مولانا

مولانا

غزل شمارهٔ ۳۲۲۹

۱

یا وَلی نِعمَتی وَ سُلطانی

سابِق‌الحُسنُ ما لَهُ ثانی

۲

انت بحر تحیط بالدنیا

مدمن جوهر و مرجان

۳

کان بنیان عبد کم خربا

رمنی هو و شید ارکانی

۴

کیف هذاالجفا و انت وفا؟

کیف اردیتنی بنسیان

۵

حیة البین کلما هاجت

لسعت مثل لسع ثعبان

۶

ظل خدی مزعفرا کدرا

سال دمعی کمایع آن

۷

ارع قلبا هواک ساکنه

لیس لی غیر عطفکم بانی

۸

شمتت فی‌الشجون اعدائی

کم تباکؤا علی اخوانی

۹

یا محیطا بروحه‌الدنیا

انت بالروح حاضر دانی

تصاویر و صوت

کلیات شمس یا دیوان کبیر با تصحیحات و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر » تصویر 1927

نظرات

user_image
گمنام
۱۳۸۷/۰۷/۰۵ - ۱۱:۴۴:۵۰
این غزل در نسخه سنگی چاپ هندوستان وجود دارد ولی در مجموعه گنجور نست. لذا در حاشیه درج شد...ای مرغ خوش الحان بخوان الّله مولانا علی . . . . تسبیح خود کن بر زبان الّله مولانا علیخواهی که یابی زندگی بشتاب اندر بندگی. . . . تا بخشدت زیبندگی الّله مولانا علیاسمش عظیم و اعظم است غفران و فرد و عادل است. . . . مولا و حق آدم است الّله مولانا علیخواهی که یابی زو نشان جان در ره او بر فشان. . . . کو جان دهست و جانستان الّله مولانا علیسبحان حی لا ینام پیدا از او هر صبح و شام. . . . حج و نماز است و صیام الّله مولانا علیرزاق رزق بندگان مطلوب جمله طالبان. . . . مأمور امر کن فکان الّله مولانا علیسلطان بس مثل و نظیر پروردگار بی وزیر. . . . دارندۀ برنا و پیر الّله مولانا علیدارندۀ لوح و قلم پیدا کن خلق از عدم. . . . میر عرب فخر عجم الّله مولانا علیسر دفتر هر انجمن علامه مصر و یمن. . . . آن پر دل دشمن فکن الّله مولانا علیمجموع قرآن مدحتش حمد وثنا و عزتش. . . . نام بزرگی خدمتش الّله مولانا علیهم مؤمنان و مؤمنات وحش و طیور و هم نبات. . . . مقصود کل کائنات الّله مولانا علیاشجار وکوه و بحر وبر هم آسمان اندر نظر. . . . تسبیح گویندش بفر الّله مولانا علیدر بندگی میبند کمر اندر طلب میرو بسر. . . . حوش هادی است و راهبر الّله مولانا علیکر عاشقی و راه بین غره مشو خود را مبین. . . . وانگه ز جان و دل کزین الّله مولانا علیای بنده شیرین زبان از دیو اگر خواهی امان. . . . هر دم بر آور تو ز جان الّله مولانا علیای شمس دین جانباز جان در معانی بر فشان. . . . تا آیدت در گوش جان الّله مولانا علیخواهی که یابی زو نشان جان در ره او بر فشان. . . . کو جان دهست و جانستان الّله مولانا علی
user_image
گمنام۲
۱۳۸۷/۱۱/۱۲ - ۱۰:۵۵:۰۳
فکر نمیکنم اشعار حاشیه از مولوی باشند چون 1-هر کس میتواند به حاشیه مطلب اضافه کند 2-از نظر معنایی و ایدولوژیکی با دیگر اشعار مولوی تناسب ندارد 3- اگر هم واقعا این شعر در نسخه سنگی چاپ هندوستان باشد امکان اینکه این نسخه اشعاری غیرمعتبر را هم در بر داشته باشد هست. چنانچه در بسیاری از دیگر نسخه ها این اشعار وجود ندارند.
user_image
حمید رضا فتاحی
۱۳۸۹/۰۵/۲۸ - ۱۳:۴۶:۱۰
این متن جزو اشعار مولاناست و باید در خود دیوان نوشته شود اصلاح کنید
user_image
محمد
۱۳۹۰/۱۱/۲۱ - ۱۸:۳۹:۳۱
شعری که در حاشیه افزوده شده قطعا از مولوی نیست به دلایل ذیل :1 - تضاد آشکار با تفکرات مشهور مولوی2 - عدم تناسب با ویژگی های ساختاری شعر مولوی3 - ضعف فاحش ساختاری از نظر عروض و قافیه علی الخصوص قوافی میانی که از ویژگی های آثار مولوی است4 - عدم تائید از سوی مولوی شناسان برجسته
user_image
CCX
۱۳۹۱/۰۱/۲۴ - ۱۴:۲۲:۲۴
حق با دوستان اخیر است.بعضی ابیات شعر اصلا قافیه ندارند!غلو کار درستی نیست.گرچه اراده ی مولانا به علی (ع) معلوم استاما نباید دیگر غلو نمود.
user_image
سید حسین موسوی
۱۳۹۱/۰۳/۰۸ - ۰۸:۵۹:۱۳
عزیزانمدوستانی که مولوی دوست هستند باید بدونند که مولوی در زبان عربی انسانی بلیغ و فصیح بوده.کلمه ی الله مولانا علی در عربی این معنی را دارد: الله سرورمان بالا مقام است.. اصلاً در باب غلو واین مسایل نیست.راجع به این سبک در مثنوی میتوان انکریپشن این فافیه ها رو پیدا کرد.. همچین بی قافیه نیست و فراموش نکنید این چلال الدین هست نه حافظی که شعرهاش رو صیقل میده.. او اشعری مسلک بوده پس قطعا با توجه به دوران زندگیش یا از احناف بوده یا شافعی. وهردو نسبت به ممالک و حنبلی ها نزدیکتر به اهل بیت علیهم السلام هستند.تمنا میکنم دوستان محب اهل بیت به اشعار ترکی مولانا توجه کنند که مدح صریح مرتضی علی علیه السلام رو در اون اشعار میبینند. قطعا قطعه الله مولانا علی ارجاع به علو مقام رب الارباب هست والسلام.
user_image
منتقد
۱۳۹۲/۰۴/۱۸ - ۲۲:۰۰:۰۰
اینجا یک «ی» در آخر مصرع جا گذاشته اید:مدمن جوهر و مرجانصحیحش:مدمن جوهر و مرجانی
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۰۴/۱۹ - ۰۴:۳۷:۴۷
إدمان یعنی اعتیاد و مدمن یعنی معتاد اعتیاد و معتاد را ایرانیها ساخته اند ولی فارسی أش خوگر و خوکار و خوکارگی است .
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۰۴/۱۹ - ۰۵:۲۷:۴۲
اما مدمن اینجا نمی دانم یعنی چه؟
user_image
حمید
۱۳۹۲/۰۹/۰۴ - ۲۳:۳۶:۱۳
اشعاری که در حاشیه گذاشته شده است سروده مولوی نمی باشد.این اشعار به تفکر و اندیشه مولوی همخوانی ندارد، دارای قیافه نمی باشد، از طرف هیچ مولوی شناس تایید نشده است. بهتر است به آثار گرانبهای مولوی به هیچ عنوان دست اندازی صورت نگیرد.
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۰۹/۰۵ - ۰۵:۰۲:۳۷
هر خردمندی از ستیز میان شیعه و سنی بیزاری می جوید . این ستیز خوشایند دلهای ناگروا و نیز کم خرد است.
user_image
الفتحی
۱۳۹۲/۱۲/۰۲ - ۰۴:۱۶:۳۴
به طور قطع و یقین نمی توان گفت، اما به لحاظ ساخت، عروض و موسیقی شعر، کاملا در چارچوب تسلط مولانا جلال الدین است، لذا، ایرادی ندارد این شعر را نیز به ایشان نبت دهیم، ابیات سست و ضعیف - که تعدادشان بدبختانه کم هم نیست - در مثنوی زیادند، که عده ای می گویند به علت ضعف نباید این اشعار را به مولانا نسبت داد.
user_image
ناشناس
۱۳۹۳/۱۰/۲۴ - ۰۴:۱۱:۱۲
با سلام :باید عرض کنم که به فرض ، این اشعار از مولانا باشد .بنابراین تمام کسانی که به این اشعار و امثالهم اعتقاد دارند ناچاریا باید تمام سروده های مولانا که در مدح ام المومنین عایشه و خلفا و ... می باشد را قبول کنند .بنابراین یا باید به تمام اندیشه ی پاک و اسلامی مولانا ایمان داشته باشیم و اگر به غزلی از او اشاره می کنیم کل اندیشه ی او را و مسلمان بودنش را و احترام او به صحابه را بپذیریمدر تایید این تقکر ، نظر الله رب العالمبن را ذکر می کنم که می فرماید :"پس آیا به برخی از ( احکام ) کتاب ( تورات ) می گروید و به برخی دیگر کفر می ورزید؟"پس بنابراین یا باید احترام و ارادت او به ام المومنین عایشه و خلفا (رضیه الله عنهم اجمعین) را بپذرندیا باید به صورت کلی مولانا را کنار بگذارند که درنتیجه ی آن فروسی و سعدی و حافظ و نظامی و ... و تمامی بزرگان ادبیات را که مسلمان بودند (و رافضی نبودند به قول مولانا) را نیز رد کنند ...تعصب مانع فکر کردن درست می شود ...و ما را به نتیجه ی درست نمی رساند ...موفق باشید ...
user_image
محمد رضا
۱۳۹۳/۱۲/۱۲ - ۰۸:۴۸:۲۴
من دیوان شمسی دارم که این اشعار توش هستش و از شماره 3212 تا 3214 گنجونده شدن( این کتاب بر اساس تصحیح بدیع الدین فروزانفر که چاپ سومش تو سال 1389 و به وسیله شرکت مطالعات نشر کتاب پارسه به چاپ رسیده)ضمناً غزل های دیگه ایم هست که توی گنجور نیست!!!
user_image
لیلی
۱۳۹۴/۰۲/۱۱ - ۰۰:۲۳:۳۸
با سلام لطفا درخصوص کامنت آقای محمد رضا " من دیوان شمسی دارم که این اشعار توش هستش و از شماره 3212 تا 3214 گنجونده شدن( این کتاب بر اساس تصحیح بدیع الدین فروزانفر که چاپ سومش تو سال 1389 و به وسیله شرکت مطالعات نشر کتاب پارسه به چاپ رسیده)ضمناً غزل های دیگه ایم هست که توی گنجور نیست!!!! " تحقیقی صورت بگیرد و در صورت صحیح بودن ضمن درج اشعار فوق در این مجموعه زیبا ، دلیل عدم درجشان را بمخاطبین اطلاع دهید و در صورت امکان عذرخواهی نمائید / با تشکر
user_image
محمد رضا
۱۳۹۴/۰۳/۰۴ - ۰۰:۵۴:۱۶
این اشعار شور انگیزو بهرام گودرزی در سال های پیش اجرا کرده که میتونین از لینک زیر دانلودش کنین:پیوند به وبگاه بیرونیولی شک نکنین که این اشعار و خیلی اشعار دیگه که تو گنجور نذاشتن از مولانا هستش!!!
user_image
ایلیا
۱۳۹۴/۰۸/۰۲ - ۰۶:۱۱:۰۹
دوستان شاید بعضی با نسبت دادن این شعر به حضرت مولانا مشکل داشته باشند اما با مراجعه به کلیات شنس تمام این ابهامات برداشته می شوند.کلیات شمس تبریزی غزلیات و قصاید (به قلم استاد فروزانفر) صفحه ی 1188 غزل شماره ی 3211
user_image
هانیه سلیمی
۱۳۹۵/۰۹/۰۷ - ۰۹:۱۹:۱۱
دوستان برای روشن شدن بحث مربوط به این غزل با ردیف " الّله مولانا علی" شما رو ارجاء میدم به سخنرانی دکتر عبدالکریم سروش با عنوان"وجوه اشتراک و افتراق مولانا وامام علی"-یک ساعت و سی و هفت دقیقه- ایشون طی این سخنرانی به طور مبسوط از ارادت مولانا به امام علی میگن و همینطور از تفاوتهای این دو در جهان بینی، به ویژه نحوه ی نگرش به مرگ...و از قضا در این سخنرانی صریحا اشاره میشه که چنین سروده هایی مثل این غزل "ای شاه شاهان جهان الّله مولانا علی" از مولانا نیست و دراویش ارادتمند به علی چنین اشعاری سرودند./ جدای از اینها من هم موافقم که غزل مذکور اشکالات جدی در وزن و عروض داره. مثلا در این مصرع"آدم که نور عالم است عیسی که پورمریم است" / البته من هم واقفم که همه ی اشعار جناب مولانا در غایت فصاحت و بلاغت نیست اما برخلاف دوستانی که نظر مولاناپژوهان برجسته رو فاقد وجاهت دونستند، معتقدم باید در گفتار کسانی که عمرشون رو در همنشینی با کلام مولانا گذروندند(مثل کریم زمانی- سروش- فروزانفر و...) تامل و اعتماد بیشتری کرد.
user_image
یاسان
۱۳۹۷/۱۱/۱۳ - ۰۷:۲۹:۰۵
چه باید گفت وقتی هر کسی از روی دوستی و علاقه شخصی سعی دارد مولانا را با مذهب خویش همراه سازد. چه خوشایندمان باشد و چه نباشد بر قرینه اشعار مولانا میتوان دریافت که ایشان در شریعت پیرو سنت بوده‌اند و البته اهل سنت بودن مولانا را تناقضی با دوستی علی نیست خاصه که ایشان اهل طریقت بوده‌اند و از همین رو ارادتی ویژه به علی داشته‌اند. اما اگر از ظواهر اعتقادی مولانا بگذریم باید توجه کنیم که مقام عرفانی ایشان ورای قال و مقال قشری مذهبان است و همان بهتر که همه ما این تعصبات و درگیری‌های ظاهر را فروگذاریم و متوجه نظر شخص مولانا در این بیت‌ها باشیم که می‌فرمایند:در درون کعبه رسم قبله نیستچه غم ار غواص را پاچیله نیستتو ز سرمستان قلاووزی مجوجامه‌چاکان را چه فرمایی رفوملت عشق از همه دینها جداستعاشقان را ملت و مذهب خداستلعل را گر مهر نبود باک نیستعشق در دریای غم غمناک نیست
user_image
A
۱۳۹۹/۰۳/۱۷ - ۰۸:۲۴:۱۲
کسی معنی این غزل رو میدونه و یا در وصف چه کسی است ؟ اگر میدونید لطفا به اشتراک بگذارید ممنون
user_image
A
۱۳۹۹/۰۴/۰۴ - ۱۴:۳۷:۴۰
در مورد این 3 غزل الله مولانا علی باید منتظر شرح اقای کربم زمانی باشیم و ببینیم ایا ایشون شرح مینویسند بر این 3 غزل یا نه
user_image
سید حسین
۱۳۹۹/۰۸/۱۹ - ۲۱:۱۷:۲۱
بانو فرمودند: بدون وقت «الله مولانا علی» بدون وقف.گر عروض بدانید و ادبیات عرب متوجه میشوید که خیر.ثانیا:الله من مولا هلی با «الله مولانا علی» فرق میکند.در عربی الله یکیستو بسمانند فارسی «خدا» نیست که ''ی'' بگیرد مثل ( خدای من )مولا در ادبیات معنایش مشخصالله معین و علی واضحاگر به ع بی سروده بود میشد نتیجه ای گرفتبیچاره در گور میلرزد اگر بشنود شعر خلوت تصوفانه اش به را به شرک و کفر کشاندید.هرچه در مذهب مولوی بگویند در موحد بودن ویکتا پرستی اش شکی بین عاقلان نیست.گذرهای مذهبی مولوی نظر شخصی وی نمیباشد.ارجاع کنید به مقدمه مثوی و العار مقدمهدر دیوان شمس جو خواص و صمیمی است و بیان احوال متغیر مولانا که انسانیت و متغیر بودن یک عاشق مشتاق را مرسوم میکند.یا حق
user_image
یسنا
۱۳۹۹/۰۸/۳۰ - ۰۷:۱۵:۱۴
تعداد غزلیات ثبت شده برای مولانا در سایت گنجور 3230 تاست و در نسخ معتبری از جمله تصحیح بدیع الزمان فروزانفر 3366 غزل هست. یعنی 136 تا اختلاف. این شعری که دوستی در حاشیه ثبت کرده بود هم در نسخه آقای فروزانفر موجود هست و در ضمن منافاتی با عقاید مولانا ندارد و بهتر است دوستان ادیب ما تفاوت نسخ رو در نظر بگیرند
user_image
Ali Sarhaddi
۱۴۰۳/۰۱/۱۱ - ۲۲:۵۹:۰۵
سلام بر دوستان  بنظر شخصی بنده شعر الله مولانا علی منافاتی با عقاید و سبک شعر مولوی ندارد  اول اینکه واضح و مسلم است که جلال الدین بلخی رومی سنی مذهب است و خود از احفاد خلیفه اول مسلمین ابوبکر که از طایفه بنی قحافه بوده میباشد و به این مساله هم فخر میکند و در جایی به شکایت از شیعیان تندرو میگوید.: بر رافضی چگونه ز بنی قحافه لافم  بر خارجی چگونه غم بوتراب گویم اما شعر الله مولانا علی به معنای مولای ما علی خدا هست نمیباشد بلکه بنظر بنده اینچنین ترجمه میشود که ای الله،  مولای ما علی است که منافاتی با عقاید اهل سنت در مورد علی ندارد کما اینکه همه مسلمین متفق القول هستند که پیامبر گفت هرکسی من مولای اویم علی مولای اوست که البته بعدها شیعه این حرف رو یکجور تفسیر کرد و سنی جور دیگر  برگردیم به شعر ردیف الله مولانا علی به معنای این است که ای خدا همونجور که دستور داده بودی علی مولای ماست و به معنی ربوبیت علی نیست کما اینکه در ادامه ی شعر علی را مامور امر کن فکان میداند آخه کدام خدا مامور میگردد!  دو شعر با این ردیف در دیوان شمس هست و قریب به یقین از خود مولاناست از عبدالکریم سروش بت نسازید همین بس که سروش ادعا دارد وحی خوابهای رسولانه است در صورتی که اگر چنین بود امکان نداشت که محمد امین نگوید که در خواب به من وحی و الهام میشود و نزول قرآن و وحی را به او در چندین مورد نزدیکانش از جمله خدیجه عایشه و... دیده و بیان کرده اند که کیفیت خاصی داشته است  در پایان عرض کنم که ما با شعر از سر شور و عشق طرف هستیم و نه یک متن کلامی و فلسفی لذا من این شعر زیبا و پرشور رو از مولانا میدانم و حتی زمزمه ی همیشگی زبانم هست و حتی یک لحظه به ذهنم خطور نکرده است که معنی شعر به معنای خدا دانستن علی است