مولانا

مولانا

غزل شمارهٔ ۲۳۱۶

۱

امروز بت خندان می‌بخش کند خنده

عالم همه خندان شد بگذشت ز حد خنده

۲

پیوسته حسد بودی پرغصه ولیک این دم

می‌جوشد و می‌روید از عین حسد خنده

۳

در من بنگر ای جان تا هر دو سلف خندیم

کان خنده بی‌پایان آورد مدد خنده

۴

بربسته و بررسته غرقند در این رسته

تا با همگان باشد از عین ابد خنده

۵

تا چند نهان خندم پنهان نکنم زین پس

هر چند نهان دارم از من بجهد خنده

۶

ور تو پنهان داری ناموس تو من دانم

کاندر سر هر مویت درجست دو صد خنده

۷

هر ذره که می‌پوید بی‌خنده نمی‌روید

از نیست سوی هستی ما را کی کشد خنده

۸

خنده پدر و مادر در چرخ درآوردت

بنمود به هر طورت الطاف احد خنده

۹

آن دم که دهان خندد در خنده جان بنگر

کان خنده بی‌دندان در لب بنهد خنده

تصاویر و صوت

کلیات شمس یا دیوان کبیر با تصحیحات و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر » تصویر 1308
کلیات شمس تبریزی انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۷۶ » تصویر 856

نظرات

user_image
مرادی
۱۳۹۴/۱۰/۰۳ - ۰۶:۰۴:۳۴
جسارتا در مصرع اول، بخش کردنِ خنده، مفهوم دقیقی نداشته و در اغلب نسخ هم «پخش» آمده است.امروز روز بت خندان می‌پخش کند خنده....سپاس
user_image
مرادی
۱۳۹۴/۱۰/۰۳ - ۰۶:۰۶:۵۷
همچنین در بیت:هر ذره که می‌پوید بی‌خنده نمی‌رویداز نیست سوی هستی ما را کی کشد خندهدر مصرع دوم «کی» خلاف وزن آمده است و «که» صحیح تر است.
user_image
شقایق عسگری
۱۳۹۷/۰۷/۰۳ - ۰۵:۳۶:۲۳
دوست عزیز والا ماهم هنوز درگیر این کی و که هستیمبحث در این باب در سایت گنجور مفصله دوستان ادیب میفرمایند این کی به معنی چه وقت نیست، کی (بر وزن سی 30) به معنی چه کسی میباشد.اما بازهم با وزن اغلب ابیات جور درنمیاد!
user_image
۸
۱۳۹۷/۰۷/۰۳ - ۰۹:۵۹:۳۴
ایشان خود بارها گفته اند که از شعر و شاعری بیزارندو از وزن و قافیهازیرا سخت نگیرید و کی را همان که بخوانید چهفکر و ذکر او تنها قلندر تبریز بوده استاما در گویش برخی ایرانیان می گویند سه گونه " ک " یافت میشودنخست "ک " می نویسند و " چ " می خوانند مانند چتاببه جای کتاب. دو دیگر " ک " می نویسند و " ی " می خوانندمانند دیتر به جای دکترو سرانجام " کافی " که نه می نویسند و نه می خوانندمانند " ابراهیم " !!
user_image
مسعود
۱۳۹۸/۰۹/۲۴ - ۰۴:۲۲:۱۱
دورد به فرهیختگان و دوستان عزیزمطلبی که در اشعار حضرت مولانا میباشد اینستهمانطوریکه همه میدانند مولانا به قافیه بودن شعر اعتنا نمینمود بلکه هدف ایشان برای ما انسانها فهم و درک شعر میباشدکه اگر ملاحظه نمایید در یکایک ابیات شفاف میباشد.این هدف و اصل و تفکر مولانا بوده و میباشد.با درود و سپاس فراوان مسعود
user_image
فلانی
۱۳۹۹/۱۲/۰۱ - ۲۳:۱۱:۰۲
کی اگر در اشعار مولانا به معنای زمانی نباشد همواره همان که به معنای فلان یا چه کسی است در نظر باشد مولانا اصالتی بلخلی دارد و گویشی دری با لهجه افغانی که یحتمل بر همین اصل که هنوز هم مستعمل است مینویسند کی و ی را رقیق و بمانند ه تلفظ میکنند نه اما دقیق و چیزی میان کی و که
user_image
تنها خراسانی
۱۳۹۹/۱۲/۰۹ - ۰۰:۰۱:۴۹
ابن عربی معتقد است خداوند با خیال جهان را آفرید اما مولانا می گوید جهان یا ذره باخنده آغاز شد . آدمی با خنده و لحظات شادی نطفه او بسته می شود"خنده پدر و مادر در چرخ (زمین) درآوردتبنمود به هر طورت الطاف احد خنده"
user_image
تنها خراسانی
۱۳۹۹/۱۲/۰۹ - ۰۰:۰۴:۱۸
"هر ذره که می پوید بی خنده نمی روید"سخنرانی دکتر ایرج شهبازی در خصوص شادی مولانا فوق العاده ارزشمند!
user_image
اسماعیل امینی
۱۴۰۳/۰۴/۱۸ - ۰۱:۵۶:۵۲
بخش کردن خنده، یعنی بخشیدن و اهداکردن خنده. بنابراین کاملا صحیح است.