سعدی

سعدی

بخش ۱۵ - اندر معنی عدل و ظلم و ثمرهٔ آن

۱

خبرداری از خسروان عجم

که کردند بر زیردستان ستم؟

۲

نه آن شوکت و پادشایی بماند

نه آن ظلم بر روستایی بماند

۳

خطا بین که بر دست ظالم برفت

جهان ماند و با او مظالم برفت

۴

خنک روز محشر تن دادگر

که در سایهٔ عرش دارد مقر

۵

به قومی که نیکی پسندد خدای

دهد خسروی عادل و نیک رای

۶

چو خواهد که ویران شود عالمی

کند ملک در پنجهٔ ظالمی

۷

سگالند از او نیکمردان حذر

که خشم خدای است بیدادگر

۸

بزرگی از او دان و منت شناس

که زایل شود نعمت ناسپاس

۹

اگر شکر کردی بر این ملک و مال

به مالی و ملکی رسی بی زوال

۱۰

وگر جور در پادشایی کنی

پس از پادشایی گدایی کنی

۱۱

حرام است بر پادشه خواب خوش

چو باشد ضعیف از قوی بارکش

۱۲

میازار عامی به یک خردله

که سلطان شبان است و عامی گله

۱۳

چو پرخاش بینند و بیداد از او

شبان نیست، گرگ است، فریاد از او

۱۴

بد انجام رفت و بد اندیشه کرد

که با زیردستان جفا، پیشه کرد

۱۵

به سختی و سستی بر این بگذرد

بماند بر او سالها نام بد

۱۶

نخواهی که نفرین کنند از پست

نکو باش تا بد نگوید کست

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 378
بوستان سعدی به خط رکن‌الدین مسعود کاشانی مورخ ۱۰۳۹ هجری آگرهٔ هند » تصویر 63
بوستان به خط  بابا شاه بن سلطان علی مورخ ۹۸۹ هجری قمری » تصویر 61
بوستان سعدی مذهب و مصور نوشته شده در قرن نهم هجری قمری در ایران » تصویر 67
شرح بوستان دکتر محمد خزائلی » تصویر 111

نظرات

user_image
سلیمان فرزین
۱۳۹۱/۰۷/۲۴ - ۰۳:۲۱:۵۹
در بیت یازدهم (خَـــــش ) هست و لی بسیاری نمیدانند خش تلفظ منند لطفا نشانهد بگذارید
user_image
وحید سبزیان‌پور wsabzianpoor@yahoo.com
۱۴۰۱/۰۲/۰۳ - ۲۲:۲۰:۰۸
  به قومی که نیکی پسندد خدایچو خواهد که ویران شود عالمی   دهد خسروی عادل و نیک رایکند ملک در پنجۀ ظالمی   قَالَ المُوبِذُ لِلمَلکِ: «إنَّ اللهَ إذا أَرَادَ سَعادَةَ عِبَادِهِ، اَختَارَ لَهُم خَیرَ أَهلِ أَرضِهِ.» (جاحظ، 1332، 1/162) و (ماوردی، بی‎تا: 1/ 288) (موبد به پادشاه گفت: خداوند هرگاه سعادت بندگانش را بخواهد، بهترین اهل زمینش را برای آن‎ها برمی‌گزیند.) این نقل قول جاحظ از موبد ایرانی نشان می دهد که سعدی بسیاری از مضامین حکمی خود را از ایرانیان باستان گرفته است.