سعدی

سعدی

بخش ۱۶ - حکایت

۱

طریقت شناسان ثابت قدم

به خلوت نشستند چندی به هم

۲

یکی زان میان غیبت آغاز کرد

در ذکر بیچاره‌ای باز کرد

۳

کسی گفتش ای یار شوریده رنگ

تو هرگز غزا کرده‌ای در فرنگ؟

۴

بگفت از پس چار دیوار خویش

همه عمر ننهاده‌ام پای پیش

۵

چنین گفت درویش صادق نفس

ندیدم چنین بخت برگشته کس

۶

که کافر ز پیکارش ایمن نشست

مسلمان ز جور زبانش نرست

۷

چه خوش گفت دیوانهٔ مرغزی

حدیثی کز او لب به دندان گزی

۸

من ار نام مردم بزشتی برم

نگویم به جز غیبت مادرم

۹

که دانند پروردگان خرد

که طاعت همان به که مادر برد

۱۰

رفیقی که غایب شد ای نیک نام

دو چیزست از او بر رفیقان حرام

۱۱

یکی آن که مالش به باطل خورند

دوم آن که نامش به غیبت برند

۱۲

هر آن کو برد نام مردم به عار

تو خیر خود از وی توقع مدار

۱۳

که اندر قفای تو گوید همان

که پیش تو گفت از پس مردمان

۱۴

کسی پیش من در جهان عاقل است

که مشغول خود وز جهان غافل است

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 529
بوستان سعدی به خط رکن‌الدین مسعود کاشانی مورخ ۱۰۳۹ هجری آگرهٔ هند » تصویر 269
شرح بوستان دکتر محمد خزائلی » تصویر 324

نظرات

user_image
حناط
۱۳۹۳/۰۲/۱۴ - ۱۵:۲۵:۰۰
مرغزی: مروزی. منسوب به مرو.
user_image
سید مجتبی
۱۳۹۳/۰۸/۲۳ - ۰۹:۵۹:۴۱
سلام دیوانه مرغزی به معنای شوریده و شیدای مروی است
user_image
نگار بهشتی پور
۱۳۹۹/۰۲/۰۴ - ۱۶:۵۵:۵۲
در ذکر بیچاره‌ای باز کرد: نام بیچاره ای را به بدی یاد کرد.شوریده رنگ:‌ شوریده (آشفته) حالغزا کردن:‌جنگ کردن با دشمنان دینصادق نفس:‌آن که نفس او حق است. مرغزی:‌منسوب به شهر مرولب به دندان گزیدن:‌تعجب کردن.که طاعت همان به که مادر برد: این سخن از ابوعبدالرحمن بن مبارک مروزی (از زاهدان مشهور، متوفی 181 ه.ق.) است:‌ "به نزدیک عبدالله مبارک حدیث غیبت همی رفت. گفت اگر کسی را غیبت کردمی پدر و مادر را کردمی که ایشان اولی ترند به حسنات من". زیرا طاعت و ثواب غیبت کننده به غیبت شده می رسد.در عربی نیز گویند: إذا ذﮐﺮ ﺟﻠﯿﺴﮏ ﻋﻨﺪک أﺣﺪاً ﺑﺎﻟﺴﻮء ﻓﺎﻋﻠﻢ أﻧّﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ:‌اگر همنشین تو از کسی پیشت ببدی یاد کند بدان دومی آن تویی. امام علی (ع): لا تتبعن عیوب الناس فإن لک من عیوبک إن عقلت ما یشغلک أن تعیب أحدا:‌عیوب مردم را مجوی براستی تو نیز عیبهایی داری که اگر عقل داشته باشی آنها تو را از عیب جویی نسبت به کسی باز می دارد.