سعدی

سعدی

غزل شمارهٔ ۴۴۷

۱

برخیز که می‌رود زمستان

بگشای در سرای بستان

۲

نارنج و بنفشه بر طبق نه

منقل بگذار در شبستان

۳

وین پرده بگوی تا به یک بار

زحمت ببرد ز پیش ایوان

۴

برخیز که باد صبح نوروز

در باغچه می‌کند گل افشان

۵

خاموشی بلبلان مشتاق

در موسم گل ندارد امکان

۶

آواز دهل نهان نماند

در زیر گلیم و عشق پنهان

۷

بوی گل بامداد نوروز

و آواز خوش هزاردستان

۸

بس جامه فروخته‌ست و دستار

بس خانه که سوخته‌ست و دکان

۹

ما را سر دوست بر کنار است

آنک سر دشمنان و سندان

۱۰

چشمی که به دوست برکند دوست

بر هم ننهد ز تیرباران

۱۱

سعدی چو به میوه می‌رسد دست

سهل است جفای بوستانبان

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 860
کلیات سعدی مصور و مذهب نسخه‌برداری شده در ۹۳۴ هجری قمری شیراز » تصویر 569

نظرات

user_image
حسین
۱۳۹۴/۰۸/۲۴ - ۰۱:۰۹:۱۰
درسته زمان قدیم فصل بهار برای مردم بسیار زیبا تر از الان بوده چون که دیگه زمستان ها یخبندان نمیشه و خبری از سرمای کشنده نیست.
user_image
مظفر
۱۳۹۴/۱۰/۱۲ - ۱۳:۳۲:۰۴
در بند دوم از بیت دوم سعدی میفرماید "منقل بگذار در شبستان". آیا مراد سعدی از منقل همان "منقل آتش" است که برای کشیدن تریاک به کار میرود؟ در این صورت آیا میتوان نتیجه گرفت که استاد دستی بر آتش داشته است؟
user_image
بابک
۱۳۹۴/۱۰/۱۲ - ۱۴:۲۶:۱۷
مظفر گرامی،در آنصورت حتماً می گفت:"منقل بگذار در شبشتان" !باری، رابطه منقل با زمستان و شبستان ؟چون بخاری دیواری و شومینه هنوز سر و کله شان پیدا نشده بود، منقل را در زمستانها داخل اتاقها می گذاشتند که هوا را گرم کند."...حال که زمستان می رود و روزها گرمتر می شوند و دیگر احتیاجی به منقل ( همان که زیر کرسی هم می گذاردند) طی روز نیست آنرا ببر بگذار در شبستان (محل خواب) چرا که شبها هنوز سرد است...."شما هم فکرت کجاها که نرفت!
user_image
حسین
۱۳۹۴/۱۲/۲۸ - ۱۲:۴۲:۴۲
آی مظفر مظفر مظفر!از همه این شعر زیبا منقل چشمتو گرفت؟عزیزم گرفتن شیره از میوه خشخاش یا بقول افاغنه کوکنار در زمان استاد سخن هنوز کشف نشده بود. البته ما تریاق را داریم که لغتی قدیم است اما اصلا ناظر به تریاک به معنای امروز آن یعنی ماده‌ای مخدر و خانمان برانداز نیست و به معنی نوشدارو و برطرف کننده دردها به کار میرفت. تریاک وقتی در دوره قجر یا اندکی پیش از آن توسط انگلیس از افغانستان وارد ایران شد و دود کردنش در این سرزمین باب شد با توجه به آن که مسکنی است قوی و هر دردی را تسکین میدهد، نام تریاق را غصب کرد و به تدریج در افواه به تریاک بدل شد.
user_image
مسرور
۱۳۹۵/۰۹/۲۶ - ۰۹:۱۸:۵۲
آقا مظفر کلی بنده را نیز خنداند.لازم به ذکر است که تریاق بکار رفته در ادبیات که حاکی از استعمال آن در گذشته به عنوان پاد زهر مار و مسکن درد معجونی بوده از چندین گیاه دارویی که شقایق و خانواده هایی از این گیاه نیز در آن بکار برده میشد،و گرفتن شیره از آن گیاه و استعمال افیونی آن جهت نئشگی و امثالهم در آن روزگار باب نبوده!
user_image
۷
۱۳۹۶/۰۶/۰۱ - ۰۱:۴۷:۰۰
نارنج و بنفشه بر طبق نهمنقل بگذار در شبستانطبق به هر چیزی که بشود چیزی را در آن چید گفته میشود مانند طبق هایی که دستفروشها کنار خیابان برپا میکنند به شکل چمدان باز/چینه داناین واژه معرب در اصل تبوک بوده و به نظر طبقه عربی نیز از همین باشد.تبنگ و تنگان نیز گفته شدهطبقه:چینه،لایه
user_image
پیمان
۱۳۹۹/۰۱/۰۱ - ۰۵:۳۹:۲۳
چه زیباست در نو شدن طبیعت، دل را با تابش نور شعر شاعران نو کنیم که هم بهار بیرون و هم بهار دل را رنگی ویژه می بخشد کلام قدسی آنان.....
user_image
رهام
۱۳۹۹/۰۱/۰۱ - ۰۹:۲۹:۵۵
بگشای در سرای بستانبستان سراباغچه و باغ سر خانه.خانۀ بزرگ که دارای گل‌ها و درختان بسیار باشد.
user_image
مشتاق
۱۳۹۹/۱۲/۱۶ - ۱۴:۲۳:۳۳
درودبیت سوم منظورش چی هست که زحمت ببردز پیش ایوانممنونم
user_image
امیر مستلزم
۱۴۰۰/۰۱/۱۷ - ۱۳:۳۰:۲۴
جناب مشتاق !به پرده های اویخته شده جلوی ایوان (طاق و درگاه) بگو که کنار بروند و ایجاد مزاحمت نکنند .مراد همان این است که که باید در بهار مشغول گوشه نشینی و خلوت نباشیم و پرده های موانع را بدریم و منظره تماشایی طبیعت در بهار را بنگریم!موفق باشی!
user_image
بهرام نبی پور
۱۴۰۰/۰۱/۲۱ - ۱۲:۳۴:۵۹
در مصراعِ: منقل بگذار در شبستان«بگذار» در این مصراع به معنای «رها کن» است. یعنی منقل را در شبستان به حال خود رها کن.
user_image
هیوا
۱۴۰۰/۰۴/۲۵ - ۰۲:۱۱:۱۴
سلام  آواز دهل نهان نماند  در زیر گلیم و عشق پنهان  معنیش چی میشه ؟
user_image
nabavar
۱۴۰۰/۰۴/۲۵ - ۰۳:۱۴:۵۹
گرامی هیوا! آواز دهل نهان نماند   در زیر گلیم و عشق پنهان : صدای دهل آنقدر بلند و رسا ست که هر چه بخواهی خاموشش کنی  باز به گوش می رسد، و عشق نیز پنهان نمی ماندو روزی بر ملا می گردد
user_image
مصیب مهرآشیان مسکنی
۱۴۰۲/۰۹/۲۲ - ۱۱:۴۵:۲۶
در مصراع دوم بیت چهارم... باید در باغ،  چه  میکند گل افشان  باشد یعنی در باغ چه زیبایی ها رقم میزند ولی اگر بخوانیم در باغچه  میکند گل افشان زیبایی شعر را بر هم میزنیم چون باغچه باغ کوچک است
user_image
ابوتراب. عبودی
۱۴۰۲/۱۲/۲۸ - ۰۵:۰۷:۰۹
با سلام و عرض تبریک سال نو محضر منور جمیع استادان  عزیز فرهیخته،مشترکین گنجور   از ره برسیـد عیـد نـــوروزفرخنده و شادمان و بهروز پروانه و شمع و بلبل و گلجمعند به دورهم ز دیـروز وز ژاله بُــــــوَد جـام لبالباندر کفِ گل به صبحِ امروز هفت سین و بهار و سبزه و گل اقبال بلنــــــــد و بختِ پیــروز وَز قــــدرِ رفیعِ لیلة القـــدربــزدای ز دل غمِ روان سوز آواز هـَــزار و خنـــده ی گلتقــدیم حضورتان همه روز هــر ماه شما فـــرودین ماههــر روز شما عیــد نـــوروز   تبریک و خجسته باد(عبودی) این عید به ایـرانی و هر روز   با احترام و مبارکباد،دیوان ابوتراب عبودی،چاپ دوم