵ - ۱۶:۲۰:۱۳
این نوشتار نباید از روفیای بانوی ما باشدگمانم از روفیای دروغین است .
user_image
رنگارنگ
۱۳۹۶/۰۵/۱۵ - ۱۶:۲۰:۴۳
جناب نروفیای کم رنگ این فن آوری بی صفری که پدران سرفراز ما به جهان هدیه کرده اند به پیدایی نمی آمد. و چهار سال در سرگذشت مردمی که از تاریخ کهنسال تر است عشری ازثانیه هم نیست.
user_image
رنگارنگ
۱۳۹۶/۰۵/۱۵ - ۱۶:۳۵:۵۷
از " نروفیا " است، درست می فرمایید.
user_image
...
۱۳۹۶/۰۵/۱۵ - ۲۳:۴۶:۵۰
دوست منروحانی کیه؟ کدخدا چیه؟ حاشیه و چای از کجا اومد؟ از چی صحبت می کنید؟من میگم شعر مولانا چطور میتونه به حرف کسی تلمیح داشته باشه که چند صد سال بعد از خودش زندگی می کرده؟من تاحالا فکر می کردم تلمیح به یک واقعه یا سخن مستلزم تقدم تاریخی اون واقعه یا سخن نسبت به شعر و قاعدتاً شاعر اون هست، چون شاعر باید از امری آگاه باشه که بتونه در شعرش به اون امر اشاره کنه. اگر اشتباه می کنم راهنماییم کنید لطفاً.با احترام.
user_image
رنگارنگ
۱۳۹۶/۰۵/۱۶ - ۰۷:۰۲:۴۱
جناب... عجب و رجب تنها شوخیی کلامی بود، و چون سخن از خمینی بود یاد روحانی و بستگی شان با کدخدادر باره تلمیح شاید مراد سجاد اشاره خمینی به سخن بلخی بوده است . با پوزش
user_image
شمس الحق
۱۳۹۶/۰۵/۱۶ - ۰۸:۵۰:۵۰
دوستان جان همانطور که.ملاحظه میفرمایید عده ای فریب خورده تحت تعلیم روسیه ماموریت دارند همه جا و در همه مکان , ایالات متحده را مورد هجوم و هتاکی قرار دهند. چه کینه ای از مهد تمدن دارند الله اعلم ...رنگارنگ عزیز مامور محترم کا گ ب کاش بفهمی این سایت انتخاب درستی برای پیش بردن اهداف شومت نیست, این سایت برای دوستان اهل دلی فراهم شده که کاری با سیاست و سیاست بازی دنیا ندارند .
user_image
شمس الحق
۱۳۹۶/۰۵/۱۶ - ۱۱:۴۱:۳۶
رنگارنگ عزیزاز دو صد رنگی به بیرنگی رهیسترنگ چون ابر هست و بیرنگی مهیستامیدوارم بیش از این اسیر نمانی
user_image
nabavar
۱۳۹۶/۰۵/۱۶ - ۱۳:۴۴:۱۹
َاین بار گویا روفیای دروغین در لباس شمس الحق وارد شده ، اینطور نیست ؟این نوشتار شمس الحق نیست .
user_image
ادیب ناصری(آسمون)
۱۳۹۶/۰۷/۱۸ - ۰۳:۲۰:۰۱
با سلام و عرض ارادت خدمت ادیبان ایران زمین .به نظر بنده در مصرع اول بیت هفتم مردی کرم ز آغاز گو صحیح است .به دلیل اینکه : چون در مصرع دوم میگه این بی ملولی که از دیدن او بهم دست داده که همه جا خوش و خرمم که اگه از هر طرف این حال و احوال بر من بخواد بسته بشه اونقد این حس و حال لذت بخشه که یه روزن از غیب پیدا میکنه و غالب میشه بر من پس وقتی در اون مصرع میگه حرف از این حال هوا واسم بگو دلیلی نداره دوباره پشتش بگه مر دیگرم زاغاز گو . میگه : مردی کرم ز آغاز گو یعنی مردی و کرم داشته باش (خیلی مردی مرام بزار باز کرم و لطف کن - کرم گفتن - )و از اول بگو شرح این بی ملولی و حس و حال خوب و واسه من که گوشم سنگیینه و خنگ و کودنم
user_image
مرتضی
۱۳۹۷/۰۲/۲۲ - ۰۳:۴۶:۱۲
حیف تون نمیاد زیر ابیاتی چنین نغز و شیرین چون عسل دعوای سیاسی میکنید؟!
user_image
سید حسین
۱۳۹۸/۰۵/۱۵ - ۰۶:۲۶:۴۵
سلامبیت چهارم (گوید سلام علیک) را چه طور باید خوند؟معنی «پرده سپاهان می‌زنم» چیه؟ممنون
user_image
Roya
۱۳۹۸/۰۷/۱۳ - ۱۴:۵۵:۴۷
سلام سید حسین عزیز. سلام علیک را باید با سکون میم و کاف و تشدید لام خواند. پرده سپاهان (اصفهان) یکی از دستگاه‌های موسیقی است که اوج آن عشاق است.
user_image
جلال
۱۳۹۹/۰۳/۲۶ - ۰۷:۰۲:۴۲
با توجه به گوش گران در ابیات بعدی، کلمه مردی کرم(انسانی کر هستم) درست است.
user_image
خادم
۱۳۹۹/۰۳/۲۸ - ۱۱:۱۸:۱۲
مردی، کرم زآغاز گو : یعنی اگه مردی. داستان و قصه «کرم» را از اول دوبازه تعریف کن. یا اگه چرعت داری یه بار دیگه بگو ببینم چی گفتی.مثال : مردی، وایسا | مردی ، جلو روش بگو | و غیره.در ضمن آن آقایی که اسم من برای خودش برداشته دروغ می گوید ، مولانای اصلی خود بنده هستم
user_image
هادی
۱۳۹۹/۰۴/۲۸ - ۰۰:۵۴:۲۶
تا ابد در عشق و عشرت نظر بازی خدا سماع میکنند شمس و مولانای عظیم و عزیز. بر نفس خود غلبه کردن چنین پاداشی دارد.
user_image
هادی
۱۳۹۹/۰۴/۲۸ - ۰۱:۳۰:۱۰
پیمودن راه حق کاره دل است نه کار عقلی که بالای شانهایت قراردارد. افرادی که با کلمات بازی میکنن و قضاوت میکنن توجه داشته باشید! متصل شدن به حضرت احدیت و الوهیت کار هر کسی نیست. پس به کار خود مشغول باشید و بر دل و ذهن خود غلبه کنید. دوستانی که با کلمات بازی میکنن بهتر است بیشتر فکر کنند. شیطان چیزی در بیرون از خودتان نیست که به دنبالش بگردید. حجاب و پرده از دلهای خود بردارید انشالله همگی رستگار میشوید. بیسوادی به نام هادی.
user_image
حسین
۱۳۹۹/۰۸/۰۵ - ۱۱:۵۸:۲۴
دوستان عزیزم ممنون میشم معنی کامل شعر رو توضیح بدید سپاس...
user_image
مهشید
۱۳۹۹/۰۹/۰۷ - ۰۴:۰۷:۵۴
مر دیگرم آغازگو درست تر استدر اشعار مولانا «دیگر» مفهومی به غایت بزرگ دارد.جایی که انسان در تنگنای اکنون و روزمرگی خود گرفتار می شود و چهار چوب کنونی کفاف نیازهای او را نمی‌دهد٬ دیگری می‌آیدو او را از آن تنگنا می‌رهاند و چهار چوب و به قول حافظ غرقه‌ای دیگر را برایش ایجاد می‌کند . آن «دیگر» حتما فرد نیست. می‌تواند مفهوم و درک و اگاهی در خور شرایط انسانی باشد.پس بیشتر به مولانا می‌خورد که اینگونه بگوید گویم سخن را بازگو مر دیگرم آغازگو ( مرا از ابندا و آغاز دیگری ( نوع دیگر) بگو)
user_image
فرهاد شیرازی
۱۳۹۹/۱۰/۰۹ - ۰۸:۰۹:۵۵
گویم سخن را بازگو مردی کرم ز آغاز گوهین بی‌ملولی شرح کن من سخت کند و کودنمبعد از این بیت، مصرع زیر است:گوید که آن گوش گران بهتر ز هوش دیگرانگوش گران یا گران گوش به معنای گوش سنگین و ناشنوا است، درواقع حضرت مولانا در معنای ظاهری شعر گفته "مردی کر و ناشنوا هستم" و مخاطب شعر در
پاسخ با اشاره به همین کر بودن گفته "همین گوش ناشنوا و کر، بهتر از هوش دیگران است" لذا قطعا مردی کر، معنای انسانی ناشنوا دارد!یه خواهشی که از برخی دوستان دارم اینه که محل مباحثه درمورد اشعار مولانا(و سایر بزرگان ادب پارسی) را تبدیل به زمینه ی جدال مسائل کم ارزشی چون سیاست نکنند!! ملتمسانه استدعا دارم این مهم را رعایت فرموده و اندکی هم به دیگرانی که هیچ علاقه ای به مسائل ندارن، توجه کنند! باتشکر
user_image
ماح
۱۴۰۰/۰۲/۰۶ - ۰۹:۴۰:۰۸
این شعرِ والا با صدای محمد اصفهانی عالی است.همچنین به نظرم "گویم سخن را بازگو مردی، کرم، ز آغاز گو" به این معناست که "من کر و گران گوش هستم، تو که جوانمردی سخن را باز بگوی".دیگر این که در زیر این شعر بسیار زیبا و ژرف، جایی برای گزافه گویی های سیاسی نیست. هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد!البته مهد تمدن خواندن آمریکا هم بسیار ناآگاهانه و نادرست است. خود آمریکایی ها و اروپایی ها، مهد تمدن غرب را یونان می دانند بعد یک ناآگاهی کشوری با 250 سال تاریخچه را مهد تمدن (جهان) می نامد؟! شگفتا!