سعدی

سعدی

غزل شمارهٔ ۴۰۲

۱

من بی‌مایه که باشم که خریدار تو باشم

حیف باشد که تو یار من و من یار تو باشم

۲

تو مگر سایه لطفی به سر وقت من آری

که من آن مایه ندارم که به مقدار تو باشم

۳

خویشتن بر تو نبندم که من از خود نپسندم

که تو هرگز گل من باشی و من خار تو باشم

۴

هرگز اندیشه نکردم که کمندت به من افتد

که من آن وقع ندارم که گرفتار تو باشم

۵

هرگز اندر همه عالم نشناسم غم و شادی

مگر آن وقت که شادی خور و غمخوار تو باشم

۶

گذر از دست رقیبان نتوان کرد به کویت

مگر آن وقت که در سایه زنهار تو باشم

۷

گر خداوند تعالی به گناهیت بگیرد

گو بیامرز که من حامل اوزار تو باشم

۸

مردمان عاشق گفتار من ای قبله خوبان

چون نباشند که من عاشق دیدار تو باشم

۹

من چه شایسته آنم که تو را خوانم و دانم

مگرم هم تو ببخشی که سزاوار تو باشم

۱۰

گرچه دانم که به وصلت نرسم بازنگردم

تا در این راه بمیرم که طلبکار تو باشم

۱۱

نه در این عالم دنیا که در آن عالم عقبی

همچنان بر سر آنم که وفادار تو باشم

۱۲

خاک بادا تن سعدی اگرش تو نپسندی

که نشاید که تو فخر من و من عار تو باشم

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 833
کلیات سعدی مصور و مذهب نسخه‌برداری شده در ۹۳۴ هجری قمری شیراز » تصویر 565

نظرات

user_image
امیر
۱۳۸۷/۱۱/۰۴ - ۰۴:۴۴:۲۹
بیت هفتم به این صورت صحیح تر است :گر خداوند تعالی به گناهیم بگیردگو بیامرز که من حامل اوزار تو باشم
user_image
حمیدرضا
۱۳۸۷/۱۱/۱۱ - ۱۱:۴۲:۵۰
@امیر:چرا؟ با توجه به معنی یا با استناد به نسخه؟ اگر با توجه به معنی اینطوری فکر می‏کنید معنیی رو که برداشت کردید بنویسید.
user_image
آرش
۱۳۸۷/۱۲/۰۴ - ۱۱:۱۱:۳۷
بیت آخر رو من جایی به این شکل زیر هم دیدم. اما نمی‌دونم از چه نسخه‌ایه :سعدی آن به که نباشد اگر او را نپسندیکه نشاید که تو فخر من و من عار تو باشم
user_image
مهران
۱۳۸۸/۱۲/۰۳ - ۱۱:۲۴:۴۲
با توجه به وزن عروضی شعر من فکر میکنم که بیت آخر به همان صورتی است که آرش جان در بالا گفتند
user_image
مهران
۱۳۸۹/۰۱/۰۹ - ۰۷:۳۰:۰۸
@حمیدرضا:بله اگر از اختیارات شاعری صحبت میکنید بیت آخر مشکلی نداردولی بیتی که آرش خان نوشتند از اختیارات شاعری هم استفاده نکرده.به هر حال چه این چه آن جفتش زیباست.
user_image
ناشناس
۱۳۹۲/۰۳/۳۰ - ۰۱:۰۴:۲۵
خاک بادا تن سعدی که تو او را نپسندی ... فکر میکنم بیت اخر به این صورت درست باشد.
user_image
محسن
۱۳۹۲/۱۱/۲۱ - ۰۳:۲۷:۳۵
با سلام و احترام به نظر تمام عزیزانمصراع اول بیت آخر به صورت:خاک بادا تن سعدی اگرش می نپسندی .... به نظر صحیح تر می آید. که می نپسندی به معنای نمی پسندی است که به خاطر وزن شعری جابجا شده است. اگر در اشعاد سعدی مطالعه اجمالی داشته باشید متوجه می شوید جابجا کردن ضمیرها معمول در شعر شیخ اجل است. لذا به نظر می رسد به جای عوض کردن مصراع اول به نوشته آقای حمیدرضا بهتر است اینگونه این بیت خوانده شود علاوه براینکه مشکل سکت در خواندن سایر پیشنهادات را نیز ندارد.
user_image
محسن
۱۳۹۲/۱۱/۲۱ - ۰۳:۳۳:۳۵
ببخشید منظورم اپیشنهاد آقای ارش بود
user_image
حسین کازرونی
۱۳۹۳/۱۰/۰۷ - ۰۵:۱۷:۲۳
سلامخدا بیامرزد "سید جواد ذاکر " را که چند بیت اول این شعر را در اول مراسم روضه های خود می خوانداما دقیق یادم نیست که در وصف "امام زمان(عج) " یا در وصف " امام حسین (ع) " می خواندن....خیلی شعر پر معنائیست....
user_image
شکوفه
۱۳۹۴/۰۷/۰۸ - ۱۸:۵۳:۲۴
به بهبسیار عالی....خیلی از خوندنش لذت بردم.
user_image
طاهری
۱۳۹۵/۰۶/۲۰ - ۰۶:۰۵:۴۴
استادافتخاری درکاست کاروان اجرای بسیارزیبای ازاین غزل دارند که شنیدنش بسیارجذاب وشنیدنی
user_image
سجاد
۱۳۹۵/۰۹/۰۶ - ۰۶:۵۸:۲۶
دوستان، معنی این بیت چی هست؟"گر خداوند تعالی به گناهیم بگیردگو بیامرز که من حامل اوزار تو باشم"
user_image
۷
۱۳۹۵/۰۹/۰۶ - ۰۷:۰۸:۵۰
گر خداوند تعالی به گناهیت بگیردگو بیامرز که من حامل اوزار تو باشماگر خدای بزرگ به سبب گناهی از تو،بازخواستت کند بگو که من گناهت را به گردن میگیرمبه نظر من این بیت اضافه شده است و سست میباشد.
user_image
ناشناخته
۱۳۹۵/۰۹/۰۶ - ۰۹:۱۵:۲۲
اوزار به گمانم به مانای بار گناهان باشد، همانگونه که 7 هفت اشاره کرده است
user_image
زهرا
۱۳۹۵/۰۹/۱۲ - ۲۰:۳۴:۳۴
کلا معنی این شعر چیست؟
user_image
علی
۱۳۹۵/۱۱/۱۴ - ۰۴:۰۲:۳۹
غم انگیز
user_image
محمد
۱۳۹۶/۰۱/۱۴ - ۰۹:۳۱:۰۸
الحق که سعدی شاعر به تمام معناست.گفتگوی عاشقانه با معشوقی که امیدی به وصالش ندارد و خود را در حد و مرتبه او نمیداند را بسیار زیبا به ادا کرده است. عشق و حسرت و سوز دل...شنیدن آواز جناب افتخاری که در آلبوم کاروان در مایه اصفهان و بر روی چند بیتی از این غزل خوانده است را به علاقمندان شعر و موسیقی پیشنهاد میکنم.
user_image
محمد
۱۳۹۶/۰۲/۱۷ - ۱۵:۰۸:۱۱
درباره ی بیت " گر خداوند تعالی به گناهیت بگیرد/ گو بیامرز که من حامل اوزار تو باشم": اشاره دارد به آیات "وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَی" و "لِیَحْمِلُواْ أَوْزَارَهُمْ کَامِلَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِینَ یُضِلُّونَهُم بِغَیْرِ عِلْمٍ».
user_image
عاطفه سپیانی
۱۳۹۶/۰۷/۲۴ - ۱۵:۵۶:۴۸
در بیت آخر "خاک بادا تن سعدی ، که تو او را نپسندی " با وزن شعر بیشتر مطابقت داشته و در نسخه های دیگر دیده شده است.
user_image
محسن
۱۳۹۷/۰۳/۱۲ - ۰۸:۲۵:۱۷
مصراع اول بیت آخر به گونه های مخالفی توسط دوستان گزارش شده:1-خاک بادا تن سعدی اگرش تو نپسندی2-خاک بادا تن سعدی ، که تو او را نپسندی3-سعدی آن به که نباشد اگر او را نپسندی4-خاک بادا تن سعدی اگرش می نپسندی دوستان متخصص بگویند کدام یک با وزن شعر درست تر است و در نسخه های مشهور آمده؟
user_image
۷
۱۳۹۷/۰۳/۱۲ - ۱۳:۲۶:۰۰
خاک بادا تن سعدی اگرش تو نپسندیاگرش تو نپسندی خاک بادا تن سعدیا/گ/رش/ت* فعلاتن/پ/سن/دیخا*/ک/با/دا فاعلاتت/ن/سع/دیدرست[(سعدی آن به که نباشد)( اگر او را نپسندی)][(نادرست)(درست)=نادرستاگر او را نپسندیا/گ/رو/ران/پ/سن/دیدرستچون هر بیت از چهار فعلاتن ساخته شده دستکاری ساده تر است.ا/گ/رش/مین/پ/سن/دیدرست
user_image
محمد
۱۳۹۸/۰۷/۱۴ - ۱۱:۵۲:۳۲
مصرع اول بیت آخر به این صورت نیز آمده است:خاک بادا تن سعدی چو تو اش می نپسندی
user_image
دریا
۱۳۹۹/۰۳/۲۶ - ۱۶:۱۰:۲۳
این اقاعه که شعرو میخونه صداش اصلا مناسب اینکار نیست.لدفا ی خوش صدا تر بیارید که شعر قشنگ به استخونای ادمم نفوذ کنه...
user_image
nabavar
۱۴۰۰/۰۵/۰۱ - ۰۰:۲۲:۱۰
مردمان عاشق گفتار من ای قبله خوبان      چون نباشند که من عاشق دیدار تو باشم                                                             رسم عاشقی را با برده داری اشتباه نگیریم، اینجا آرزوی وصل است و نیاز، با { الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّسَا } متفاوت است. سعدی خود را دست کم نگرفته بلکه نیاز عاشق را به بهترین وجه بیان می دارد. همین حسن سخن سعدی ست که مردمان عاشق گفتار اویند.
user_image
امیرحسین ربیعی
۱۴۰۰/۰۶/۲۲ - ۱۴:۴۰:۲۰
هرگز اندر همه عالم نشناسم غم و شادی مگر آن وقت که شادی خور و غمخوار تو باشم... 
user_image
ایمان کیانی
۱۴۰۱/۰۳/۰۵ - ۱۷:۰۴:۳۹
مصرع دویم از بیت نخست: حیف باشد که تو یــــــار من و من بــــــار تو باشم. 
user_image
احسان چراغی
۱۴۰۱/۰۴/۰۲ - ۱۸:۱۸:۳۷
حافظ در این بیت، همین مضمون را گفته:   عُذری بِنِه ای دل که تو درویشی و او را در مملکتِ حُسن سَرِ تاجْوَری بود