مولانا

مولانا

غزل شمارهٔ ۲۳۱۰

۱

ای غایب از این محضر از مات سلام الله

وی از همه حاضرتر از مات سلام الله

۲

ای نور پسندیده وی سرمه هر دیده

احسنت زهی منظر از مات سلام الله

۳

ای صورت روحانی وی رحمت ربانی

بر مؤمن و بر کافر از مات سلام الله

۴

چون ماه تمام آیی و آن گاه ز بام آیی

ای ماه تو را چاکر از مات سلام الله

۵

ای غایب بس حاضر بر حال همه ناظر

وی بحر پر از گوهر از مات سلام الله

۶

ای شاهد بی‌نقصان وی روح ز تو رقصان

وی مستی تو در سر از مات سلام الله

۷

ای جوشش می از تو وی شکر نی از تو

وز هر دو توی خوشتر از مات سلام الله

۸

شمس الحق تبریزی در لخلخه آمیزی

هم مشکی و هم عنبر از مات سلام الله

تصاویر و صوت

کلیات شمس یا دیوان کبیر با تصحیحات و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر » تصویر 1305
کلیات شمس تبریزی انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۷۶ » تصویر 854

نظرات

user_image
سعید
۱۳۹۳/۰۹/۰۷ - ۲۰:۴۳:۳۷
این غزل زیبا در مورد امام زمان میباشد.
user_image
مجتبی
۱۳۹۴/۰۳/۱۳ - ۰۷:۲۸:۳۵
اخه برادر من مگر شما از دلش اگاهی که میگی اعتقاد نداره زمان مولانا مذهب رسمی تسنن بوده خیلی ها مجبور بودن تقیه کنن والله کسی مثل علامه جعفری برای مثنویش حاشیه نمی موشت
user_image
معصومه
۱۳۹۴/۱۲/۰۳ - ۰۹:۲۶:۵۶
مات در اینجا به چه معنی است؟
user_image
تضمینی
۱۳۹۴/۱۲/۰۳ - ۱۱:۱۲:۲۳
گویا" از مات" به معنای،"از ما به تو" یا " از ما تو را" است دوست گرامی.در عربی هم می شود گفت: علیک السلام هم سلام الله علیک و هم" علیک منّا السلام....مولوی دو گونه ی اخیر را به صورت تلفیقی اورده.از مات سلام الله: سلام خدا از سوی ما نثار تو باد...
user_image
م.ع
۱۳۹۵/۰۲/۱۱ - ۱۴:۵۹:۳۰
تا زمانی که ماها بین شمس و امام زمان فرق بزاریم و تووی خیالاتمون پشت اونا سنگ بگیریم . تا رسیدن به معانی بالای سخن مولانا فاصله ایست.
user_image
مهدی پ
۱۳۹۶/۰۱/۲۰ - ۰۲:۰۱:۳۵
سلام. مات یعنی «ما تو را» یا «ما بر تو». اگر میگفت از ما سلام الله به این معنی بود که «سلام خدا از طرف ما» ، ولی سلام خدا از طرف ما بر چه کسی؟ بنابراین برای اینکه بگوید سلام خدا از طرف ما بر تو ، می گوید از مات سلام الله.
user_image
اردشیر
۱۳۹۶/۱۱/۲۹ - ۰۰:۴۳:۲۶
معنی بیت آخر چیست ؟
user_image
nabavar
۱۳۹۶/۱۱/۲۹ - ۰۷:۳۵:۰۶
اردشیر جانشمس الحق تبریزی در لخلخه آمیزیهم مشکی و هم عنبر از مات سلام اللهمی گوید : شمس الحق تبریزی، آمیزه ای از مشک و عنبر در وجود توست ، سلام بر توزنده باشی
user_image
بهزاد
۱۳۹۸/۰۹/۰۱ - ۱۰:۳۱:۳۷
البته دوستان بلا استثنا مات را ما بر تو فهمیده اند اما من هیچ جا چنین مفهومی را ندیده ام و بنظر من خیلی هم درک عرفانی ندارد در مکتبی که من و مایی نردبان بدبختی و خود پرستی گناه کبیره است، مات از موت است در فارسی مفهوم بهتزده و مبهوت و در شطرنج معنی شاهی که هیچ حرکتی نتواند بکند، در هر دو صورت منظور بگونه ای مرگ و مردگی است، از مات یعنی از منظر یک خود مرده ای که در نور رفته است، و از آنجا سلام می فرستد
user_image
A
۱۳۹۹/۰۴/۰۲ - ۰۸:۴۴:۳۱
ادامه پست قبل : البته باید منتظر شرح آقای کریم زمانی باشیم که ایشان این غزل را چگونه شرح میکنند . این نظریات همه حدس و گمان است
user_image
یکی (ودیگر هیچ)
۱۳۹۹/۰۴/۱۰ - ۰۹:۵۰:۰۲
به نام اوحقیقت همیشه ساده است ولی ساده ترین حقایق در زمینه گم می شوند. باور ناپذیر می گردند و کسی براحتی حاضر به پذیرفتن آن نیست!!!ای غایب از این محضر از مات سلام اللهوی از همه حاضرتر از مات سلام اللهچه کسی در اینجا حضور ندارد ؟! بدون شک خدا !و چه کسی حاضرتر از همه در اینجاست؟! بدون شک خدا ! از ما بر تو سلام ای خدا !!ای نور پسندیده وی سرمه هر دیدهاحسنت زهی منظر از مات سلام اللهای برترین نور و ای جلا دهندهء چشمان بیناآفرین و احسنت بر تو که اینهمه نظرگاه آفریدی از ما بر تو سلام ای خدا !!ای صورت روحانی وی رحمت ربانیبر مؤمن و بر کافر از مات سلام اللهای جلوهء روحانی و ای رحمت الهی که بر مومن و بر کافر سایه رحمت خود را گسترده ای از ما بر تو سلام ای خدا !!چون ماه تمام آیی و آن گاه ز بام آییای ماه تو را چاکر از مات سلام اللههنگامی که بصورت کامل خود را آشکار می کنی سقف آسمان (که در اندیشهء ماست) گشوده میشود و تو جلوه می کنیماه خدمتگزار کوچک توست از ما بر تو سلام ای خدا !! ای غایب بس حاضر بر حال همه ناظروی بحر پر از گوهر از مات سلام اللهای آنکه از دید ما غایبی ولی در همه جا و بر همه احوال حاضر و ناظریو ای آنکه دریای عظیم وجودت پر از گوهر های بی مثال است از ما بر تو سلام ای خدا !!ای شاهد بی‌نقصان وی روح ز تو رقصانوی مستی تو در سر از مات سلام اللهای مشاهده گر بدون کم و کاست و ای کسی که روح و جان از تو سرچشمه گرفته استو ای کسی که سر مستی ما از عطر وجود توست از ما بر تو سلام ای خدا !!ای جوشش می از تو وی شکر نی از تووز هر دو تویی خوشتر از مات سلام اللهای آنکه سرچشمهء شراب الهی تو هستی و شیرینی شکر از تو ست و از هر دو اینها عالی تر و بهتر وجود خود توست از ما بر تو سلام ای خدا !!شمس الحق تبریزی در لخلخه آمیزیهم مشکی و هم عنبر از مات سلام اللهخورشید حقیقتی و به عطر و عود آمیخته گشتیتو خود سرچشمهء مشک و عنبر هستی از ما بر تو سلام ای خدا !!
user_image
سیدمسعود
۱۳۹۹/۰۸/۲۴ - ۱۳:۵۷:۴۰
با سلام دوستی گفته بودکه مولوی شیعه بوده ولی در زمان حاکمیت تسنن تقیه می نموده به ایشان عرض می کنم اتفاقا دلیل ساده بر اهل تسنن بودن بزرگانی چون مولوی و سعدی و ...یکی همین است که جامعه ایران اکثرا تا قبل از صفویه اهل تسنن بوده اند( البته در اشعارشان دلایل محکمی بر مذهب تسنن وجود دارد ) ولی این به این معنی نیست که استثنا نباشد ولی استثنا را باید اثبات کرد یعنی باید این موضوع را که مولوی اولا شیعه بوده و ثانیا تقیه می نموده با قرائنی اثبات نمود و اگر صرفا با چند مورد مدح امام علی و اهلبیت (ع) بخواهیم مولوی را شیعه بدانیم اولا باید گفت پس تقیه کردن کجا رفت و اگر تقیه می کردند پس همین تجلیلها را که از اهلبیت دارند چرا گفته اند و مشکلی پیش نیامده ثانیا با این استدلال باید خلفای سه گانه یعنی عمر و ابوبکر و عثمان را نیز شیعه بدانیم که آنها بیش از سعدی و مولوی و حافظ و دیگر معاریف ادبیات فارسی از امام علی (ع) تجلیل نموده اند ! (به تاریخ مراجعه کنید )بنابراین واقعیت این است که اهل سنت اولا امام علی (ع) را به عنوان خلیفه چهارم پیامبر قبول دارند و ثانیا دوستدار اهلبیت پیامبر (ص) می باشند و به اولاد حضرت رسول ارادت قلبی دارند و در پایان بایدگفت ما نیز با علم به این موضوع به خاطر ارزش ادبی و اوج شعری این بزرگان به آنها و شعر آنها علاقه مند هستیم و البته اهل کوبیدن بر طبل اختلاف شیعه و سنی نیستیم بلکه حفظ وحدت اسلامی را واجب تر از هر واجبی می دانیم
user_image
محسن محسن
۱۴۰۰/۰۹/۱۵ - ۰۰:۰۱:۴۷
چطور می‌شود اگر مات را به معنای حیران ک سرگشته بگیریم (مات در شطرنج) دیگر نیاز  به این همه تفصیل نیست و معنای درستی هم میدهد
user_image
احسان مطلق
۱۴۰۱/۰۶/۰۷ - ۱۲:۳۲:۱۹
بیت هفت وزنش نرتیب نداره انگار
user_image
بزرگمهر
۱۴۰۲/۱۰/۲۶ - ۱۱:۰۵:۴۰
مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۵۴   تو را سعادت بادا در آن جمال و جلال هزار عاشق اگر مرد خون *مات* حلال به یک دمم بفروزی به یک دمم بکشی ...
user_image
Mohammad N
۱۴۰۲/۱۲/۰۸ - ۲۱:۳۹:۴۴
این شعر چند بیت حذف شده داره و با این مصرع شروع میشود... ای نادره ی دوران از مات سلام الله... ووو
user_image
رضا س
۱۴۰۳/۰۶/۲۰ - ۱۹:۱۵:۱۷
حسام الدین سراج در یکی از کنسرت‌های اوایل دهه هشتاد این غزل رو به زیبایی و به صورت تصنیف اجرا کرد که متاسفانه هنوز منتشر نشده