مولانا

مولانا

غزل شمارهٔ ۷۲

۱

به خانه‌خانه می‌آرد چو بیذق شاهِ جان ما را

عجب بردست یا ماتست زیر امتحان ما را

۲

همه اجزای ما را او کشانیده‌ست از هر سو

تراشیده‌ست عالم را و معجون کرده زان ما را

۳

ز حرص و شهوتی ما را مهاری کرده در بینی

چو اشتر می‌کشاند او به گرد این جهان ما را

۴

چه جای ما که گردون را چو گاوان در خرس بست او

که چون کنجد همی‌کوبد به زیر آسمان ما را

۵

خنک آن اشتری کاو را مهار عشق حق باشد

همیشه مست می‌دارد میان اشتران ما را

تصاویر و صوت

کلیات شمس یا دیوان کبیر با تصحیحات و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر » تصویر 83
کلیات شمس تبریزی انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۷۶ » تصویر 66
عندلیب :
نازنین بازیان :

نظرات

user_image
امید مددی
۱۳۹۵/۰۲/۰۱ - ۰۲:۳۶:۵۰
با سلام و احترام، از گرامیان فرهیخته تمنا دارم در خصوص بیت چهارم شرح و تفسیری بنگارند که سخت در فهم آن مانده ام.
user_image
رضا
۱۳۹۵/۱۱/۰۲ - ۰۸:۳۲:۲۰
خرس با فتح خاء و سکون راء به معنای عصاری کردن است یعنی استفاده از آسیابی که سنگ آن به کمک حیوانات می چرخد برای گرفتن عصاره دانه های گیاه نظیر کنجد.با این توضیح می توان بیت را به صورت زیر معنا کرد:چه جای ما که گردون را چو گاوان در خرس بست اوکه چون کنجد همی‌کوبد به زیر آسمان ما رامولانا گردش افلاک و دائره البروج را در آسمان که در اصل در اثر گردش زمین به دور خورشید اتفاق می افتد به گردش سنگ آسیابی تشبیه کرده که ما را در زیر خود له می کند.زمانی که چرخ به این عظمت چنین در زیر سلطه آفریدگار قرار دارد ما چگونه می توانیم از حرص و شهوت که چون مهار در بینی شتر ما را به هر سو می کشاند خود را برهانیم.زمانی که فلک
user_image
رضا
۱۳۹۵/۱۱/۰۲ - ۰۸:۳۸:۱۳
خرس با فتح هر دو حرف خاء و راء. خَرَس