سعدی

#غزل شمارۀ_۲۲۰ سعدی                      وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فع لن       ‌ ‌    دلم خیال ِ تو را رَهنمای می‌داند   جُزین طریق ندانم؛ خدای می‌داند!   خیال: صورت،تصویر. سعدی بارها واژه خیال را آنگونه که در زبان عربی به کار می‌رفت به کار برده است چیزی مرئی و محسوس که با چشم دیده می‌شود نه به معنای فکر و خیال که روز به کار می‌رود. دل من در راه پرفراز و نشیب عشق خیال تو را راهنمای خود می‌داند و خدا می‌داند که روشی جز این نمی‌شناسد و سراغ ندارد.   زِ دَرد ِ روبَه ِ عشقت چو شیر می‌نالم   اگر چه همچو سگم هَرزه‌لای می‌داند   روبه عشق: تشبیه صریح عشق حیله‌گر و مکار را به روباه تشبیه کرده است. چون: مثل مانند هرز لای: بیهوده گر. لاییدن: «لای » لاینده باز مصدر «لاییدن» معنای «عوعو»کردن سگ، نالیدن سگ. معنی :از درد روباه عشق تو مانند شیری در قفس می‌نالم هرچند مرا مانند سگ بیهوده گو می‌داند.    ز فرقت تو نمی‌دانم ایچ لذت عمر   به چشم‌های ِ کَش ِ دلرُبای می‌داند     فرقت: جدایی. معنای بیت:دل من از درد دوری تو هیچ لذتی از عمر نمی‌برد، زیرا لذت عمر را در چشم‌های زیبا و دلربای تو می‌داند.   بسی بگشت و غمت در دلم مُقام گرفت     کجا رود؟ که هم آن‌جای جای می‌داند     چو: وقتی. معنای بیت: غم عشق تو بسیار گشت و سرانجام در دل من جای گرفت وقتی دل مرا خانه خود می‌داند،به کجا برود.   به حال ِ سعدی ِ بی‌چاره قهقهه چه زنی   که چاره در غم ِ تو های های می‌داند     چه :برای چه ؟، های های: گریه ی شدید و با صدای بلند. معنای بیت: چرا به حال سعدی بیچاره قهقهه می‌زنی و با صدای بلند می‌خندی، وقتی که او در غم جدایی تو چاره‌یی جز های‌های گریه سراغ ندارد؟   شرح :محمدعلی فروغی ،حبیب یغمایی سعدی : به چه کار آیدت ز گُل طبقی ؟ از گلستان ِ ما بِبَر طبقی  شاد و تندرست باشید .