نظامی

نظامی

بخش ۱۷ - ثمره خلوت اول

۱

باد، نقاب از طرفی برگرفت

خواجه سبک عاشقی از سر گرفت

۲

گل نفسی دید شِکَر خنده‌ای

بر گل و شِکَّر نفس افکنده‌ای

۳

فتنه آن‌ ماهِ قصب‌دوخته

خرمنِ مه را چو قصب سوخته

۴

تا کمر از زلف زره بافته

تا قدم از فرق نمک یافته

۵

دیدن او چون نمک‌انگیز شد

هر که در او دید نمک‌ریز شد

۶

تا نمکش با شکر آمیخته

شِکَّر شیرین‌نمکان ریخته

۷

طوطی باغ از شکرش شرمسار

چون سرِ طوطی زنخش طوقدار

۸

زان زنخِ گِردِ چو نارنج خوش

غبغب سیمین چو ترنجی به کش

۹

مست‌نوازی چو گلِ بوستان

توبه‌فریبی چو مُلِ دوستان

۱۰

لب طبری‌وار طبرخون به دست

مغز طبرزد به طبر خون شکست

۱۱

سرخ گلی سبزتر از نیشکر

خشک نباتی همه جلاب‌تر

۱۲

خال چو عودش که جگرسوز بود

غالیه‌سای صدف روز بود

۱۳

از غم آن دانهٔ خال سیاه

جمله تن خال شده روی ماه

۱۴

جزع ز خورشید جگر سوزتر

لعل ز مهتاب شب افروزتر

۱۵

از بنه دل که به فرسنگ داشت

راه چو میدان دهن تنگ داشت

۱۶

زان دل سختش که جگر‌خواره گشت

بر جگر من دل من پاره گشت

۱۷

لب به سخن خنده، به شِکَّر خوری

رخ به دعا، غمزه به افسونگری

۱۸

بسته چو حقه دهن مهره‌دار

راهگذر مانده یکی مهره‌وار

۱۹

عشق چو آن حقه و آن مهره دید

بوالعجبی کرد و بساطی کشید

۲۰

کیسه صورت ز میانم گشاد

طوق تن از گردن جانم گشاد

۲۱

کار من از طاقت من درگذشت

کآب حیاتم ز دهن برگذشت

۲۲

عقلِ عزیمت گر ما دیو دید

نقره آن کار به آهن کشید

۲۳

دل که به شادی غم دل می‌گرفت

چشمه خورشید به گل می‌گرفت

۲۴

مونس غمخواره غم وی بُوَد

چاره‌گر می‌زده هم می بُوَد

۲۵

ای به تبش ناصیت از داغ من

بیخبر از سبزه و از باغ من

۲۶

سبزه فلک بود و نظر تاب او

باغ سحر بود و سرشک آب او

۲۷

وانکه رخش پردگی خاص بود

آینهٔ صورت اخلاص بود

۲۸

بسکه سرم بر سر زانو نشست

تا سر این رشته بیامد بدست

۲۹

این سفر از راه یقین رفته‌ام

راه چنین رو که چنین رفته‌ام

۳۰

محرم این ره تو نه‌ای زینهار

کار نظامی به نظامی گذار

تصاویر و صوت

خمسهٔ نظامی به تصحیح حسن وحید دستگردی » تصویر 1387

نظرات

user_image
شکوه
۱۳۹۲/۰۳/۱۶ - ۱۸:۳۹:۲۲
نمک انگیز شدن کنایه از گریستن است و خیلی زیباست وهمینطور نمک بار شدن
user_image
شکوه
۱۳۹۲/۰۳/۱۶ - ۱۸:۴۳:۲۶
طبری وار منسوب به طبر است که مخفف طبرزد یا نبات است
user_image
شکوه
۱۳۹۲/۰۳/۱۶ - ۱۸:۴۴:۴۴
جلاب همان گلاب است
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۰۳/۱۶ - ۱۸:۴۷:۰۳
بلور می شود جمست و انگلیسی ان gem است جمست تبرزد می شود بلور نبات
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۰۳/۱۶ - ۱۸:۵۱:۳۰
یقین می شود آور و یقینن می شود آوری هر دو وجود داشته اند و تازه نیستند
user_image
میم.کاف.مهریار
۱۳۹۶/۱۱/۱۷ - ۰۳:۴۱:۱۵
استاد دکتر حسین الهی قمشه ای در خصوص این شعر و کلا مخزن الاسرار مقاله ای دارند با عنوان باغ دل