ناصرخسرو

ناصرخسرو

قصیدهٔ شمارهٔ ۲۰

۱

ای روا کرده فریبنده جهان بر تو فریب،

مر تو را خوانده و خود روی نهاده به نشیب

۲

این جهان را به جز از بادی و خوابی مشمر

گر مقری به خدای و به رسول و به کتیب

۳

بر دل از زهد یکی نادره تعویذ نویس

تا نیایدش از این دیو فریبنده نهیب

۴

بهرهٔ خویشتن از عمر فرامشت مکن

رهگذارت به حساب است، نگه‌ دار حسیب

۵

دامن و جیب مکن جهد که زربفت کنی

جهد آن کن که مگر پاک کنی دامن و جیب

۶

زیور و زیب زنان است حریر و زر و سیم

مرد را نیست جز از علم و خرد زیور و زیب

۷

کی شود عز و شرف بر سر تو افسر و تاج

تا تو مر علم و خرد را نکنی زین و رکیب؟

۸

خویشتن را به زهِ بهمان، وَ احسنت فلان

گر همی خنده و افسوس نخواهی، مفریب

۹

خجلت عیب تن خویش و غم جهل کشد

کودکی کو نکِشد مالش استاد و ادیب

۱۰

پند بپذیر و چو کرهٔ رمکی سخت مرم

جاهل از پند حکیمان رمد و کره ز شیب

۱۱

سخن آموز که تا پند نگیری ز سخن

پند را باز ندانی ز لباسات و فریب

۱۲

نه غلیواج تو را صید تذرو آرد و کبگ

نه سپیدار تو را بار بهی آرد و سیب

۱۳

سر بتاب از حسد و گفتهٔ پر مکر و دروغ

چوب بر مغز مخر، جامهٔ پر کیس و وریب

۱۴

ای برادر، سخن نادان خاری‌ست درشت

دور باش از سخن بیهده‌ش، آسیب، آسیب!

۱۵

زرق دنیا را گر من بخریدم تو مخر

ور کسی بر سخن دیو بشیبد تو مشیب

تصاویر و صوت

دیوان ناصر خسرو به اهتمام جهانگیر منصور - ناصر بن خسرو بن حارث القبادیانی البلخی - تصویر ۹۴
دیوان اشعار حکیم ناصر خسرو قبادیانی به اهتمام مجتبی مینوی و مهدی محقق - ج ۱ - ناصر خسرو قبادیانی - تصویر ۵۴۸

نظرات

user_image
parvaresh
۱۳۹۵/۰۱/۳۰ - ۱۳:۳۷:۱۱
در بیت 7 «شوی» به «شود» تغییر یابد کی شود عزّ و شرف بر سر تو افسر و تاج تا تو مر علم و خرد را نکنی زین و رکاب؟و در بیت 14 «درو» به «دور» تغییر یابد:ای برادر، سخن نادان خاریست درشت دور باش از سخن بیهدهش آسیب، آسیب!این اشکالات با قیاس با تصحیح استادان مینوی-محقق اصلاح پذیرفته است. امید است سودمند افتد!
user_image
محمد
۱۳۹۶/۰۲/۰۵ - ۲۳:۰۰:۴۹
در بیت نهم کلمه‌ی قافیه که "ادیب" باشد، اشتباه است، زیرا ناصر خسرو و دیگر شاعران این دوره قواعد تلفظی را رعایت می‌کردند و این کلمه برای در جایگاه قافیه‌ی این شعر بودن باید ممال باشد که نیست.