رودکی

رودکی

رباعی شمارهٔ ۳۴

۱

گر بر سر نفس خود امیری، مردی

بر کور و کر ار نکته نگیری، مردی

۲

مردی نبود فتاده را پای زدن

گر دست فتاده‌ای بگیری، مردی

تصاویر و صوت

آلبومی از مینیاتورها و نمونه‌های خوشنویسی » تصویر 55
آلبومی از مینیاتورها و نمونه‌های خوشنویسی » تصویر 57
دیوان رودکی سمرقندی (براساس نسخه سعید نفیسی - ی ـ براگینسکی) - رودکی سمرقندی - تصویر ۱۲۲

نظرات

user_image
مصطفی مرآت
۱۳۸۹/۰۶/۱۱ - ۰۸:۱۴:۱۲
ار نکته نگیری درست است
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
user_image
farzad
۱۳۹۱/۰۴/۱۶ - ۲۲:۱۶:۱۶
مصرع دوم این طوری است:گر برده گری خرده نگیری مردیحمید رضا این شعر مال بابا طاهره(البته منم شک دارم)
user_image
سیما.م
۱۳۹۱/۰۷/۳۰ - ۰۲:۲۴:۳۱
با سلام من این رباعی رو در چند جای دیگه به نام پوریای ولی خوندم . از شما اساتید فاضل خواهشمندم که در این مورد تحقیق بشه که جای شک نباشه .متشکرم
user_image
پوریا
۱۳۹۱/۱۱/۲۹ - ۲۰:۵۷:۰۸
با درود به همه‌ی دوستان پارسی‌گویگمان کنم مصرع دوم(گر بر دگری خرده نگیری مردی) باشه
user_image
علی کیهانی شایان
۱۳۹۴/۰۲/۰۵ - ۰۷:۴۲:۳۹
به نام خدامن این شعر رو پوریای ولی هم دیدمالبته مصراع دوم آن شعر این طور بود:گر بر دگری تکیه نگیری مردی
user_image
افشین یوسفی
۱۳۹۴/۰۷/۲۱ - ۱۰:۲۰:۲۲
با عرض سلام،این دو بیتی رو من به این صورت در چند منبع مختلف ملاحظه کردم:گر بر سر نفس خود امیری مردیور بر دگری خرده نگیری مردیمردی نبود فتاده را پای زدنگر دست فتاده ای بگیری مردیو این شعر بار هم به نقل از همون منابع منتسب است به عارف و پهلوان نامی ایران زمین پوریای ولی....اگر احتیاج باشه میتونم اسم منابع رو در اختیارتون بگذارمبا تشکر
user_image
سعید
۱۳۹۵/۰۵/۲۱ - ۱۱:۵۰:۱۷
بازوی ستبر گرخدا داد تو را بر دوش کشی بار فقیری مردی
user_image
سید هشام
۱۳۹۷/۰۵/۲۰ - ۱۸:۵۱:۳۶
باسلامدرکمال ادب و فروتنی،ضمن اینکه بنده از گنج ادب هیچ سرمایه ندارم، اما بنظرم صحیحتر مینماید که خوانده شود:گر دستفتاده ،پیبگیری، مردی ،گر دست فتاده پی بگیری مردیشاید که در املا دونقطه از'پی' افتاده و ...خواهشمندم، فقر ادب مرا نادیده انگاشته ،واستادان سخن ،برسی نمایید.
user_image
داود
۱۳۹۸/۰۴/۲۰ - ۰۰:۵۹:۴۴
زمانی که امیر نصر سامانی قصد گردن زدن عده ایی شورشی را داشت رودکی که در آن زمان رئیس شعرای دربار و همراه قشون شاه سامانی بود این شعر را همانجا و فی البداهه سرود که ای شاه من "گر بر سر نفس خود امیری مردی، بر کور و کر ار نکته نگیری مردی. مردی نبود فتاده را پای زدن، گر دست فتاده ای بگیری مردی" امیر نصر سامانی که از بلاغت و فصاحت رودکی به وجد آمده بود از کشتن اسرا صرف نظر کرد. برای پی بردن به درجه استادی رودکی فقط کافیه که خودتان را در این شرایط تجسم کنید که شاه مملکت دستور قتل عده ای را میده و شما باید ظرف چند ثانیه در آن جو پر از تنش و استرس شعری پر مفهوم بگید به طوری که شاه از تصمیم خودش منصرف بشه. میتونید؟ این اتفاق به اضافه سخاوت و خاکی بودن رودکی باعث محبوبیت صد چندان رودکی هم در دربار سامانی و هم بین مردم کوچه و خیابان شد. این سخاوت به حدی بود که رودکی برای آزادی عده ای رعیت در بند کشیده شده انگشتری را که از شاه هدیه گرفته بود داد. البته همین امر باعث دردسر رودکی در سه سال آخر عمرش شد. چرا که بدخواهان رودکی در دربار سامانی مدعی شدند که رودکی انگشتری هدیه شاه را صرف شورشیان کرده. شاهزاده جوان سامانی هم رودکی را کور کرد. گرچه بعدها پشیمان شد و با فرستادن هدایای فراوان در پی دلجویی از رودکی برآمد. دوستانی هم که میفرمایند این شعر از پوریای ولی هست!!! اشتباه میکنند. در تاجیکستان کنونی که محل تولد و دفن رودکی است فیلمهای فراوانی ساخته شده و از این شعر و چرایی سروده شدنش هم بارها یاد شده.
user_image
سعید
۱۳۹۹/۰۴/۱۴ - ۱۶:۲۶:۲۱
با سلام حضور سروران و استادان و فارسی دوستان بزرگوار بنده نیز عمری ست این شعر را اینگونه به یاد دارم گر بر سر نفس خود امیری مردیگر بر دگری خرده مگیری مردیمردی نبود فتاده را پای زدنگر دست فتاده ایی بگیری مردیگر به عزت برسی مست نگردی مردیگر به ذلت برسی سست نگردی مردی
user_image
nabavar
۱۳۹۹/۰۴/۱۴ - ۱۷:۵۹:۰۹
گر به دولت برسی مست نگردی ، مردی گـــر به ذلت برسی پست نگردی ، مردی اهل عــــــالم همه بازیچه دست هوسند گـــــر تو بازیچه این دست نگردی ، مردی
user_image
داوری
۱۳۹۹/۰۵/۳۱ - ۰۱:۳۸:۱۸
بنظر من ( گر بر دگری خرده نگیری مردی) صحیح است
user_image
مهدی
۱۳۹۹/۱۲/۲۲ - ۰۲:۰۹:۴۵
مردی نبود فتاده را پای برسرگر دست فتاده ای برگیری مردی
user_image
Polestar
۱۴۰۰/۰۷/۱۱ - ۰۷:۰۴:۳۵
این سروده به بدر الدین جاجرمی هم منتسب شده
user_image
Majid Salari
۱۴۰۰/۰۸/۰۲ - ۰۳:۱۸:۵۷
با درود به همه پارسی زبانان. من این شعر را به این شکل بخاطر میارم: گر بر سر نفسِ خود امیری مَردی. ور بر دگری خرده نگیری مَردی. مَردی نبوَد فتاده را پای زدن. گر دست فتاده ای بگیری مَردی. با سپاس 
user_image
بهزاد مهردادی
۱۴۰۰/۰۸/۰۶ - ۰۶:۵۴:۲۰
بسیار زیبا
user_image
رهجو
۱۴۰۲/۰۱/۰۸ - ۰۵:۰۴:۲۸
برای یک انیمیشن کوتاه به اینجا رسیدم و درود بر روان پاک رودکی که خوش گفت و بیاد بیاوریم رادمان پورماهک( یعقوب لیث) عیار را! پهلوانی در خوی همه ایرانیان است و حیف که من درش تک و تنهایی در اوج افتادگی می بینم و نه یک روح و جنبش مردمی.