سعدی

سعدی

غزل شمارهٔ ۱۴۳

۱

این که تو داری قیامتست نه قامت

وین نه تبسم که معجزست و کرامت

۲

هر که تماشای روی چون قمرت کرد

سینه سپر کرد پیش تیر ملامت

۳

هر شب و روزی که بی تو می‌رود از عمر

بر نفسی می‌رود هزار ندامت

۴

عمر نبود آن چه غافل از تو نشستم

باقی عمر ایستاده‌ام به غرامت

۵

سرو خرامان چو قد معتدلت نیست

آن همه وصفش که می‌کنند به قامت

۶

چشم مسافر که بر جمال تو افتاد

عزم رحیلش بدل شود به اقامت

۷

اهل فریقین در تو خیره بمانند

گر بروی در حسابگاه قیامت

۸

این همه سختی و نامرادی سعدی

چون تو پسندی سعادتست و سلامت

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 687
منتخبی از اشعار سعدی، حافظ و جامی » تصویر 23
کلیات سعدی مصور و مذهب نسخه‌برداری شده در ۹۳۴ هجری قمری شیراز » تصویر 459
کلیات سعدی مذهب و مصور نسخه‌برداری شده در ۹۲۶ هجری قمری » تصویر 513
حمیدرضا محمدی :
محسن لیله‌کوهی :
فاطمه زندی :
سعیده تهرانی‌نسب :
پری ساتکنی عندلیب :
سید علی علوی :
سهیل قاسمی :
نازنین بازیان :
مریم فقیهی کیا :

نظرات

user_image
ناشناس
۱۳۹۱/۰۹/۱۸ - ۰۰:۳۶:۱۴
دوست عزیز میخواستم بگم که در مصراع اول قبل از نه {و}بگزارید وزن شعر درست میشه
user_image
نعیما
۱۳۹۳/۰۹/۲۱ - ۰۷:۰۳:۲۵
سلاموزن شعر کاملا درسته! نیاز به هیچ کاستن و افزرودنی نیست!
user_image
لیلا اسدی . الف
۱۳۹۵/۰۶/۲۹ - ۱۴:۲۸:۰۲
سلام . یک بیت در شبکه های مجازی دست به دست می چرخه به این مضمون به کسی ندارم الفت زجهانیان مگر تو اگر م تو هم برانی سر بی کسی سلامت همه گفته اند این بیت از سعدی است و جالب این است که این تک بیت هست. هر چه دیوان غزل سعدی را گشتم همچین بیتی پیدا نکردم . لطفا راهنمایی کنید.
user_image
احسان شجاعی نیا
۱۳۹۵/۰۹/۰۹ - ۱۹:۲۸:۵۴
سلام خدمت دوست عزیز عرض کنم تک بیت به کسی ندارم الفت زجهانیاناگرم تو هم برانی سر بی کسی سلامتاز جناب کمیل چناری هستشیا حق
user_image
سعید اسکندری
۱۳۹۵/۱۱/۰۱ - ۰۵:۴۴:۳۳
لیلا اسدی و احسان شجاعی نیا:بیت "به کسی ندارم الفت، ز جهانیان به‌جز تو/ اگرم تو هم برانی، سر بی‌کسی سلامت" از شاعر قرن دهم ه.ق رضایی کاشی است★*گلچین معانی، احمد، مکتب وقوع در شعر فارسی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد, مشهد، 1374، ص 165.
user_image
سعید اسکندری
۱۳۹۵/۱۱/۰۱ - ۰۶:۰۷:۰۰
لیلا اسدی و احسان شجاعی نیا!بیت “به کسی ندارم الفت، ز جهانیان به‌جز تو/ اگرم تو هم برانی، سر بی‌کسی سلامت” از شاعر قرن دهم ه.ق رضایی کاشی است★*گلچین معانی، احمد، مکتب وقوع در شعر فارسی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد, مشهد، 1374، ص 165.
user_image
س ش
۱۳۹۹/۰۲/۲۴ - ۲۰:۱۴:۰۲
حق با دوست ناشناس است...می باید حرف و پیش از نه در مصرع اول اضافه شود تا هجای شعری برقرار شود. بنابراین با گفتار نعیما مخالفم.
user_image
س ش
۱۳۹۹/۰۲/۲۴ - ۲۰:۱۵:۳۷
حرف و پیش از نه باید اضافه شود در مصرع اول...
user_image
جهن یزداد
۱۴۰۰/۱۰/۱۸ - ۱۷:۲۱:۳۰
شادروان بهار در پیشگفتار تاریخ بلعمی درباره  یک بیت از این سروده چیزی نوشته که  انرا  کوتاه مینویسم مقابله دو نسخه  کلیات سعدی که یکی بیست و پنج سال پس از سعدی است و نویسنده گوید انرا از روی خط سعدی نوشته و این نسخه   در کتابخانه دکتر لقمان ادهم  است  با نسخه دیگر که صد سال پس از او نوشته اند و اقای جلیل خان سرور کتابخانه معارف  ان را دارند   میتوان  دستکاری  کاتبان را دید نسخه  قدیمی واصیل این  بیت را اینگونه نوشته و کاتبان پس از او  شعر سعدی را  تلطیف کرده اند هر که تماشای روی چون سپر کرد روی سپر کرد پیش تیر ملامت  و کاتب صد سال پس انرا بدینگونه نوشته هرکه تماشای روی چون قمرت کردسینه سپر کرد پیش تیر ملامت پایان گفته بهار بیگمان امروزیان و  کسی که به زبان سعدی اشنا نباشد روی چون قمر و سینه سپر را می پسندد  مگر انکه  باید دید سعدی چه گفته - -بار دیگر این غزل سعدی را بخوانیم  بنگریم این عاشق جگر انجیده  چه اندازه در بیان عشق استاد بوده - این که   تو داری قیامتست نه قامت  درود خدا بر روای پاکت باد ای سخنور بزرگ سروده های  تو بجوانی  اواره روزگارم کرد
user_image
فاطمه زندی
۱۴۰۱/۰۶/۲۱ - ۱۴:۳۸:۰۲
غزل ۱۴۳ سعدی  وزن : مفتعلن فاعلات مفتعلن فع  ۱[کرامت: بخشندگی و بزرگواری / جناس زاید : قیامت ، قامت ] ۱_ این که تو داری قد و قامت نه، بلکه قیامتی است که به پا گشته است !و این خندهء شیرین نیست ، بلکه همچون معجزه و کرامت و خارق عادت بشری است. ۲ [ ملامت : عتاب و سرزنش /تشبیه : روی به قمر ، سینه به سپر ، ملامت به تیر " اضافه ء تشبیهی "  ۲_ معنی : هرکس به روی همچون ماهت بنگرد ، عاشق می گردد و از آن پس باید در برابر تیر های سر زنش سینه ء خویش را سپر سازد و از ملامت نهراسد . ۳[ نفس : دم و لحظه / ندامت : پشیمانی ./تضاد : شب، روز ] ۳_ برای هر نفسی از عمرم که بی تو در شبانه روز سپری می شود ، هزار بار پشیمانی احساس می کنم. ۴ [غرامت :خسارت ، تاوان / تضاد : نشستن ،ایستادن ] ۴_معنی : روزگارانی را که از تو غافل بوده ام ، از شمار عمر خویش محسوب نمی دارم و آماده ام که برای تلافی آن غفلت بقیه ء عمر را تاوان  بپردازم . ۵  [ سرو خرامان : سروی که به ناز تکان خورد/ معتدل : نیکو و زیبا /تشبیه تفضیلی : بر تری قامت معشوق بر سرو خرامان  ] ۵ _ معنی : سرو که به خاطر قامت بلندش ستوده می شود ، از لحاظ اعتدال قامت به پای تو نمی رسد . ۶  [جمال : حسن و زیبایی / عزم رحیل : قصد و کوچیدن و رفتن /  بدل شدن : تغییر یافتن ./تضاد : رحیل ، اقامت / تناسب : مسافر ،رحیل ] ۶_  معنی اگر چشم مسافری در حال سفر بر قامت تو بیفتد ، تصمیم او برای سفر به عزم ماندن تبدیل می شود  ۷  [ فریفتن : تثنیه ء فریق ،دو گروه و فریق شیعه و سنّی ، جنّ و انس  ] ۷_ معنی : انگاه که تو برای محاسبه ء قیامت حاضر می آیی ، جنّ و آدمیان در جمال تو به تحیّر می مانند . ۸ [ نامرادی : ناکامی و بی موفقیتی . ] ۸_ معنی : این همه عذاب و سختی و ناکامی را که سعدی تحمل می کند، اگر تو می پسندی ، برای او در حُکم خوشبختی و تندرستی است  منبع : شرح غزلهای سعدی  دکتر محمدرضا برزگر خالقی  دکتر تورج عقدایی  سعدی : به چه کار آیدت ز گُل طبقی ؟ از گلستان ِ ما بِبَر طبقی  شاد و تندرست باشید .
user_image
محمد قاسمی فرد
۱۴۰۲/۰۹/۱۶ - ۱۳:۰۹:۰۳
اهل فریقین به فتح ق به معنی دو گروه. که استعاره از شیعه و سنی است. و میتواند انس و جن هم گفت.