سعدی

سعدی

بخش ۱۲ - حکایت

۱

مرا در نظامیه ادرار بود

شب و روز تلقین و تکرار بود

۲

مر استاد را گفتم ای پر خرد

فلان یار بر من حسد می‌برد

۳

چو من داد معنی دهم در حدیث

بر آید به هم اندرون خبیث

۴

شنید این سخن پیشوای ادب

به تندی برآشفت و گفت ای عجب!

۵

حسودی پسندت نیامد ز دوست

که معلوم کردت که غیبت نکوست؟

۶

گر او راه دوزخ گرفت از خسی

از این راه دیگر تو در وی رسی

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 526
بوستان سعدی به خط رکن‌الدین مسعود کاشانی مورخ ۱۰۳۹ هجری آگرهٔ هند » تصویر 265
بوستان به خط  بابا شاه بن سلطان علی مورخ ۹۸۹ هجری قمری » تصویر 262
شرح بوستان دکتر محمد خزائلی » تصویر 321

نظرات

user_image
ناشناس
۱۳۹۳/۰۹/۳۰ - ۰۸:۲۸:۴۳
ادرار = مقرری = بورسیه تحصیلی
user_image
نگین
۱۳۹۳/۱۱/۱۳ - ۱۰:۴۲:۵۳
سلام به زحمتکشان این سایت من یک پروژه در.مورد این شعر دارم و خواستارم تا معنی ابیات و مصراع های آن را به صورت کامل بگذارید بسیار متشکرم شعرمرا در نظامیه ادرار بود. شب و روز تلقین و تکرار بود....
user_image
کینگو
۱۳۹۵/۰۴/۱۰ - ۲۱:۵۱:۱۲
ادرار در لغت عرب به معنای فراوان دوشیدن شیر شتر است ولی در اینجا همان معنی بورس میدهد ( برخی گفته اند بورسیه که اشتباه است این دو لغت را نباید به جای هم به کار برد) نظامیه هم نام مدارسی بود که نظام الملک طوسی در چندین شهر ساخته بود که همه آنها را به مناسبت لقب وی نظامیه می گفتند.تلقین به درسی می گفتند که معلم به شاگرد می داد و وقتی شاگرد آن را روان می کرد به آن تکرار می گفتند ....یک جا دوستمان نوشته اند امیدوارم مورد پسند اساتید قرار بگیرد ولی دوست عزیز استاد لغت فارسی است و صحیح نیست اساتید بنویسیم باید استادان یا استادها نوشت.
user_image
محمد صادق زادبوم
۱۳۹۷/۰۱/۰۷ - ۱۹:۴۶:۳۸
نظر دکتر دینانی در این ویدیو بیان میکند که ادرار از ادر می آید که منظور تسلسل است.پیوند به وبگاه بیرونیپس میشود گفت منظور سعدی این بوده که دائما به نظامیه میرفتم و وابستگی ای به آنجا داشتم.
user_image
اسفندیار نجفی
۱۳۹۷/۰۱/۱۷ - ۲۳:۴۰:۲۷
درود بیکران بر گرداننده‌گان و خواننده‌گان گنجور "ندانم کجا دیده‌ام در کتاب "که این شعر دارای شش بیت بود و به نظر میاد بیت سوم از قلم افتاده و آن این بود که : چو من داد معنا دهم در حدیث برآید به هم اندرون خبیــــــــث
user_image
نگار بهشتی پور
۱۳۹۹/۰۲/۰۴ - ۱۴:۴۳:۴۶
نظامیه:‌مدرسه ی نظامیه بغداد مخ به کوشش خواجه نظام الملک طوسی وزیر مشهور سلجوقیان در سالهای 457 تا 459 ه.ق. بنا شد و سعدی در آن جا به تحصیل و تکمیل معلومات پرداخته است. تلقین: در اینجا یعنی آموختن، فهماندن، مطلبی را زبانی گفتن.تکرار:‌در اینجا یعنی باز گفتن درس.خسی: پستی،نامردمی.از شرح دکتر یوسفی
user_image
مسعود
۱۳۹۹/۰۸/۰۶ - ۰۵:۴۰:۰۶
باسلام آنچه دوست عزیز در مورد ترجمه ی اقای دینانی گذاشتند مورد بحث از طرف اقای لاریجانی واقع شده که ایا ادر کاسا...در شعر حافظ از اداره است یا از همین ادرار و تکرار و عجبا که اقای سروش بر هردو ایراد گرده که اینها گویا از خواب بلند شده اند و مطالعه نکرده در مورد شعر حافظ و ...سخنها میگویند و خود سروش هم معنای درستش را نمیگوید چه است؟!!!بهر جهت در این شعر مرحوم سعدی همین جا قیامت را به پا کرده و قیامت کرده رحمت الهی بر او باد
user_image
kamran balani
۱۴۰۱/۱۱/۲۰ - ۱۱:۰۲:۵۵
درود بر اهل معرفت ادرار بود یعنی در حال تکرار بودن و سعدی می فرمایند مرا در نظامیه مقرری بود که هر ماه تکرار می شد، منظور شهریه داشتن است
user_image
حمیدرضا ابراهیم زاده
۱۴۰۲/۰۶/۰۹ - ۲۱:۳۷:۲۹
 کلمه ادرار بود ؛ بر وزن افعال بود  باید با واژه حسد بردن مقارنه ای داشته باشد سرشت ادرار نیکویی است که حسد آور هم هست. ادرار   . مدرار  بیشتر به چرخه ای سودمند اشاره دارد. و یرسل السماء مدرارا....
user_image
مسعود کلانتری
۱۴۰۲/۱۰/۲۹ - ۰۳:۴۲:۱۵
مدرسه نظامیه از سبیل اولیه که خواجه نظام تاسیس کرد بود، خارج شده بود. تحولات سیاسی و اجتماعی زمانه نیز دیگرگون شده بود. منظور ظاهری سعدی از ادرار در اینجا مقرری و شهریه است اما سعدی قطعا آگاه از معانی واژه ای بوده که به کار برده و در زمان سعدی نیز به بول یا به قول فرنگی ها urine ادرار میگفتند و حضرتش، گوشه چشمی سعدی وار به هزل و طعنه و نقد از واژه ادرار استفاده کرده تا نیشی زده باشد و نوشی حاصل کرده باشد.
user_image
ali barani
۱۴۰۲/۱۱/۲۹ - ۰۴:۰۰:۲۱
سلام . ادر کاسا یعنی جام و پیاله را بگردان در مجلس و به همه تعارف کن تا بنوشند.  ادرار هم به درستی دوستان اشاره کردند که به معنی مقرری و جیره ماهیانه است.