مولانا

مولانا

غزل شمارهٔ ۷۳۱

۱

پیش از آن کاندر جهان باغ و می و انگور بود

از شراب لایزالی جان ما مخمور بود

۲

ما به بغداد جهان جان اناالحق می‌زدیم

پیش از آن کاین دار و گیر و نکته منصور بود

۳

پیش از آن کاین نفس کل در آب و گل معمار شد

در خرابات حقایق عیش ما معمور بود

۴

جان ما همچون جهان بد جام جان چون آفتاب

از شراب جان جهان تا گردن اندر نور بود

۵

ساقیا این معجبان آب و گل را مست کن

تا بداند هر یکی کو از چه دولت دور بود

۶

جان فدای ساقیی کز راه جان در می‌رسد

تا براندازد نقاب از هر چه آن مستور بود

۷

ما دهان‌ها باز مانده پیش آن ساقی کز او

خمرهای بی‌خمار و شهد بی‌زنبور بود

۸

یا دهان ما بگیر ای ساقی ور نی فاش شد

آنچ در هفتم زمین چون گنج‌ها گنجور بود

۹

شهر تبریز ار خبر داری بگو آن عهد را

آن زمان کی شمس دین بی‌شمس دین مشهور بود

تصاویر و صوت

کلیات شمس یا دیوان کبیر با تصحیحات و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر » تصویر 466
کلیات شمس تبریزی انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۷۶ » تصویر 294
محسن لیله‌کوهی :
عندلیب :

نظرات

user_image
فخار
۱۳۹۳/۱۱/۲۳ - ۰۵:۲۴:۱۵
درود و سپاس سیروس شمیسا در کتاب عروض و قافیه صفحه 47 تمرینات ، شماره ی 3 نوشته اند( ما به بغداد جهان لاف اناالحق می زدیم ) و در این صفحه ( ما به بغداد جهان جان اناالحق می زدیم) بنابراین مایلم بدانم کدام مصرع صحیح می باشد جان انالحق یا لاف اناالحقمتشکرم.
user_image
مرتضی
۱۳۹۴/۰۵/۲۹ - ۰۸:۴۳:۲۵
سلام خسته نباشید این غزل بالایی خیلی عیبو اشتباه داره که من تک تک ابن عیبهارو بعدا میگم توروخدا نسخه اشتباه چاپ‌نکنید.خیلی واژه اشتباه توشه.
user_image
رضا عظیمی
۱۳۹۴/۰۶/۰۷ - ۰۳:۲۵:۱۰
درود بر دوستان. به نظر می رسد بغداد جهان جان مقصود است، در مقابل بغداد جهان جسم که شهر بغداد است، قبل از انکه حلاج در زمین بلوای دار بر پا کند ما در بغداد سماوی جهان جان بانگ اناالحق را سر داده ایم. در حالی که لاف انا الحق زدن خواننده را از مقصود کلی غزل دور می نماید.
user_image
فروزانفر
۱۳۹۵/۰۲/۱۷ - ۰۶:۳۱:۳۶
در یکی از نسخ تقریبا معتبر و قابل اعتنا ، بیت دوم این غزل را به صورت زیر دیدمما به بغداد جهان (بانگ) انلحق می زدیمپیش از آن کین دار و گیر (نغمه )منصور بودتصور میکنم بانگ در مصرع مناسب تر باشد
user_image
علی عباسی
۱۳۹۶/۰۱/۲۳ - ۱۴:۲۲:۵۳
بیت اول یاد اور مضمون زیباییست که صوفی ابن فارض مصری در ان خمریه زیبای خود گفتست:شربنا علی ذکر الحبیب مدامهسکرنابها من قبل ان یخلق الکرم.در گزیده جناب دکتر شمیسا از افلاکی درشان سرودن این غزل چنین امدست:"چون شیخ مظهرالدین ولد شیخ سیف الدین باخَرزی رحمه الله علیهما به شهر قونیه رسید،کافّهٔ اعاظم و افاضل به زیارت مذکور رفته او را به غایت معزّز داشتند.اتفاقا آن روز حضرت مولانا باجمع یاران به سوی مسجد حرام رفته بودند.شیخ مظهرلدین گفته باشد که عجبا این خبر به سمع مبارک مولانا نرسیده که اَلْقادِمُ یُزار؟[وارد شده را زیارت کنند].مگر دانشمندی از اصحاب مولانا انرا میشنید.ازین جانب حضرت مولانا دربیان تقریر حقایق،بغتةً سرآغاز کرد که ای برادر،قادم ماییم نه تو!تورا و امثال تورا لازم است که به زیارت ما آیید و مشرّف شوید.حاظران مجلس درین نکته و اشارت حیران شدند تا خطاب برکجاست و کیست.بعد ازآن،مثال فرمود که:یکی از بغداد آید ودیگری از خانه و محلهٔ خود بیرون شد،کدام را زیارت اولیٰ تر باشد؟گفتند اوراکه خطهٔ بغداد می آید. زیارت وتعظیم او از واجبات است.فرمود که درحقیقت حال،مااز خطِّهٔ بغدادِ لامکان رسیده ایم.و این شیخ زادهٔ عزیز که رسیده است از محلهٔ این جهان می آید،پس به زیارت و تعظیم اولیٰ تر ماییم نه او!شعر مابه بغداد جهان جان..."(ص144_143)
user_image
behrooz
۱۳۹۷/۰۹/۰۸ - ۰۰:۱۴:۰۳
سلام، در اینجا بغداد یعنی خداداد ،بغ در زبان ایران قدیم یعنی خدا ،و نسخه صحیح هم لاف انالحق
user_image
bohlol bohloli
۱۳۹۸/۰۱/۱۴ - ۱۶:۴۴:۴۵
به نام خدابا سلام خدمت دوستاندرست این بیت به صورت زیر باید باشد:ما به بغداد جهان جام انا الحق می زدیمپیش از این کاین دار و گیر و نکتة منصور بودبدین معنی که پیش از این که این هنگامة منصور و داستان آن در این جهان به وجود آید و بر سر زبان ها بیفتند،ما به بغداد جهان (= جهان ازلی) از شراب لایزالی وحدت با جق نوشیده ایم و قبلاَ اناالحق گفته ایم.البته لاف اناالحق هم درست می نماید، چون به نوعی به شطحیات و لاف صوفیان نیز می تواند اشاره کند. اما به دلیل اینکه مولوی عقیده دارد که در جهان ازل جان ها همه با حق یکی بودند و هیچ امتیازی میان آنان نبود، جام انالحق بهتر می نماید. ضمن اینکه جام اناالحق در آثار مولوی سابقه دارد.توضیج جام انا الحق زدن با توجه به آرای عرفانی مولوی و هم مشربانش بسیار است و در این مقال چندان نمی توان توضیج داد و فقط به اختصار اشارتی شد.با تقدیم احترام
user_image
نسیم
۱۳۹۹/۰۷/۳۰ - ۰۵:۰۳:۴۰
متن بالا مطابق با نسخه تصحیح شده دکتر شفیعی کدکنی می باشد و کاملا صحیح است.