شما اینجا هستید :
رودکی

رودکی

شمارهٔ ۳۲ - در رثای ابوالحسن مرادی

۱

مُرد مرادی نه همانا که مُرد

مرگ چنان خواجه نه کاری‌ست خُرد

۲

جان گرامی به پدر باز داد

کالبد تیره به مادر سپرد

۳

آنِ مَلِک با مَلِکی رفت باز

زنده کنون شد که تو گویی بِمُرد

۴

کاه نَبُد او که به بادی پرید

آب نَبُد او که به سرما فِسُرد

۵

شانه نبود او که به مویی شکست

دانه نبود او که زمینش فشرد

۶

گنج زری بود در این خاکدان

کاو دو جهان را به جوی می‌شمرد

۷

قالب خاکی سوی خاکی فکند

جان و خِرَد سوی سماوات برد

۸

جان دوم را که ندانند خلق

مِصقَله‌ای کرد و به جانان سپرد

۹

صاف بُد آمیخته با دُرد می

بر سر خُم رفت و جدا شد ز دُرد

۱۰

در سفر افتند به هم ای عزیز

مَروزی و رازی و رومی و کُرد

۱۱

خانهٔ خود باز رَوَد هر یکی

اطلس کی باشد همتای بُرد

۱۲

خامُش کن چون نُقَط ایرا مَلِک

نام تو از دفتر گفتن سِتُرد

تصاویر و صوت

دیوان رودکی سمرقندی (براساس نسخه سعید نفیسی - ی ـ براگینسکی) - رودکی سمرقندی - تصویر ۷۴

نظرات

user_image
رسته
۱۳۸۷/۰۳/۱۱ - ۱۸:۴۰:۲۳
"خامش" تخلص مولوی است، به همین دلیل ممکن است این بیت از مولوی باشد.
user_image
رضا
۱۳۹۳/۰۶/۲۰ - ۰۸:۳۱:۴۶
اگه فرض بگیریم که این شعر از رودکی ست، منظور از رومی چه کسی ست؟منظور از رازی، زکریای رازی ست؟ یا مثلا منظور از مروزی، کسایی مروزی ست؟ممنون می شم اگه کسی اطلاعی داره جواب بده.
user_image
پرویز عزیزیان گیلان
۱۳۹۴/۰۴/۰۲ - ۱۲:۱۵:۲۵
منظور از مروزی (اهل مرو)و رازی (اهل ری)تاکید و کنایه از اختلاف و دوری است . اهل مرو سنی مذهب و اهل ری شیعه بوده اند .
user_image
همایون حسینیان
۱۳۹۵/۰۹/۲۸ - ۰۲:۱۵:۳۲
مصقله = صیقل دادن
user_image
شهاب
۱۳۹۶/۱۰/۲۰ - ۰۲:۱۱:۴۲
مٰرد >به ضم میم=مرادی مردوکالبدتهی کرد - مٰردمرادی
user_image
دریا
۱۳۹۷/۰۷/۲۹ - ۰۹:۴۴:۳۵
منظور از جان دوم چیست؟در بیت قبل گفته که قالب خاکی سوی خاکی فگند که احتمالا منظور جسم بوده و بعد گفته جان و خرد سوی سماوات برد که برداشت من اینه که منظور روح بوده پس جان دوم را که ندانند خلق چی میتونه باشه؟
user_image
Sobhansahra
۱۴۰۱/۰۳/۲۱ - ۰۸:۱۱:۱۴
برد لغت‌نامه دهخدا برد. [ ب ُ ] (ع اِ) نوعی از جامه . (مهذب الاسماء) (آنندراج ). جامه ای بوده است قیمتی و گرانبها. (یادداشت مؤلف ). پارچه ای که در یمن بافته میشده است یا خاص یمن بوده . قماش که از پشم شتر سازند. (ملخص اللغات حسن خطیب ). قماشی است مخصوص یمن که آنرا برد یمانی گویند. اطلس لغت‌نامه دهخدا اطلس . [ اَل َ ] (ع ص ، اِ) جامه ٔ کهنه فرهنگ فارسی معین (اَ لَ) [ معر - یو. ] (اِ.) 1 - پارچة ابریشمی  
user_image
Sobhansahra
۱۴۰۱/۰۳/۲۱ - ۰۸:۱۲:۰۱
نفط: نفت ایرا: زیرا، به این دلیل، به این جهت
user_image
دکتر امین لو
۱۴۰۱/۱۲/۰۱ - ۰۹:۴۳:۴۹
اولا رودکی در مرثیه ابوالحسن مرادی سروده ای دارد که کاملا منطبق با این غزل است بعید که شاع  توانمندی همچون مولانا شعر رودکی را بگیرد و فقط یک کلمه آن یعنی نام مرادی را با نام سنایی عوض کند اگر فقط یک بیت از غزل منطبق با سروده رودکی بود چنین شیوه ای معمولا در بین شعرا متداول است که یک مصرع یا بیتی از شاعر دیگر در بین اشعار خود می گنجانند که به آن‌تضمین‌می گویند .  ضمنا مصرع دوم بیت ششم در سروده رودکی بدین ترتیب است که صحیح تر به نظر می رسد: مصقله ای کرد و به جانان سپرد.
user_image
م . ف ثانی
۱۴۰۳/۰۳/۲۲ - ۰۷:۳۴:۲۸
طبق چاپ استاد نفیسی قدیم‌ترین منابعی که این شعر را ذکر کرده‌اند تحفة الملوک و لباب الالباب‌اند که در هر دو این منابع تنها دو بیت ابتدایی این شعر موجود است. با در نظر گرفتن شیوه کار عوفی در لباب الالباب بنده گمان می‌کنم که در زمان او هم این شعر از بین رفته بوده و فقط همین دو بیت ابتدایی ذکر می‌شده است. احتمالا همین دو بیت مرثیه رودکی‌ست و باقی ابیات مرثیه مولاناست که از رودکی تضمین کرده است. و چنین تضمین‌هایی برعکس تصور عزیزان به هیچ عنوان از مولانا بعید نیست. دیگر منابع ذکر شده از جمله تذکره آتشکده و هفت اقلیم و مجمع الفصحا و خزانه عامره و سفینه خوشگو همگی از منابع متأخرتر هستند که از قضا به خطا در انتساب اشعار دیگران به رودکی مشهور‌اند.